Ocena internautów miejscowości Świdnica
Średnia ocena: 4.8
liczba ocen: 23
Ilość ulic: 408
Ilość kodów pocztowych: 2
Współrzedne geograficzne N: 50.844440
Współrzedne geograficzne E: 16.491671
Strefa numeracyjna: Kierunkowy 74
Liczba ludności: 60500
Gęstość ludności: 3068,7 os./km²
Powierzchnia: 21.8 km²
Wysokośc npm: 209
Rodzaj gminy: miejska
SIMC: 0984657
TERC: 5020119011
Tablice rejestracyjne: DSW
Dzielnica: Kraszowice
Świdnica (niem. Schweidnitz, czes. Svídnice) – miasto i gmina leżące na Śląsku (Dolnym Śląsku), w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim. Miasto leży u podnóża Sudetów, na Równinie Świdnickiej, nad rzeką Bystrzycą. Od 2004 r. siedziba diecezji świdnickiej.
W latach 1975–1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego.
Miasto zostało założone już w 990 roku, jednak prawa miejskie otrzymało przed 1267 rokiem. Niegdyś stolica księstwa świdnicko-jaworskiego. Po II wojnie światowej znacznie rozbudowana w wyniku rozwoju przemysłu. W latach 1945-1990 prężny ośrodek przemysłowy z dobrze rozwiniętym przemysłem maszynowym, środków transportu, elektrotechnicznym, skórzanym, spożywczym, radiowym, aparatury precyzyjnej, włókienniczym oraz odlewniczym. Obecnie ośrodek przemysłowy (rozwinięty przemysł motoryzacyjny, elektrotechniczny, maszynowy oraz spożywczy), z jedynym w Polsce Muzeum Dawnego Kupiectwa oraz licznymi instytucjami kultury, ośrodek sportu i rekreacji. Według danych z 30 czerwca 2010 r. Świdnica miała 59527 mieszkańców i była siódmym co do wielkości miastem województwa.
Świdnica położona jest w południowej części województwa dolnośląskiego w powiecie świdnickim na Równinie Świdnickiej nad Bystrzycą. Leży na skraju Sudetów oraz Gór Wałbrzyskich na wysokości od 225 do 265,9 m n.p.m.
Według danych z 1 stycznia 2010 r. powierzchnia miasta wynosiła 21,76 km². Miasto stanowi 2,93% powierzchni powiatu.
W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego.
Według danych z roku 2002 Świdnica ma obszar 21,76 km², w tym: użytki rolne 41%, użytki leśne 1%
Świdnica nie posiada oficjalnego podziału na dzielnice, funkcjonuje jedynie podział na osiedla:
Dane z 31 grudnia 2006:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 66 776 | 100 | 31 784 | 52,7 | 28 533 | 47,3 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 2742 | 1444,9 | 1297,1 |
Według danych z roku 2002 średni dochód na mieszkańca wynosił 1485,1 zł.
Nazwa "Świdnica" wywodzi się od starosłowiańskiego słowa "svida". Oznaczało ono krzew derenia. Jest to więc nazwa ściśle związana zatem z położeniem topograficznym miasta. Miasto leży nad rzeką, a miejsce w którym gród się rozrósł porośnięte było krzewami derenia.
Czasem spotyka się nazwę Świdnica Śląska, lecz jest ona nieoficjalna i nieurzędowa. Funkcjonuje ona przede wszystkim z uwagi na nazwy placówek pocztowych miasta, np.: "UP Świdnica Śląska 1" przy pl. Grunwaldzkim.
Występująca od XV w. niemiecka forma Schweidnitz czy Schweidenitz stanowi adaptację fonetyczną wcześniejszej nazwy słowiańskiej.
Podczas prac archeologicznych prowadzonych na terenie powiatu świdnickiego odkryto w Świdnicy ślady osady plemion z kręgu kultury łużyckiej (lata około 1200 – 300 p.n.e.) oraz rozległe cmentarzysko ciałopalne z bogato wyposażonymi grobami. Po okresie wielkich migracji ludów na obszarze tym gospodarowało plemię Ślężan.
Około roku 990 obszar obecnej Świdnicy został włączony do państwa Polan przez księcia Mieszka I.
Nie jest znana dokładna data uzyskania przez Świdnicę praw miejskich, jednak od 1267 roku określana jest jako miasto. Inicjatorem lokacji była księżna Anna żona Henryka Pobożnego albo jej syn Henryk III. Za rządów książąt wrocławskich 1242-1290 Świdnica otrzymała szereg przywilejów przyśpieszających rozwój miasta. W latach 1290-1392 Świdnica była stolicą niezależnego księstwa świdnicko-jaworskiego, którym rządzili książęta piastowscy i które uczynili jednym z najpotężniejszych na Śląsku.
W końcu XIV wieku Świdnica była największym po Wrocławiu miastem śląskim, liczył ponad 8000 mieszkańców. Produkcja piwa stała się obok wyrobu sukna podstawowym artykułem eksportu. "Piwnice świdnickie" znajdowały się między innymi we Wrocławiu, Krakowie, Pradze, Pizie, Heidelbergu.
1392 po śmierci Agnieszki wdowy po Bolku II Świdnica przeszła w ręce królów czeskich. W 1428 roku ruch husycki przybrał charakter powstania. Świdnica w porozumieniu z radą miejską Wrocławia skutecznie go zwalczała. 1520 wybuchło powstanie rzemieślników skupionych w cechach. Patrycjat podstępem zwabił do Wrocławia przywódców ruchu i tam ich stracono, mimo to nie odzyskał całkowitej władzy.
1526 Świdnica wraz z całą ziemią śląską przeszła pod rządy Habsburgów W trakcie trwania wojny trzydziestoletniej miasto było wielokrotnie oblegane czego skutkiem były wielokrotne pożary oraz wybuch epidemii.
W wyniku kolejnych działań wojennych Prusy odebrały Śląsk Austrii. W 1741 dokonano modernizacji i rozbudowy fortyfikacji. Na przełomie XVII/XVIII wieku pod Świdnicą wybuchł bunt chłopski. Wojska pruskie stłumiły bunt i surowo ukarało chłopów. Podczas wojny siedmioletniej Świdnica była oblegana przez wojska austriackie a następnie pruskie, co doprowadziło do znacznych zniszczeń. Pod koniec XVIII w. w mieście pojawiły się pierwsze manufaktury między innymi skórzana i papiernicza. Po wojnie prusko-austriackiej w 1866 roku Świdnicę ogłoszono miastem otwartym. Po zwycięstwie nad Francją i zjednoczeniu Niemiec w roku 1871 wzrosło tempo uprzemysłowienia. W mieście powstały wytwórnie tkanin lnianych i bawełnianych, zamszu oraz fabryka liczników elektrycznych. Konsekwencją tego procesu, jak i generalnego, potężnego wzrostu gospodarczego Cesarstwa Niemieckiego, był dynamiczny rozwój przestrzenny i architektoniczny miasta. Już w 1844 r. Świdnica uzyskała połączenie kolejowe z Jaworzyną Śląską, do 1904 w trzech kolejnych kierunkach. Do 1914 r. zabudowa wykroczyła daleko poza mury starego miasta, przybierając wokół pierścienia dawnych murów obronnych wielkomiejski charakter. Krajobraz miasta wzbogacił się o szereg reprezentacyjnych gmachów publicznych, obiektów architektury rezydencjonalnej i zieleni miejskiej o wysokiej jakości. Wg spisu z 1905 r. miasto liczyło sobie 30.540 mieszkańców, w tym 59,8% ewangelików, 39,5% katolików i 0,5% wyznania mojżeszowego. Jako język ojczysty niemiecki zadeklarowało 96,3%, zaś polski – 3%.
Po zakończeniu II wojny światowej miasto zostało zajęte przez Armię Czerwoną i znalazło się na terytorium Polski. Nastąpił napływ ludności z polski centralnej i wschodniej oraz repatryjantów z za Buga. Powojenna historia Świdnicy przebiegała w rytm powolnego procesu upadku gospodarczego PRL. Częściowemu zniszczeniu uległa zabytkowa substancja budowlana starego miasta, na przedmieściach rozwinięto na dużą skalę ekstensywną zabudowę osiedlową niskiej jakości. Istotna część miasta została zajęta na potrzeby wojsk radzieckich – w latach 1984-1990 ulokowano tu nawet dowództwo Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej.
Od lat przedwojennych w Świdnicy znajdowało się ważne lotnisko wojskowe, później cywilno-wojskowe.
W okresie 1945-1989 istniały ogromne zakłady produkcyjne, utworzone w większości na bazie znacjonalizowanych przedsiębiorstw niemieckich, m.in.: Fabryka Wagonów "Świdnica", Zakłady Wytwórcze Aparatury Precyzyjnej "MERA-PAFAL", Zakłady Elektroniki Motoryzacyjnej, Świdnicka Fabryka Urządzeń Przemysłowych, Dolnośląskie Zakłady Białoskórniczo-Rękawicznicze "Renifer", Dolnośląskie Zakłady Magnetyzowe, Dolnośląskie Fabryki Mebli oraz Świdnickie Zakłady Artykułów Technicznych.
Ten artykuł jest częścią cyklu Świdnica |
Historia |
Herb Świdnicy |
Hejnał Świdnicy |
Zabytki |
Parki w Świdnicy |
Polonia Świdnica |
Diecezja świdnicka |
Komunikacja miejska |
Media |
Świdnica z racji swego historycznego znaczenia posiada wiele cennych zabytków architektury sakralnej, mieszczańskiej jak i przemysłowej. Szczęśliwe uniknięcie zniszczeń w czasie II wojny światowej pozwoliło zachować drugi co do wielkości (po Wrocławiu) zespół zabytkowej architektury na Dolnym Śląsku. Niestety lata powojenne i niechęć do wszystkiego co niemieckie nie przysłużyły się świdnickiej starówce. Jej wschodni fragment uległ częściowemu wyburzeniu i został zastąpiony przez socjalistyczną architekturę mieszkaniową niskiej jakości, przez co spójność urbanistyczna całego kompleksu uległa nieodwracalnemu zniszczeniu. W 1967 r., wskutek rozbiórek dokonywanych na rynku, doprowadzono do zawalenia się wieży ratuszowej, która jest obecnie odbudowywana. Mimo to do dziś przetrwało wiele zabytkowych domów, głównie w Rynku i przylegających do niego ulicach. Od kilku lat starówka jest sukcesywnie restaurowana, a zatwierdzony przez Zarząd Miasta plan rewitalizacji i rewaloryzacji starego miasta zakłada kompleksowe prace renowacyjnej miejskiej starówki. Nocą wiele obiektów starego miasta jest iluminowanych.
Miasto przez lata było dużym ośrodkiem przemysłowym i gospodarczym. Spuścizną po okresie uprzemysłowienia jest kilkanaście zabytków techniki i architektury przemysłowej.
Do zabytków w mieście należą:
W Świdnicy mieści się jedna z najwyższych w Europie i piąta pod względem wysokości wieża w Polsce – wieża katedry św. Stanisława i św. Wacława mierząca 103 m Ponadto w mieście mieści się kilka zabytkowych kościołów z różnych okresów architektonicznych.
Rzymskokatolickie
Pozostałe
Miasto Świdnica jest jednym ze współzałożycieli Ligi Polskich Miast i Miejsc UNESCO, powołanej 26 czerwca 2004 r.
Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe:
W Świdnicy turyści mogą liczyć na profesjonalną obsługę. Informacja Turystyczna mieszcząca się przy ul. Wewnętrznej 2 oferuje turystom pełna i profesjonalną informację o miejscach ciekawych w mieście, mogą uzyskać informacje dotyczące bazy hotelowo-gastronomicznej, o organizowanych imprezach czy o historii i teraźniejszości Świdnicy. Informacja oferuje również do sprzedaży albumy fotograficzne miasta, foldery, mapy, oraz liczne pamiątki związane ze Świdnicą.
Od kwietnia 2004 roku na terenie miasta istnieje podstrefa Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej "Invest Park". Od czerwca 2005 roku budowę fabryki rozpoczął "Electrolux", zakończyły się również prace budowlane fabryki Colgate-Palmolive. Na terenie Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej "Invest Park" ulokowały się też – "Klingenburg International" Sp. z o.o. (producent urządzeń klimatyzacyjnych i wentylacyjnych), "Nifco Poland" Sp z o.o. (producent pierścieni, nitów i zacisków z tworzyw sztucznych) oraz Galess Sp. z o.o. (usługi galwanizerskie). Poza podstrefą inwestycje typu "greenfield" rozpoczęły – "IMP Comfort" Sp. z o.o. (producent tkanin technicznych) i "Krause" Sp. z o.o. (producent drabin i rusztowań aluminiowych), w 2008 roku na terenie strefy powstała nowa siedziba SONEL S.A.
Wśród wielu instytucji mających siedzibę w Świdnicy znajdują się i takie urzędy, które maja ponadlokalne znaczenie. Są to:
Świdnica posiada własną telewizję, radio internetowe oraz kilka tytułów lokalnej prasy.
W Świdnicy ukazuje się kilka tytułów prasowych, zarówno lokalnych jak i ogólnopolskich. Do ważniejszych gazet z terenu miasta należą:
Świdnica jest miastem o stosunkowo dużym udziale zieleni miejskiej w ogólnej powierzchni miasta. Istnieje tutaj kilkanaście parków, skwerów, liczne są klomby i zadrzewienia przy placach i ulicach świdnickich.
Parki miejskie:
28 lipca 1995 roku, uchwałą Rady Miejskiej, pod ochronę przyjęto 77 drzew spełniających kryteria do uznania ich za pomniki przyrody, spośród 223 zaproponowanych. Park Młodzieżowy przy ulicy Armii Krajowej dysponuje największą liczbą pomników przyrody. Znajduje się tam 12 drzew objętych ochroną. Wśród owych roślin można wyróżnić gatunki takie jak: platan klonolistny, cis pospolity, żywotnik olbrzymi, sosna czarna, miłorząb dwuklapowy, dąb szypułkowaty, topola czarna, buk pospolity, klon pospolity, srebrzysty kasztanowiec biały.
Świdnica leży na skrzyżowaniu ważnych tras wojewódzkich i krajowych co ułatwia dojazd z miasta do większości dużych ośrodków województwa i kraju. Najważniejsza trasą biegnącą przez miasto jest trasa nr. 35. Oprócz niej z miasta wybiega kilka dróg wojewódzkich i lokalnych.
Ponadto ze Świdnicy wybiegają drogi lokalne do Bystrzycy Górnej, Wirów, Żarowa oraz Jaworzyny Śląskiej. Świdnica położona jest w odległości ok. 45 km od autostrady A4. Miasto ma obwodnicę która wybudowana w 1974 roku odciąża zabytkowe centrum Świdnicy i ogranicza ruch pojazdów ciężkich w samym mieście. Najwięcej dróg należy do dróg lokalnych (80,4 km), natomiast 5,5 km dróg należy do dróg krajowych. Wybudowanie trzech nowych, głównych ulic w znaczny sposób usprawniło wewnętrzna komunikację w mieście. Mowa tutaj o ulicach Bogusza Stęczyńskiego, Przemysłowej i Słowiańskiej. Skróciły one czas przejazdu między dzielnicami a także usprawniły komunikację między dzielnicami miasta.
Komunikacją miejską wewnątrz miasta zajmuje się Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Świdnica. Obsługuje ono 17 linii autobusowych.
Świdnica była węzłem kolejowych do początku lat 90. Na wszystkich trzech dworcach zatrzymywały się pociągi pasażerskie.
Na początku lat 90. zamknięto dla pociągów pasażerskich linię kolejową nr 285 do Jedliny Zdrój, a w roku 2000 zlikwidowano połączenie na odcinku prowadzącym do Wrocławia przez Sobótkę. Obecnie Zarząd Województwa Dolnośląskiego planuje przejąć tę linię włącznie z wszystkimi nieruchomościami, a także jest w trakcie przejęcia zamkniętej dla ruchu pasażerskiego w 2000 linii kolejowej nr 771 Świdnica Przedmieście - Świdnica Miasto.
W czasach stacjonowania w Świdnicy Armii Czerwonej miasto posiadało bezpośrednie połączenie kolejowe z Moskwą.
Obecnie z połączeń pasażerskich przez Świdnicę kursuje jedynie autobus szynowy w relacji Międzylesie-Kłodzko Główne-Kamieniec Ząbkowicki-Jaworzyna Śląska-Legnica(od grudnia 2009 tylko do Kłodzka Głównego) obsługiwanej przez Koleje Dolnośląskie. Najbliższym węzłem kolejowym, z którego odjeżdżają pociągi dalekobieżne jest odległa o 10 km Jaworzyna Śląska.
Trasa Kamieniec Ząbkowicki-Legnica wykorzystywana jest w także w ruchu towarowym. Wyprowadzone są od niej bocznice do Miejskiego Zakładu Energetyki Cieplnej oraz zakładów Specjalnej Strefy Ekonomicznej.
Ruch towarowy w Świdnicy odbywa się się również na linii Świdnica Miasto-Świdnica Przedmieście-Pszenno, z której też wyprowadzone są bocznice do zakładów przemysłowych – największa do Fabryki Wagonów.
Zlokalizowane w mieście stacje kolejowe to:
W Świdnicy nie ma lotniska które mogłoby obsługiwać loty pasażerskie. Najbliższe lotnisko pasażerskie znajduje się w oddalonym o 55 km Wrocławiu. W pobliskich Świebodzicach znajduje się lądowisko dla awionetek, które może przyjmować niewielkie samoloty.
W Świdnicy są 2 żłobki, 9 przedszkoli, 11 szkół podstawowych, 5 gimnazjalnych a ponadto:
Szkoły wyższe:
Szkoły ponadgimnazjalne:
Inne:
Przed II wojną światową miasto było siedzibą Teatru Krajowego w Świdnicy, a Państwowy Teatr Świdnica działał do ok. 1951 roku. W mieście działa Młodzieżowy Dom Kultury, Świdnicki Ośrodek Kultury, Miejska Biblioteka Publiczna, 2 kina, kilkanaście galerii, liczne stowarzyszenia, kółka artystyczne itp.
Do instytucji kultury w Świdnicy należą:
Lista imprez kulturalno-rozrywkowych odbywających się cyklicznie w Świdnicy:
Większość tych imprez organizuje Świdnicki Ośrodek Kultury, który jest animatorem życia kulturalnego w mieście.
Świdnica od dnia 4 października 2003 nosi tytuł Stolicy Dziecięcych Marzeń, który nadała jej Międzynarodowa Kapituła Orderu Uśmiechu na swoim pierwszym w historii posiedzeniu poza Warszawą.
W Świdnicy funkcjonuje 12 przychodni, 17 aptek, szpital, wiele prywatnych praktyk lekarskich.
Przychodnie:
Szpitale:
W Świdnicy działa wiele klubów sportowych, największe z nich to:
Od wielu lat Świdnica jest gospodarzem Rajdu Elmot zaliczanego do rundy Rajdowych Samochodowych Mistrzostw Polski.
Największe sukcesy odnosił w sekcji siatkówki kobiet klub MKS Świdnica. To właśnie w nim od najmłodszych lat trenowała Dorota Świeniewicz, dwukrotna złota medalistka mistrzostw Europy . Ze Świdnicy pochodzi także siatkarka Anna Werblińska.
Miasto | Kraj | Data podpisania umowy |
---|---|---|
Biberach an der Riß | Niemcy | 1990 |
Police nad Metují | Czechy | 1994 |
Trutnov | Czechy | 1998 |
Kazincbarcika | Węgry | 1999 |
Dystrykt Tendring | Wielka Brytania | 1999 |
Niżyn | Ukraina | 10.12.2001 |
Rejon Święciański | Litwa | 2002 |
Stanisławów | Ukraina | 19.09.2008 |
Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-16 20:11:37