Mleczna (województwo dolnośląskie)

Mleczna (niem. Lohetal, do roku 1936 Mlietsch) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Jordanów Śląski.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Położenie geograficzne

Mleczna leży na obszarze Przedgórza Sudeckiego, na północno-zachodnim krańcu Wzgórz Łagiewnickich, będących częścią Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich, tuż przy międzynarodowej trasie E67. Teren wsi rozciąga się pomiędzy rzeką Ślęzą (od strony wschodniej) a położoną od strony zachodniej Jańską Górą, 253 m n.p.m. (niem. Johnsberg). W kierunku północno-wschodnim od wsi znajduje się również jeszcze jedno niewielkie wzniesienie Miedziana, 188 m n.p.m. (niem. Kupferberg).

Historia

Miejscowość określana mianem tzw. ulicówki. Na terenie Mlecznej znajdowała się udokumentowana archeologicznie osada kultury łużyckiej. Pierwsze wzmianki pisane pochodzą z roku 1351 (dokument potwierdzający prawa własności wsi, która należała wówczas do kapituły Kościoła św. Krzyża we Wrocławiu). W roku 1783 wieś stała się własnością kapituły katedry we Wrocławiu. W roku 1898 Mleczna przeszła na własność Reinholda Zirpla i Paula Froemsdorfa, którzy łącznie posiadali 280 hektarów gruntów rolnych. Źródła pisane wspominają również o tym, że we wsi znajdował się wiatrak oraz o tym, że liczyła ona wówczas 132 mieszkańców. W latach 1937-1945 prawa własności uzyskali syn wspomnianego Reinholda Zirpla o imieniu Alfred i Leopold von Schickfus und Neudorff, będący ostatnimi właścicielami wsi oraz przylegających do niej gruntów. W roku 1933 wieś zamieszkiwało 189 osób. W roku 1939 Mleczna liczyła już tylko 162 mieszkańców. Wybuch II wojny światowej spowodował zauważalne zmniejszenie się ilości osób zamieszkujących wieś, o czym świadczą zachowane źródła statystyczne.

Archiwalna historyczna lista mieszkańców Mlecznej z 1943 roku

Zachowała się lista wszystkich pełnoletnich mieszkańców wsi Mleczna z 1943 roku, która opublikowana została w księdze mieszkańców ówczesnego przedwojennego powiatu dzierżoniowskiego (niem. Kreis Reichenbach). Lista ta zawiera również dokładną specyfikację przynależności zawodowej ludności wsi. Przekrój zawodowy mieszkańców w niej wyszczególnionych świadczy dobitnie o folwarczno-najemnym charakterze gospodarki rolnej na terenie Mlecznej:

• Adam, Paul - pracownik rolny
• Bagrowsky, Stanislaus - zagrodnik
• Beßner, Berta - pracownica rolna
• Beßner, Hermann - woźnica rolny
• Böse, Ernst - pracownik rolny
• Brauner, Ernst - zagrodnik
• Ernst, Luise - pracownik rolny
• Fengler, Ernst - strażnik drogowy
• Fichtner, Ernst - woźnica rolny
• Gallinsky, Johann - woźnica rolny
• Hallmann, August - pracownik rolny
• Hellmich, Ernst - woźnica rolny
• Hoffmann, Paul - woźnica rolny
• Jenke, Eduard - dojarz
• Loske, Albert - zagrodnik
• Mann, Paul - konduktor
• Milde, Hermann - traktorzysta
• Müller, Ernst - zagrodnik
• Müller, Heinrich - zagrodnik
• Reich, Emma - pracownica rolna
• Reich, Martha - pracownica rolna
• Salomo, Kurt - pracownik rolny
• Schammler, Alfred - robotnik niefolwarczny
• Schramm, Max - pracownik rolny
• Schrodt, Emil - woźnica rolny
• Skripzak, Stanislaus - pracownik rolny
• Sperling, Paul - pracownik odpowiedzialny za paszę
• Stephan, Luise - rencistka
• Thums, Paul - pracownik rolny
• Trautmann, Paul - właściciel gospody, odpowiedzialny za publiczny aparat telefoniczny
• Tschirne, Robert - murarz
• Überschaer, Ernst - woźnica rolny
• Überschaer, Ernst - robotnik
• Walter, August - zagrodnik
• Weber, Max - woźnica rolny
• Wenzel, Oskar - niezależny rolnik
• Wiezorek, Alfred - dojarz
• Willenberger, Paul - strażnik wsi (policjant)
• Zirpel, Alfred - rolnik, współwłaściciel wsi pełniący funkcję burmistrza, numer telefonu: Jordanów 36

">edytuj] Ewolucja nazwy wsi

• 1288 r. - Mlesco
• 1351 r. - Mleczow
• 1783 r. - Mlitsch lub Mlietsch
• 1845 r. - Mlietsch
• 1936 r. - Lohetal (polityka władz hitlerowskich polegająca na usuwaniu nazw o brzmieniu słowiańskim)
• 1946 r. - Mleczna

">edytuj] Zabytki oraz pozostałości geologiczne

We wsi znajduje się znacznie już zdewastowany niewielki murowany dwór pochodzący z początków XIX wieku wraz z pozostałościami zabudowań gospodarczych, resztkami ogrodu oraz głazem narzutowym o średnicy 250 cm. Kolejny głaz narzutowy o średnicy 350 cm znajduje się przy drodze prowadzącej w kierunku Jezierzyc, przy której zachował się także kamienny słup graniczny o wysokości ok. 2 metrów. W budynku dworu mieszka obecnie kilka rodzin. Dobrze zachowany duży grobowiec rodziny Zirplów znajduje się w północno-zachodniej części cmentarza gminno-parafialnego w pobliskim Jordanowie Śląskim. Nieopodal wsi zabytkowa Wieża Bismarcka na Jańskiej Górze.

Inne obiekty

• sklep spożywczy
• świetlica wiejska wraz z niewielką salą taneczną
• drewniany przydrożny krzyż wiejski
• most na rzece Ślęza

Współczesny profil produkcji rolnej

Specyfika gospodarcza wsi to uprawa głównie cebuli konsumpcyjnej i cebuli nasiennej (ok. 12% pow.) oraz w mniejszym stopniu buraków cukrowych, pszenicy, ziemniaków, a także ogórków.