Uraz (województwo dolnośląskie)

Uraz (niem. Auras) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie trzebnickim, w gminie Oborniki Śląskie.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Uraz leży na prawym brzegu Odry, 7 km na południowy zachód od Obornik Śląskich i ok. 25 km na północny zachód od Wrocławia. Przez wieś przebiega Droga wojewódzka nr 341 341.

Historia

W połowie XIII wieku w Urazie był książęcy gród, zarządzany przez kasztelana. Około 1319 rycerz Andreas Radak zbudował tutaj zamek. Wieś należała do książąt wrocławskich, później głogowskich, a potem ponownie wrocławskich. Po śmierci Henryka VI Dobrego własność korony czeskiej. Burgrabią zamku w 1344 był Hancko von Auras, w latach 1428-1443, właścicielami zamku był ród Czirnów, a w 1466 Jan z Podiebradu podarował tutejsze dobra rycerzowi Christophowi von Skopp. W tym samym czasie Uraz uzyskał prawa miejskie. Jeden z kolejnych właścicieli - oleśnicki książę Konrad X Biały - ponownie przebudował zamek, a po jego śmierci (1492) miasto kupił Christoph von Jörger. W następnych latach właściciele tutejszych dóbr, jak i zamku zmieniali się wielokrotnie.

W 1945 r. miasto zostało zdobyte przez wojska radzieckie, ulegając ciężkim zniszczeniom. Uraz przekazano administracji polskiej, która dokonała wysiedlenia dotychczasowej ludności do Niemiec i zastąpiła ją polskimi przesiedleńcami - głównie z dawnych Kresów Wschodnich. Ze względu na skalę zniszczeń, niewielka miejscowość została zakwalifikowana przez nowe władze do rzędu wsi. Odbudowy Urazu nie podjęto do dziś, zaś relikty jego miejskiego charakteru widoczne są we fragmentarycznie zachowanej, zwartej zabudowie rynku (Pl. Wolności) z nieczynnym ratuszem. W l. 50. XX w. ruinie uległ także najważniejszy zabytek miejscowości - zamek. Obecnie mieszka tu około 940 osób.

Dzięki dogodnemu położeniu miejscowości - osiedla się tu coraz więcej wrocławian – do centrum Wrocławia można dojechać w pół godziny. Do urazkiej parafii pw. Św. Michała Archanioła należą również wsie Lubnów, Raków, Niziny i Jary

Uraz będąc przez niemal 500 lat miastem posiada swój herb - byka na zielonym polu kroczącego (heraldycznie) w prawo.

Współczesność

W Urazie znajduje się szkoła podstawowa, przedszkole oraz remiza Ochotniczej Straży Pożarnej. Ma tu także początek kilka szlaków pieszych i rowerowych. Od 2007 roku w Urazie rozwija się marina turystyczna "Port Uraz" będąca miejscem koncertów szantowych, wypożyczalnią sprzętu wodniackiego i żeglarskiego i pierwszym przystankiem na Odrze za Wrocławiem oczekującym na wodniaków płynących w dół rzeki.