Norwegia (bokmål Norge ^?/i lub nynorsk Noreg ^?/i), urzędowo Królestwo Norwegii to monarchia konstytucyjna, której terytorium obejmuje zachodnią część Półwyspu Skandynawskiego, Jan Mayen, Svalbard i Wyspę Bouveta. Ma łączną powierzchnię 385 252 km² i liczy około pięciu milionów mieszkańców. Jest drugim najrzadziej zaludnionym państwem Europy. Graniczy ze Szwecją niemal na całej długości granicy; znacznie krótsze odcinki oddzielają Norwegię od Finlandii i Rosji. Kraj posiada również granicę morską (przez cieśninę Skagerrak) z Danią. Stolicą Norwegii jest Oslo. Długa linia brzegowa monarchii znana jest z charakterystycznych zatok, tzw. fiordów.

Ustrój polityczny

Norwegia jest monarchią konstytucyjną. Według konstytucji, król ma bardzo szeroką władzę, m.in. wybiera Radę Państwa, w skład której wchodzi premier i co najmniej siedmiu członków, egzekwuje podatki, mianuje wszystkich urzędników cywilnych, kościelnych i wojskowych, jest naczelnym dowódcą sił lądowych i morskich, ma też prawo łaski.

W rzeczywistości władza wykonawcza spoczywa jednak w rękach rządu, na czele którego stoi premier. Władza ustawodawcza jest w rękach Stortingu (jednoizbowy parlament), w którym zasiada łącznie 169 deputowanych. Składa się z dwóch wydziałów: Lagtingu (¼) i Odelstingu (¾). Wybierany jest na kadencję czteroletnią. Projekty ustaw wnoszone są do Odelstingu przez jego członków lub rząd za pośrednictwem członka Rady Państwa. Konstytucja Norwegii obowiązuje od 17 maja 1814 roku, z późniejszymi zmianami.

System prawny

System prawny Norwegii stanowi swoiste połączenie systemu common i civil law. Występuje tu zarówno prawo ustawowe, co jest typowe dla systemów kontynentalnych, jak i prawo precedensowe typowe dla systemów anglosaskich.

Geografia

Norwegia jest najsłabiej, po Islandii, zaludnionym krajem europejskim. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 14,7 mieszkańca na 1 km². Ludność jest skupiona głównie w południowej części kraju, w regionie Oslofjord oraz na wybrzeżach. W miastach mieszka 3,3 mln osób (73% ludności, dane z roku 2001). Największą aglomeracją jest Oslo. Średnia gęstość zaludnienia aglomeracji wynosi 3787 osób na km². Inne duże miasta Norwegii to Bergen, Stavanger, Trondheim, Tromsø, Drammen, Fredrikstad, Molde, Lillestrøm, Kristiansand, Narwik.

Granice

Norwegia graniczy z:

• Finlandią na odcinku 727 km
• Szwecją na odcinku 1619 km
• Rosją na odcinku 196 km

Klimat

Południowa i środkowa Norwegia jest położona w strefie klimatu umiarkowanego morskiego, a północ (za kołem polarnym) w strefie umiarkowanego chłodnego morskiego, graniczącego na północnych wybrzeżach z subpolarnym. W niektórych rejonach kraju śniegi utrzymują się cały rok, a temperatura dochodzi do –30 °C