Dziwiszów

Dziwiszów (niem. Berbisdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie jeleniogórskim, w gminie Jeżów Sudecki. Leży w środkoeej części Południowego Grzbietu Gór Kaczawskich.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie jeleniogórskim.

Historia

Wieś powstała prawdopodobnie w drugiej połowie XIII wieku, według zapisów w starych przewodnikach w kościele miał być kamień z wykutą datą 1250, ale budowlę datuje się na lata 1300-1350. Być może już wcześniej w okolicy wydobywano złoto, na pewno miało to miejsce w XV wieku. Świadczą o tym stare szybiki odnalezione przy szosie do Jeleniej Góry.

Dziwiszów rozwijała się stosunkowo szybko dzięki dogodnemu położeniu w pobliżu miasta, przy dość ruchliwej drodze, której znaczenie jeszcze wzrosło w XVII-XVIII wieku. Ten rozwój spowodował, że Dziwiszów szybko podzielił się na dwie części: Dolny i Górny, które miewały nawet odrębnych właścicieli, chociaż zawsze łączyły się zabudowaniami.

W drugiej połowie XIX wieku największą atrakcją Dziwiszowa była Kapela, kamieniołomu marmurów i gospody z ogrodem różanym i kolumnadą. Administracyjnie należała jednak do Podgórek. W samym Dziwiszowie turystom polecano browar oraz park pałacowy, który nazywano dzikim i podkreślano, że żyją w nim jelenie. Znajdował się tu również pomnik wojny 1813 roku i pomnik ofiar I wojny światowej ufundowany na Ulinie, gdzie była też altana widokowa. W opisach zaznaczano piękne położenie cmentarza. Przez cały czas utrzymywała się stabilna sytuacja ludnościowa, czemu sprzyjało dogodne położenie, dobre warunki glebowo-klimatyczne i bliskość Jeleniej Góry.

W 1945 wieś włączono do Polski. Dotychczasowa jej ludność została wysiedlona do Niemiec.

Nazwy historyczne

• 1255 Berwisdorf
• 1300 Berthwigisdorf
• 1319 Berwigisdorf, Berwigisdorph
• 1398 Berwigsdorff
• 1688 Bernsdorf
• 1677 Berbigsdorf, Berbisdorf
• 1726 Berbsdorff
• 1786 Bernsdorf
• 1816 Nieder-Ober-Berbisdorf
• 1840 Bernharsdorf, Nieder-, Ober-Berbisdorf
• 1945 Babice, Berberysów, Dziewiążów, Dzieważów
• 1946 Dziwiszów

Współczesność

Aktualnie Dziwiszów staje się miejscowością wypoczynkową, poszerza się baza noclegowa, duże znaczenie ma też ośrodek rekreacyjny na Łysej Górze, Dziwiszów posiada zadbane boiska do piłki nożnej, siatkówki i koszykówki.