Średnia ocena: 4.5
liczba ocen: 5
Ilość kodów pocztowych: 1
Współrzedne geograficzne N: 50.457218
Współrzedne geograficzne E: 16.548611
Strefa numeracyjna: Kierunkowy 74
Liczba ludności: 209
Wysokośc npm: 380-410 m n.p.m.
Tablice rejestracyjne: DKL
Kamieniec – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.
Kamieniec leży środkowo-zachodniej części Kotliny Kłodzkiej, w Sudetach, w południowo-zachodniej Polsce, u południowego podnóża Wzgórz Ścinawskich. Od Kłodzka, stolicy gminy i powiatu jest oddalony o 5 km na zachód. Na zachodzie graniczy z Niwą (gmina Szczytna), na północy z Suszyną i Ścinawką Średnią (gmina Radków), na wschodzie z Roszycami i Ruszowicami, na południu z Szalejowem Górnym.
Rodzaj | Powierzchnia (ha) | % |
---|---|---|
użytki rolne | 366 | 84,53% |
tereny zamieszkane | 25 | 5,77% |
lasy | 42 | 9,70% |
Powierzchnia wsi (Σ) | 433 | 100% |
Według danych z 2008 r. wieś zajmowała obszar 4,33 km², co stanowiło 1,72% powierzchni gminy Kłodzko.
Kamieniec jest niewielką wsią położoną na wysokości ok. 380-410 m n.p.m., pod niewielkim grzbietem, na którym sąsiaduje z Tworowem. Lekko pofalowany teren zajmują głównie użytki rolne na dobrych glebach.
Okolice Kamieńca zbudowane są z czerwonego sprągowca, przebitego melafirami, w których można znaleźć wiele rzadkich minerałów, m.in. annabergit, a także dolomit i stilbit, jednak tereny te znane są przede wszystkim z występowania ładnych agatów.
Liczba ludności Kamieńca na przestrzeni stuleci kształtowała się następująco:
Wieś posiada stosunkowo ustabilizowaną sytuację demograficzną. Spowodowane jest to stosunkowo korzystnym położeniem geograficznym, dobrymi połączeniami komunikacyjnymi oraz dobrymi warunkami glebowymi.
Daty wzmianek
o miejscowości i
jej oficjalne
nazwy według źródeł
1351 | Camencz | |
1361 | Kamencz | |
1362 | Kamenz | |
1390 | Kamenicz | |
1417 | Kemenitcz | |
1420 | Kemenicz Kemnicz | |
1421 | Kemencz | |
1490 | Kamnitz | |
1496 | Kemtz | |
1499 | Kamenitz | |
1549 | Kaments | |
1560 | Kemiz | |
1631 | Kamitz | |
1747 | Camitz | |
1782 | Camnitz | |
1816 | Kamnitz | |
1945 | Kamieniec |
Źródło:
Osadnictwo w okolicy Kłodzka pojawiło się stosunkowo wcześnie, ze względu na istniejące tutaj korzystne warunki naturalne. Jedną ze starszych wsi w tym rejonie jest Kamieniec, mimo iż jego początki nie są zbyt dobrze udokumentowane. Jednak osada w tym miejscu istniała długo przed pierwszą wzmianką źródłową datowaną na 1. połowę XIV w.
Wieś leżała w dobrach należących do rodu Pannwitzów. W 1361 r. w związku z Kamieńcem w dokumentach wymieniany był Mathes Panewicz. Rok później jest mowa o 7 łanach we wsi należących do wspominanego Mathesa i Wolfharta von Czedelicz. Dobra te były często zastawiane, m.in. do czynszu z niej swoje pretensje rościł Cunrad von Reno, a w 1363 r. wieś była ponownie przedmiotem zastawu, którego stronami byli: Heynrich von der Stercz i Mathys von Panewicz. Z kolei w 1390 r. swoje roszczenia zgłaszał Puta z Czastolowic.
Wieś była zamieszkiwana przez ludność pochodzenia słowiańskiego, o czym świadczą, m.in. nazwiska odnotowywane w dokumentach z tego okresu. I tak w związku z istniejącym tutaj od dawna wolnym, dziedzicznym sędziostwem w 1417 r. wymieniano dwóch jego posiadaczy – Bessichta Twirdiga i Mertina Schatanesa. ten drugi wystąpił także w 1421 r. przy okazji sprzedaży sędziostwa w Kamieńcu wraz ze wszystkimi przywilejami, Kylianowi von Hugewiczowi.
Co najmniej przez cały XV w. wieś wchodziła w skład dóbr Haugwitzów, chociaż przejściowo zdarzali się też inni właściciele, głównie gdy osada była zastawiana za gotówkę. Dzieje Kamieńca są ściśle powiązane z sąsiednimi Piszkowicami, gdzie przeważnie rezydowali jej właściciele i gdzie mieściła się parafia. Wiadomo, iż w 1460 r. dzierżawcą był niejaki Mikolasch, a w 1494 sędziostwo posiadał sędzia z Wojciechowic. W tym samym roku książę Henryk I Podiebradowicz Starszy potwierdził 10 tysięcy guldenów węgierskich na majątku i wsi w Kamieńcu, Zbinkowi Bochowitzowi. Dwa lata później Johann von Haugwitz z Piszkowic posiadał już tylko część wsi.
Następnymi posiadaczami byli von Tschischwitzowie. W XVI w. istniało tu wolne dziedziczne sołectwo, być może wówczas powstał pierwszy dwór. W XVII w. Kamieniec nadal był niezbyt dużą wsią. W 1631 r. mieszkało tu 16 gospodarzy, z których 10 płaciło podatki kościelne. Po von Tschischwitzach wieś przeszła na własność skarbu państwa i do 1684 r. była królewszczyzną. Dopiero potem była ponownie w prywatnych rękach.
XVIII w. oraz zajęcie ziemi kłodzkiej przez Prusy w wyniku wojen śląskich (1740-1763), przyniósł częściowy rozwój wsi. Kamieniec wszedł w obręb posiadłości czołowych magnatów kłodzkich. W 1747 r. należał do hr. von Hartiga. Mieszkało tu 10 kmieci oraz 20 zagrodników i 14 chałupników. W 1782 r. osada należała do hr. von Mutiusa. Wieś liczyła 40 budynków, a mieszkało 26 zagrodników i 14 chałupników, a wśród nich było 4 rzemieślników. We wsi znajdowały się 2 kamieniołomy wapieni i piec do ich wypalania.
W 1816 r. wymieniono po raz pierwszy kolonię Neu-Kamnitz, która tworzyła górną część wsi, z dworem i folwarkiem. W 1825 r. właścicielem wsi byli potomkowie hr. von Mutiusa, a w 1840 r. niejaki Grundke. Wieś liczyła wówczas 52 budynki, był tutaj dwór, folwark, młyn wodny, browar, a wśród byli rzemieślnicy i handlarze. W folwarku trzymano 700 merynosów. W XIX w. Kamieniec słynął w całym hrabstwie kłodzkim z jarmarków końskich. Przez cały czas pozostawał wsią rolniczą, a o jego rolniczym charakterze świadczy niewielki odsetek mieszkańców utrzymujący się z rzemiosła i handlu.
Po 1945 r. Kamieniec znalazł się w granicach Polski, w wyniku przegranej przez Niemcy II wojny światowej. Dotychczasową ludność wsi wysiedlono do 1947 r. w głąb Niemiec, a na jej miejsce przybyła ludność polska.
Mimo tej zmiany dominującą pozycję we wsi zachowało rolnictwo. W byłym dworze i folwarku ulokowano PGR, a potem gospodarstwo hodowlane. Wieś posiadała ustabilizowaną sytuację ludnościową, lecz jej rozwój był hamowany przez mały areał użytków rolnych i brak zaplecza handlowo-usługowego.
Dzieci w wieku 7-13 lat uczęszczają do szkoły podstawowej w Bierkowicach. Młodzież w wieku 13-16 lat kontynuuje naukę w Gimnazjum Publicznym im. Władysława Reymonta w Kłodzku.
Wieś nie posiada osobnej parafii katolickiej. Tutejsi mieszkańcy należą od czasów średniowiecza do parafii św. Jana Chrzciciela w Piszkowicach.
Kamieniec po zakończeniu II wojny światowej znalazł się w granicach Polski. W latach 1945-1975 wieś wchodziła w skład powiatu kłodzkiego, należącego do województwa wrocławskiego. W 1954 r. władze centralne zlikwidowały gminy, tworząc w ich miejsce gromady, obejmujące swoim zasięgiem po kilka wsi. Kamieniec tworzył wspólną gromadę z Szalejowem Górnym, a następnie wchodził w skład województwa wałbrzyskiego (do 1999) i gminy Kłodzko..
W 1990 r. po transformacji ustrojowej państwa polskiego i przywróceniu samorządów władze gminy Kłodzko I kadencji zadecydowały o podziale gminy na jednostki pomocnicze – sołectwa. Jedno z nich utworzono w Kamieńcu, które objęło swoim terytorium obszar całej wsi. Na jego czele stoi sołtys, jako jednoosobowy organ władzy wykonawczej, który ma do pomocy radę sołecką. Funkcję sołtysa sprawuje Agnieszka Miler, z kolei koordynatorem samorządowym jest Monika Marciniak.
Mieszkańcy wsi wybierają do Rady Gminy dwóch radnych co 4 lata, tworząc wspólny okręg wyborczy z Korytowem, Mikowicami, Roszycami, Ruszowicami, Piszkowicami, Gorzuchowem, Bierkowicami, Gołogłowami, Święckiem i Łączną.
Kamieniec leży na uboczu ważnych szlaków komunikacyjnych ziemi kłodzkiej. Przez wieś przechodzi lokalna droga o złym stanie nawierzchni. Znajduje się tutaj przystanek autobusowy. Komunikację autobusową na obszarze Kamieńca obsługuje PKS Kłodzko.
Najbliższy przystanek kolejowy znajduje się w Bierkowicach przez który przebiega linia kolejowa z Kłodzka Głównego do Wałbrzycha Głównego.. Ruch pasażerski na tej trasie wstrzymano w 2004 r., przywracając go po 5 latach po przejęciu obsługi linii przez Koleje Dolnośląskie.
W zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz innych miejscowych zagrożeń – Kamieniec podlega pod rejon działania Powiatowej Straży Pożarnej oraz Komendzie Powiatowej Policji w Kłodzku. Funkcję dzielnicowego sprawuje mł.asp. Krzysztof Pinkiewicz.
Kamieniec jest wsią wyłącznie rolniczą. Znajduje się tu 19 gospodarstw rolnych oraz państwowe gospodarstwo hodowlane. Ze względu na położenie, dobre warunki glebowo-klimatyczne, a także pewne oddalenie od innych większych miejscowości Kotliny Kłodzkiej charakteryzuje się wysokim odsetkiem ludności rolniczej. W 1978 r. aż 68% ludności czynnej zawodowo utrzymywało się z pracy w rolnictwie, a dziesięć lat później aż 89%. Wieś nie posiada zaplecza handlowo-usługowego.
Część mieszkańców pracuje w sąsiednich miejscowościach, Kłodzku czy Polanicy-Zdroju.
Kamieniec zachował pozostałości pierwotnego układu urbanistycznego, wsi łańcuchowej, która szczególnie czytelna jest w jej dolnej części. We wsi znajduje się szereg interesujących budynków, nie zaliczających się do wartościowych zabytków, ale tworzących łącznie zespół godny uwagi.
Dwór i zabudowania folwarczne pochodzą z początków XIX w., zostały jednak wielokrotnie przebudowane z zatarciem cech stylowych. Z kolei domy mieszkalne i budynki gospodarcze reprezentują dobre przykłady typowych budynków ludowych występujących na ziemi kłodzkiej.
Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-17 07:49:18