Opolno-Zdrój

Opolno-Zdrój (tuż po 1945 Opolówka, niem. Bad Oppelsdorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie zgorzeleckim, w gminie Bogatynia. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie jeleniogórskim.

Miejscowość jest siedzibą parafii Narodzenia NMP. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii wrocławskiej, diecezji legnickiej, dekanatu Bogatynia.

Wieś leży w tzw. Worku Turoszowskim – geograficznie jest to Kotlina Żytawska u podnóża Gór Izerskich oraz Gór Łużyckich – ok. 4 km na południe od Bogatyni i ok. 10 km na południowy wschód od Turoszowa; tuż przy granicy z Czechami. Przez wieś przepływa potok o nazwie Jaśnica. W latach 1945-54 siedziba gminy Opolno Zdrój.

Historia

W 1370 było częścią majątku Zawidów należącego wówczas do rodziny von Biberstein, których olbrzymie dobra rozciągały się od Żar na północy po Frydlant na południu. Po raz pierwszy z nazwy wymienione w dokumencie z 1436. Górnictwo węgla brunatnego rozpoczęło się w Opolnie w roku 1802. W okolicy rozwijał się również przemysł włókienniczy (głównie tkactwo), uprawiano len oraz tytoń. Zachowane przykłady zanikającej architektury łużyckiej, kościół z końca XIX w. oraz park zdrojowy.

W 1836 odkryto lecznicze właściwości opoleńskich wód (głównie żelazisto-siarkowo–witriolowe) i od tej pory miejscowość zaczęła nabierać uzdrowiskowego charakteru – odtąd w nazwie wsi znalazł się człon Bad a później Zdrój. Dzięki nim oraz występującym tu także borowinom stało się Opolno-Zdrój ośrodkiem walki z reumatyzmem, artretyzmem, anemią, leczono tu również nerwobóle, paraliże, schorzenia kurczowe i skórne, dolegliwości kobiece; u szczytu swej popularności (pocz. XX w.) nazywane było "saskimi Cieplicami"; liczne pensjonaty, domy zdrojowe i zakłady kąpielowe zwane Łazienkami.

"We wszystkich zakładach kuracjusze (głównie Czesi i Saksończycy) otrzymać mogli różne zabiegi, tym kąpiele borowinowe, kropelkowe, parowe, mineralne, powietrzne oraz świetlne."

W 1947 roku wprowadzono urzędowo nazwę Opolno Zdrój, zastępując poprzednią niemiecką nazwę Bad Oppelsdorf. Nazwa z dywizem Opolno-Zdrój została zatwierdzona urzędowo przez MSWiA.

Dzisiaj

W granicach Polski Opolno-Zdrój znajduje się od 1945. W latach 1945-1957 Opolno-Zdrój było siedzibą wiejskiej gminy Opolno Zdrój (siedziba urzędu znajdowała się w dzisiejszym budynku biblioteki), do której należały pobliskie mniejsze wioski (Porajów, Sieniawka, Kopaczów, Białopole, Jasna Góra oraz Rybarzowice i Biedrzychowice)

W Opolnie działa Szkoła Podstawowa im. Polskiego Czerwonego Krzyża, do której uczęszczają dzieci z Opolna oraz Białopola i Jasnej Góry. Ponadto w Opolnie znajduje się Wiejski Ośrodek Zdrowia oraz Biblioteka Publiczna, w centrum wsi znajduje się stary park zdominowany przez dęby i klon-jawory.

Dziś wieś stopniowo od strony północnej pochłaniana jest przez odkrywkę Kopalni Turów, na dzień dzisiejszy tj. 29.11.2010 KWB Turów wykupiła, oraz wyburzyła około 6 lub 7 budynków.

Upadek uzdrowiska

Po zakończeniu II wojny światowej zintensyfikowano wydobycie węgla brunatnego metodą odkrywkową, co spowodowało nieodwracalne zmiany m.in. hydrogeologiczne w regionie, w tym zanik wód zdrojowych. Spalanie węgla pochodzącego z Zagłębia Turoszowskiego, następujące nieopodal – w Elektrowni "Turów" w Bogatyni, dało zaś okolicy zanieczyszczenie powietrza. Eksploatacja ogromnych złóż doprowadziła również do całkowitego przeobrażenia regionu w monstrualnych rozmiarów "krater" (ok. 10 km x 6 km) otoczony potężnymi hałdami i gigantycznymi maszynami górniczymi.