Gmina Łyse

Gmina Łyse – gmina wiejska w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie ostrołęckim.

Historia gminy

Gmina Łyse położona jest na piaszczystej nizinie kurpiowskiej o znacznym odsetku lasów i użytków zielonych. W skład gminy wchodzą 22 wsie stanowiąc 21 sołectw. Największą wsią poza Łysymi są Lipniki (231 gospodarstw) najmniejszą zaś Złota Góra (21 gospodarstw). Gmina graniczy od północy z gminą Pisz (dawne granice z Prusami Wschodnimi), Od północnego zachodu z gminą Rozogi, zachodnią granicę stanowi Gmina Myszyniec, południowo - zachodnią gmina Kadzidło, zaś wschodnią granicą sięga województwa Łomżyńskiego, granicząc z gminą Turośl.

Ziemia jest tu słaba, gdyż gmina położona jest na sandrach (piaskach) naniesionych przez ostatnie zlodowacenie bałtyckie. Ten sam lodowiec wyrzeźbił krajobraz sąsiednich Mazur. Gleby są w przeważającej mierze klas V, VI i VI RZ (pod zalesienie). Lepsze są łąki i pastwiska stanowiące podstawę rolnictwa.

W środkowej części gminy zachował się duży kompleks bagien Serafińskich, będących pozostałością po zeutrofizowanym jeziorze Krusko. W średniowieczu nad jego północnym brzegiem stał dwór myśliwski książąt mazowieckich. Obecnie bagna są rezerwatem fauny i flory o powierzchni 184, 92 ha.

Gmina Łyse to teren żywych jeszcze tradycji kurpiowskich. Można tu jeszcze spotkać barwny, tradycyjny stój, gwarę w codziennym użyciu, liczne obrzędy związane z porami roku, rolnictwem, zbieractwem. Najpopularniejszym z nich jest Palma Kurpiowska. Odbywa się co roku w Niedzielę Palmową i jest ściśle związana z tradycją chrześcijańską. Palmy sięgają 10 m wysokości. Wyrabia się je z kolorowych papierów, gałązek miejscowych drzew i poszycia leśnego. Organizowany jest konkurs na najładniejszą palmę. Przy okazji twórcy ludowi prezentują i sprzedają swój dorobek. Są to rzeźby, pieczywo obrzędowe, wycinanki, pisanki, kierce. Obrzęd ten ściąga co roku licznych turystów z kraju i zagranicy. źródło http://gminalyse.pl/gmina.html

Siedziba gminy to Łyse.

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002 gmina Łyse ma obszar 246,45 km², w tym:

• użytki rolne: 62%
• użytki leśne: 35%

Gmina stanowi 11,74% powierzchni powiatu.

Poczet wójtów

III Rzeczpospolita

I kadencja (1990-1994) - Czesław Drężek

II kadencja (1994-1998) - Czesław Drężek

III kadnecja (1998-2002) - Wiesław Kowalikowski

IV kadencja (2002-2006) - Wiesław Kowalikowski

V kadencja (2006-2010) - Wiesław Kowalikowski

VI kadencja (2010-2014) - Wiesław Kowalikowski

Demografia

Dane z 30 czerwca 2004

Sołectwa

Antonia, Baba, Dawia, Dęby, Dudy Puszczańskie, Grądzkie, Klenkor-Wyżega, Lipniki, Łączki, Łyse, Piątkowizna, Plewki, Pupkowizna, Serafin, Szafranki, Tartak, Tyczek, Warmiak, Wejdo, Zalas, Złota Góra.

Sąsiednie gminy

Kadzidło, Myszyniec, Pisz, Rozogi, Turośl, Zbójna