Mościsko

Mościsko (niem. Faulbrück) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim, w gminie Dzierżoniów.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Wieś położona jest przy drodze Dzierżoniów – Świdnica nad brzegiem rzeki Piławy oraz przy szlaku kolejowym (Kamieniec Ząbkowicki – Jaworzyna Śląska). Przystanek pasażerski oraz punkt załadunkowy kolei Mościsko Dzierżoniowskie.

We wsi znajduje się jeden z najstarszych na Dolnym Śląsku jednonawowy kościół, należący do parafii św. Jana Chrzciciela, wzmiankowany po raz pierwszy w 1268. Kościół został przebudowany po pożarze w 1924 roku. Jest budowlą orientowaną z prostokątną, oskarpowaną nawą i węższym, oskarpowanym prezbiterium przykrytym sklepieniem krzyżowym oraz żebrowym z dekoracyjnymi wspornikami. Przy prezbiterium dostawiona jest zakrystia i kruchta z kamiennym gotyckim portalem uskokowym z XIV wieku. W południowej ścianie nawy mieści się gotycki portal z dekoracyjnymi kolumienkami. Kościół ma okna ostrołukowe, w prezbiterium ozdobione maswerkiem. Na sklepieniu prezbiterium widoczna jest gotycka polichromia z przełomu XIV/XV wieku, przedstawiająca Chrystusa i zwierzęta symbolizujące 4 ewangelistów. Wewnątrz zachowały się kamienne tabernakulum z 1300 oraz ołtarz główny z XVII wiek. Między kościołem a budynkiem przy ulicy Kolejowej 1 niedawno odkryto tunel łączący te budynki. Z innych zabytków warto wymienić krzyż pokutny oraz dwór z 1811 roku. Warto też odwiedzić wzniesienie o nazwie Lelek (niem. Ruhberg, 277 m n.p.m.) – miejsce po prawej stronie drogi z Mościska do wsi Grodziszcze. Do dziś fragmentarycznie zachowały się tam mury cylindrycznej studni, wykonanej w całości z nieociosanych bloków granitu, na koronie której (za czym przemawia średnica studni) przypuszczalnie wzniesiona była dalsza drewniana konstrukcja. Mógł on pełnić rolę rycerskiej czatowni lub wieży obronnej z okresu średniowiecza, powstałej prawdopodobnie na miejscu dawnej świątyni pogańskiej.

We wsi w czasie II wojny światowej funkcjonowała filia obozu koncentracyjnego "Gross-Rosen". Stara nazwa wsi brzmiała – Zgniły Most.

Zabytki

• Kościół św. Jana Chrzciciela z XIII wieku