Ilość ulic: 127
Ilość kodów pocztowych: 1
Współrzedne geograficzne N: 50.849998
Współrzedne geograficzne E: 16.316999
Strefa numeracyjna: Kierunkowy 74
Liczba ludności: 23200
Gęstość ludności: 758 os./km²
Powierzchnia: 30,43 km²
Wysokośc npm: 275
Rodzaj gminy: miejska
TERC: 5020119021
Tablice rejestracyjne: DSW
Świebodzice
Świebodzice (do 1945 po niemiecku Freiburg in Schlesien) to miasto leżące na Śląsku (Dolnym Śląsku), w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego. Od południa bezpośrednio graniczy z powiatem wałbrzyskim.
Miasto położone u stóp Pogórza Wałbrzyskiego, na Pogórzu Świebodzickim, w środkowym biegu rzeki Pełcznicy przy drodze krajowej nr 34 i nr 35 oraz przy drodze wojewódzkiej nr 374, na skraju Książańskiego Parku Krajobrazowego. Przez miasto przebiegają także drogi wojewódzkie numer: 371 i 373. Miasto leży na wysokości od ok. 280 do 425 m n.p.m. (góra Grabnik).
Nieco na północ, poza granicami miasta, znajduje się trawiaste lądowisko, które będzie stanowić przyszłe Lotnisko Sudeckie po zbudowaniu utwardzonej 850-metrowej drogi startowej, o znaczeniu regionalnym, międzygminnym, m.in. obsługującym miasto Wałbrzych.
Historia
- 1203 - pierwsza wzmianka historyczna
- przed 1228 - pierwsza inicjatywa lokacyjna na prawie niemieckim
- 1228 - biskup wrocławski Wawrzyniec konsekruje kościół św. Mikołaja
- 1242 - Marboto de Czetaros (Czetryc) staje się zarządcą książęcego zamku w Świebodzicach
- 1279 - Henryk Probus w przywileju zwraca się do świebodziczan „mieszczanie” - przyjmowana data nadania praw miejskich
- 1293 - włączenie Świebodzic do księstwa jaworsko-świdnickiego
- 1310 - książę Bernard na prośbę patrycjatu świdnickiego pozbawia Świebodzice przywileju miejskiego
- 1337 - książę jaworsko-świdnicki Bolko II Mały przywraca prawa miejskie
- 1392 - śmierć wdowy po Bolku II, Agnieszki - włączenie Świebodzic do Czech
- 1427 - miasto trzykrotnie oblegają wojska taborytów
- 1492 - król Czech Władysław Jagiellończyk nadaje Świebodzicom przywilej organizowania „ciepłych jarmarków” w dzień św.Mateusza
- 1509 - Władysław Jagiellończyk sprzedaje Świebodzice i zamek Książ Konradowi Hochbergowi
- 1614 - pierwsza świebodzicka szkoła
- 1618-1648 - wojna trzydziestoletnia: rabunki wojsk szwedzkich, epidemie
- 1745 - włączenie Świebodzic do Prus
- 1774 - najtragiczniejszy pożar w dziejach miasta niemal doszczętnie trawi miasto
- 1775-1811 - intensywna odbudowa
- 1809 - do Świebodzic wkraczają wojska francuskie, Fryderyk Kramsta zakłada Fabrykę Lnu i Płótna
- 1842 - powołano do życia spółkę pod nazwą Wrocławsko-Świdnicko-Świebodzickie Towarzystwo Kolejowe, która zajęła się budową pierwszej linii kolejowej w kierunku Sudetów
- 1843 - do Świebodzic dociera kolej, linia Wrocław-Świebodzice, w 1853 przedłużona do Wałbrzycha
- 1843 - otwarcie linii kolejowej Wrocław-Świebodzice
- 1847 - Gustav Becker zakłada warsztat zegarmistrzowski produkujący zegary
- 1867 - rodzi sie Emil Krebs, genialny sinolog i genialny poliglota
- 1850 - Warsztat zegarmistrzowski Gustava Beckera stopniowo przekształca się w wielką fabrykę zegarów znaną na całym świecie
- 1935 - Fabryka Zegarów Gustava Beckera kończy swoją działalność
- 8 maja 1945 - początek polskiej władzy w mieście
- 24 lutego 1954 - w pobliżu stacji kolejowej dochodzi do katastrofy kolejowej - ginie kilkanaście osób, kilkadziesiąt zostaje rannych
- 1957 - przyłączenie do Świebodzic Pełcznicy
- 1972 - przyłączenie Cierni
- 1990 - pierwsze po II wojnie światowej demokratyczne wybory władz miejskich
- 1997 - zniszczenia wskutek wielkiej powodzi
- 1 września 2002 - zniszczenia po wielkiej powodzi. Zalane zostały między innymi Ciernie i Pełcznica
Zabytki
- Kościół pw. św. Franciszka z Asyżu - wzniesiony w I poł. XIIIw., w XVw. przebudowany na gotycki, wyposażenie pochodzące z różnych epok, fresk z XV wieku przedstawiający św. Krzysztofa
- Kościół pw. św. Mikołaja - wzniesiony w XIII w., wyposażenie częściowo renesansowe, częściowo z XIXw.
- Kościół św. Piotra i Pawła - wzniesiony w latach 1776-1779 na planie krzyża w stylu klasycystycznym
- Ruiny kościoła pw. św.Anny - kościół (prawdopodobnie) z przełomu XII i XIII w., na przełomie XIV-XV w. przebudowany ze stylu romańskiego na gotyk
- Fragmenty murów obronnych - pochodzą prawdopodobnie z XIII w., rozebrane w większości przez Francuzów w 1809
- krzyże pokutne
- wolno stojący zlepieniec pobielony (Ciernie)
- złamany maltański (Ciernie)
- wmurowany z żółtego piaskowca (Ciernie)
- łaciński wolno stojący, zlepieniec, naprzeciw budynków Osiedla Sudeckiego przy stacji benzynowej PKN Orlen
- Pałacyk DPS - zbudowany w trzeciej ćwierci XIX w. w stylu neorenesansu angielskiego, otoczony parkiem i zwierzyńcem, dziś siedziba zgromadzenia zakonnego Sióstr Szkolnych de Notre Dame
- Ratusz miejski, wybudowany w 1781 w stylu klasycystycznym
Edukacja
- 3 przedszkola publiczne, w tym jedno z grupą żłobkową, 2 przedszkola niepubliczne
- 4 szkoły podstawowe, w tym dwie z Oddziałami Integracyjnymi
- Szkoła Podstawowa nr 3 im Władysława Broniewskiego w Świebodzicach
- 3 gimnazja, w tym jedno specjalne
- Gimnazjum nr 1 w Świebodzicach
- Zespół Szkół
- Zespół Szkół Ogólnokształcących
- Zespół Szkół Podstawowo-Gimnazjalnych z Oddziałami Integracyjnymi w którego skład wchodzą:
- Szkoła Podstawowa nr 2 im. Nauczycieli Tajnego Nauczania
- Gimnazjum nr 2
- Zespół Szkół w Bystrzycy Dolnej. Gimnazjum nr 3 w Świebodzicach
- Szkoła Podstawowa nr 6 im. Henryka Sienkiewicza
Kultura
Na terenie miasta funkcjonują koła hobbystyczne: filatelistyczne i numizmatyczne.
- Miejska Biblioteka Publiczna im. Marii Dąbrowskiej
- biblioteka dla dorosłych
- oddział dziecięcy
- Miejski Dom Kultury
Kościoły i związki wyznaniowe
- Kościół Rzymskokatolicki
- Parafia pw. Matki Boskiej Królowej Polski
- Parafia pw. św. Ap. Piotra i Pawła w Świebodzicach
- Parafia pw. św. Franciszka z Asyżu
- Parafia pw. św. Brata Alberta Chmielowskiego
- Parafia pw. św. Mikołaja
- Kościół Zielonoświątkowy
- Świadkowie Jehowy
- Buddyzm
- Buddyjski Związek Diamentowej Drogi Linii Karma Kagyu
Sport
- Ośrodek Sportu i Rekreacji
- Wodne Centrum Rekreacji
- basen pływacki
- sześciotorowy, długość: 25 m, głębokość: 2,05 m
- basen rekreacyjny
- głębokość 1,4 m, brodzik, jacuzzi, zjeżdżalnia
- sauna fińska i parowa
- Hala Widowiskowo-Sportowa (w sezonie 08/09 stanowi obiekt Górnika Wałbrzych w rozgrywkach ekstraklasy koszykarzy)
- Lądowisko sanitarno-dyspozycyjne użytkowane obecnie m.in. przez Aeroklub Ziemi Wałbrzyskiej (przyszłe lotnisko Sudeckie)
- W mieście istnieje klub sportowy Victoria Świebodzice
- Na początku 2006 roku powstał Klub Sportowy "Rekin"
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2002 Świebodzice mają obszar 30,45 km², w tym:
- użytki rolne: 69%
- użytki leśne: 11%
Miasto stanowi 4,1% powierzchni powiatu.
Demografia
Dane z 30 czerwca 2004:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni |
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 23 233 | 100 | 12 233 | 52,7 | 11 000 | 47,3 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 763 | 401,7 | 361,2 |
Handel
- W mieście funkcjonują markety:Tesco (1) Biedronka(3), Intermarche(1), Bricomarche(1), Polo Market(1), EKO (2), drogeria Rossmann (1)
Pasaż handlowy "Czerwona Torebka" - 1
Lądowisko sanitarno-dyspozycyjne (Lotnisko Sudeckie w budowie)
Miasto posiada trawiaste lądowisko z pasem startowym o długości 850 m, wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 374 do Strzegomia, 3,4 km od centrum miasta.
Współrzędne geograficzne lądowiska: 50°53′00″N 16°18′59″E / 50.88333, 16.31639.
Znane osoby związane z miastem
- Gustav Becker (1819-1885) – niemiecki zegarmistrz
- Jan Mikulicz-Radecki (1850-1905) – chirurg
Miasta partnerskie
- Waldbröl (Niemcy)
- Marina Horka (Białoruś)
- Jilemnice (Czechy)