Menu
Home» » » » »

Mapa miejscowości Zgorzelec


Informacje o Zgorzelec:

Ilość ulic: 204

Ilość kodów pocztowych: 1

Współrzedne geograficzne N: 51.150280

Współrzedne geograficzne E: 15.008610

Strefa numeracyjna: Kierunkowy 75

Liczba ludności: 33200

Gęstość ludności: 1 995,2 os./km²

Powierzchnia: 15.9 km²

Wysokośc npm: 210

Rodzaj gminy: miejska

SIMC: 0936546

TERC: 5020125021

Tablice rejestracyjne: DZG

Herb Zgorzelec:

Herb Zgorzelec

Flaga Zgorzelec:

Flaga Zgorzelec

Oficjalna strona miejscowości

Dzielnice, Zgorzelec

  • Dzielnica: Ujazd

Zgorzelec

Zgorzelec (łac. Gorlicium, niem. Görlitz, grnłuż. Zhorjelc, dlnłuż. Zgórjelc cz. Zhořelec) – miasto i gmina przygraniczna w województwie dolnośląskim, w polskiej części Łużyc Górnych, na prawym brzegu Nysy Łużyckiej, w Obniżeniu Żytawsko-Zgorzeleckim. Przed 1945 stanowiło prawobrzeżną część miasta Görlitz.

Zgorzelec jest siedzibą gminy wiejskiej Zgorzelec oraz powiatu zgorzeleckiego. Miasto należy do Związku Miast Polskich.

Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto miało 31 551 mieszkańców. Wspólnie Zgorzelec i Görlitz liczą 87 508 mieszkańców.

Położenie

Według danych z roku 2002 Zgorzelec ma obszar 15,86 km² (1586 ha), w tym:

  • użytki rolne: 40%
  • użytki leśne: 3%

Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia miasta wynosiła 15,88 km². Miasto stanowi 1,89% powierzchni powiatu.

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa jeleniogórskiego.

Demografia

Dane z 30 czerwca 2010:

Opis Ogółem Kobiety Mężczyźni
jednostka osób  % osób  % osób  %
populacja 31 684 100 16 776 52,9 14 908 47,1
gęstość zaludnienia
(mieszk./km²)
1995,2 1056,4 938,8

Toponimia

Nazwę miasta utworzono najprawdopodobniej od czasownika "gořeti" tj. gorzeć, palić, płonąć – pierwotnie osadnictwo wiązało się z wypaleniem lasu.

Nazwy pojawiające się w najstarszych dokumentach

  • Villa Goreliz – (1071) najstarsza pisemna wzmianka o Zgorzelcu w dokumencie wystawionym przez cesarza Henryka IV. Zgodnie z jego wolą biskupowi miśnieńskiemu Benonowi zostało przekazanych z rąk banity o imieniu Ozer osiem "łanów królewskich" w "Villa Goreliz" (Gorelic) (ok. 192÷432 ha)
  • Yzcorelik, Yzcorzelik – (1126) - Bitwa pod Chlumcem
  • Drewnow, Drzewniow, Yzhorelik – (1131)
  • Gorliz, Gorlic – (1238)
  • Zgorliz – (1241)
  • Goerlitcz, Goerlitz – (1266)
  • Gorlicz – (1301)
  • Gorlitz – (1322) - (Askańczycy ?)
  • Gerlicz – (1378) - (Luksemburgowie ?)
  • Gurlicz – (1384, 1456) - ziemie Korony czeskiej (Wacław IV Luksemburski, Zygmunt Luksemburski, Albrecht II Habsburg , Władysław Pogrobowiec)
  • Garlicz – (1429)
  • Gorlicze – (1430)
  • Gorlitcz – (1434, 1475)
  • Ghorlitz – (1443)
  • Gorlitzsch – (1488 - Węgry - Maciej Korwin, Władysław II Jagiellończyk)
  • Gorlytz (1511 - Ludwik II Jagiellończyk)
  • Gorlicium, Gorlcia – używane były także formy zlatynizowane
  • Ost-Görlitz – (do 1946) nazwa prawobrzeżnej części miasta.
  • Görlitz Moys – (od 1 czerwca 1929 do 14 marca 1947) nazwa prawobrzeżnej południowej dzielnicy miasta.
  • Zgorzelice - nazwa polskiej części miasta w latach 1945-1946.
  • Zgorzelec – obecna nazwa polskiej części miasta wprowadzona po II wojnie światowej obowiązująca od 19 maja 1946
  • Zgorzelec Ujazd – nazwa południowej dzielnicy miasta obowiązująca od 15 marca 1947 (Obecnie administracyjna nazwa Zgorzelec).

Historia

Kalendarium

  • okolice obecnego Zgorzelca początkowo zamieszkiwali Bieżuńczanie (Besunzane civitates II), oraz Milczanie (Milzane civitates XXX) wymienieni w połowie IX wieku w nocie "Geograf Bawarski" sporządzonej dla Ludwika Niemca.
  • 871 - 894 - Teren państwa wielkomorawskiego (mapa).
  • na przełomie X i XI w. gród Serbołużyczan zajęty i włączony do Polski wraz z Łużycami przez Bolesława I Chrobrego; po jego śmierci przejściowo pod panowaniem margrabiów brandenburskich, następnie Czech
  • 1071 – Pojawia się najstarsza pisemna wzmianka o Zgorzelcu w dokumencie wystawionym przez cesarza Henryka IV. Zgodnie z jego wolą biskupowi miśnieńskiemu Benonowi zostało przekazanych z rąk banity o imieniu Ozer osiem "łanów królewskich" w "Villa Goreliz" (Gorelic)
  • 1076 – osada wraz ze wschodnią częścią Łużyc Górnych przyłączona do Czech
  • 1131 – powstał gród nad Nysą Łużycką z polecenia czeskiego księcia Sobiesława
  • 1303 – prawa miejskie
  • 1319-1329 – miasto pod panowaniem Henryka I Jaworskiego (mapa)
  • 1346-1815 – miasto-członek górnołużyckiego Związku Sześciu Miast
  • 1377 – powstało oddzielne księstwo Görlitz utworzone przez króla czeskiego i cesarza niemieckiego Karola IV, z Janem Zgorzeleckim jako księciem
  • 1466 – pod panowaniem króla węgierskiego Macieja Korwina (mapa .)
  • 1561 - (mapa).
  • 1618-1648 – zniszczenia w czasie wojny trzydziestoletniej
  • 1635-1815 – z Łużycami Górnymi we władaniu książąt saskich (mapa . . .)
  • 1815 – po kongresie wiedeńskim włączony został do Prus i stał się częścią prowincji Śląsk (Schlesien),
  • od 1848 połączenie kolejowe z Węglińcem, od 1865 z Lubaniem i Jelenią Górą
  • w czasie II wojny światowej 1939–45 obóz dla jeńców – podoficerów i szeregowych różnej narodowości (Stalag VIII A), przez który wg szacunków przeszło ponad 100 tysięcy więźniów, a zginęło kilka tysięcy jeńców – głównie radzieckich i włoskich;
  • kwiecień 1945 – zacięte walki o sforsowanie Nysy Łużyckiej na północ od Zgorzelca w okolicach wsi Prędocice (Toporów), miasto nie zostało dotknięte bezpośrednimi działaniami wojennymi. Wysadzenie wszystkich mostów na Nysie Łużyckiej przez oddziały SS
  • 1945 – ustalenie granicy na Nysie Łużyckiej w wyniku czego prawobrzeżna część miasta zostaje włączona do Polski; wysiedlenie dotychczasowej ludności do Niemiec
  • 1948 – data powstania obowiązującej nazwy miasta (zamiast Zgorzelice)
  • 6 lipca 1950 podpisano tu układ zgorzelecki między PRL a NRD uznający formalnie granicę na Odrze i Nysie Łużyckiej
  • Po II wojnie światowej osiedlono tu (oraz w Policach w woj. zachodniopomorskim) dużą kolonię greckich i macedońskich uchodźców (głównie komunistycznych partyzantów), którzy szukali schronienia w Polsce po greckiej wojnie domowej 1946-1948. Łącznie ich liczba sięgała 14 tysięcy osób. Wielu z nich wróciło do Grecji po upadku dyktatury wojskowej i amnestii dla uczestników wojny.
    Dziś w mieście odbywa się festiwal piosenki greckiej (→ Eleni) pod patronatem ambasady greckiej organizowany przez Nikosa (Nikolaosa) Rusketosa.
  • 1959-1965 – niedaleko Zgorzelca zlokalizowano odkrywkową Kopalnię Węgla Brunatnego Turów oraz Elektrownię Turów.
  • 1998 – 5 maja proklamowano powołanie wraz z Görlitz Europamiasta Zgorzelec/Görlitz (Europastadt Görlitz/Zgorzelec)
  • 2004 – miasta Görlitz i Zgorzelec ubiegały się wspólnie o przyznanie tytułu Europejskiej Stolicy Kultury (w 2006 roku przegrały z miastem Essen)
  • 2010 - 7 sierpnia na skutek katastrofalnej powodzi, której skutkiem było również przerwanie zapory wodnej na rzece Witka i zniszczenie miejscowości Bogatynia zostały zalane nadrzeczne ulice miasta.

Ciekawostki

  • Barwy herbu i flagi Zgorzelca (niebiesko-żółte) są identyczne jak we fladze Górnych Łużyc, na terenie których Zgorzelec leży.
  • Światową sławę zdobył Jakub Böhme (1575-1624), mieszkaniec Zgorzelca, mistyk, myśliciel i teolog, który zapoczątkował nowożytną filozofię niemiecką. Jego pierwsze dzieło jest znane pod tytułami Morgen Rothe im Auffgang lub Aurora, czyli Jutrzenka o poranku. 7 stycznia 2006 roku, z powodu zainteresowania Jakubem Böhme miasto, jak i sąsiednie Görlitz, odwiedził Nicolas Cage.
  • Przez Zgorzelec prowadzą szlak Via Regia oraz dwa szlaki pątnicze: Wielkopolska i Dolnośląska Droga św. Jakuba, które przez Most staromiejski łączą się z europejską siecią dróg św. Jakuba (his. Camino de Santiago).
  • W 1945 roku, w wyniku ustalenia granicy na Nysie Łużyckiej stał się niezależną jednostką administracyjną. Wcześniej był wschodnim przedmieściem Görlitz.
  • Według Marcina Kromera małopolskie miasto Gorlice zostało założone w XIV wieku przez osadników z Görlitz, chociaż istnieje wiele innych hipotez dotyczących etymologii nazwy tego miasta.

Gospodarka i infrastruktura

Komunikacja

Zgorzelec leży na trasie europejskiej E40, która łączy francuskie Calais z kazachskim Ridder. Jej elementem jest biegnąca od byłego przejścia granicznego w Jędrzychowicach autostrada A4. Połączona ona jest węzłem autostradowym z drogą krajową nr 94. Ważnym traktem komunikacyjnym jest również droga krajowa nr 30 łącząca Zgorzelec z Jelenią Górą. Ponadto przez samo miasto przebiega droga wojewódzka nr 317 oraz prowadząca do przejścia granicznego Bogatynia-Kunratice droga wojewódzka nr 352. Miasto posiada jedną linię autobusową nr 50, obsługiwaną przez PPKS sp. z o.o. w Zgorzelcu. Dawniej miasto posiadało sieć tramwajową, planowana jest reaktywacja tej formy transportu miejskiego.

Przez Zgorzelec przebiegają dwie linie kolejowe: Linia kolejowa E 30 (stanowiąca część III Paneuropejskiego Korytarza Transportowego z Drezna do Lwowa) oraz linia kolejowa nr 274 (Wrocław Świebodzki - Jelenia Góra - Görlitz). Na terenie miasta znajdują się dwie stacje kolejowe: Zgorzelec Miasto oraz Zgorzelec. Na terenie miasta znajdują się 3 wiadukty kolejowe oraz jeden drogowy.

Architektura

Zabytki w mieście:

  • kościół pw. św. Bonifacego z 1929-1930
  • Dom Kołodzieja – dom przysłupowy przy obwodnicy miejskiej
  • Przedmieście Nyskie – zespół architektoniczny – najstarsza część Zgorzelca od XVII w
  • Wieża ciśnień na ulicy św. Jana
  • Dworzec PKP Zgorzelec Ujazd
  • dawne dwory z XVIII w.
  • domy mieszkalne z XVIII/XIX w.
  • neoromański kościół pw. św. Jana Chrzciciela z 1905-1907
  • monumentalny gmach Miejskiego Domu Kultury (miejsce podpisania układu zgorzeleckiego)
  • Dom Jakuba Böhme
  • wiadukt kolejowy na Nysie Łużyckiej
  • Dom Studzienny na Placu Pocztowym
  • Kruczy Folwark – Dom Pomocy Społecznej na ulicy Przechodniej
  • Młyn trójkołowy

Edukacja

  • przedszkola (8)
  • szkoły podstawowe (3) Publiczne: Numer 2, Numer 3, Numer 5
  • gimnazja (3) Publiczne: Numer 1, Numer 2, Numer 3. Niepubliczne: Niepubliczne Gimnazjum Łużyckie
  • szkoły średnie (4): LO im. Braci Śniadeckich, Zespół Szkół Zawodowych i Licealnych im. Górników i Energetyków Turowa, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. E. Plater.
  • szkoły wyższe (2)
  • szkoły muzyczne (1)

Opieka zdrowotna

Na terenie miasta świadczenia zdrowotne zapewniają:

  • Wielospecjalistyczny Szpital im. Jana Pawła II SP ZOZ w Zgorzelcu (17 oddziałów specjalistycznych oraz 3 poradnie ogólne)
  • Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej
  • Indywidualne praktyki lekarskie
  • apteki (12)

Kultura i sztuka

Instytucje kulturalne

  • Miejski Dom Kultury, Biblioteka Miejska w Zgorzelcu, Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia, Muzeum Łużyckie, Młodzieżowa Orkiestra Mandolinistów, Grupa Teatralna "Widziadło", Dziecięcy Teatr Baśni.
  • W mieście działa kino "PoZa NoVa".

Sport i rekreacja

Głównym obiektem sportowym jest Centrum Sportowo-Rekreacyjne, w którego skład wchodzą: dwa boiska do piłki nożnej, kompleks boisk o nawierzchni sztucznej, hala sportowa, basen kryty, basen odkryty, korty tenisowe, siłownia, sauna, gabinet odnowy biologicznej, hala sportowa przy ul. Traugutta.

Kluby i zespoły

  • KKS Turów Zgorzelec (koszykówka)
  • MKS Osa Zgorzelec (lekkoatletyka, żeńska koszykówka)
  • Zgorzelecki Klub Bokserski (boks)
  • MKS Nysa Zgorzelec (piłka nożna)
  • UKS Basket Zgorzelec (koszykówka)
  • UKS Energetyk Zgorzelec (pływanie)
  • KS Turów Zgorzelec (żeglarstwo)
  • BS EDI-TEAM Zgorzelec (bieganie)
  • UKS Warrior Zgorzelec (taekwondo)
  • Kick Fighters Zgorzelec (Kick-boxing (K-1))

Media lokalne

  • Gazeta Powiatowa – Dolny Śląsk
  • zgorzelec.info
  • zinfo.pl
  • Telewizja Kablowa "Tomków"

W latach 90. istniało również Radio Frem (90.6 fm) oraz Zgorzelecka Telewizja Lokalna (ZTL).

Media regionalne o charakterze ponadmiejskim poruszające problemy miasta Zgorzelca:

  • Gazeta Wojewódzka
  • Telewizja Łużyce

Turystyka

Przez miasto przebiega Dolnośląska Droga św. Jakuba odcinek szlaku pielgrzymkowego do grobu św. Jakuba w Santiago de Compostela w Hiszpanii.

Wspólnoty wyznaniowe

Na terenie miasta funkcjonuje 5 parafii rzymskokatolickich, które wchodzą w skład dekanatu zgorzeleckiego. W mieście działają także: prawosławna parafia Świętych Konstantyna i Heleny, parafia luterańska, zbór zielonoświątkowy ARKA, zbór baptystów oraz 4 zbory Świadków Jehowy z Salą Królestwa.

Współpraca międzynarodowa

Miasta i gminy partnerskie:

  • Francja Avion
  • Niemcy Görlitz
  • Ukraina Mirhorod
  • Grecja Nausa

Panoramy miasta

Zobacz też

  • gmina Zgorzelec
  • powiat zgorzelecki
  • Görlitz
  • Cmentarz żydowski w Zgorzelcu
  • Turów Zgorzelec
  • Nysa Zgorzelec
  • Europamiasto
  • Euroopera
  • 19 Pułk Piechoty im. von Courbiére'a (2 Poznański)

Pokaż ulice na literę: (Znalazłem 204)

0-9ABCDEFGHIJKLŁMNOPRSŚTUWZŻ

0-9

ul. 3 Maja

A

ul. Andersa
ul. Andersa gen. Władysława
ul. Armii Krajowej

B

bulw. Grecki
ul. Baczyńskiego Krzysztofa Kamila
ul. Banachiewicza Tadeusza
ul. Barbary
ul. Bema gen. Józefa
ul. Berlinga gen. Zygmunta
ul. Boczna
ul. Boh. II Armii Wojska Polskiego
ul. Bohaterów Getta
ul. Bohaterów II Armii Wojska Pols
ul. Bolesława Chrobrego
ul. Bolesławiecka
ul. Brandta Józefa
ul. Broniewskiego
ul. Broniewskiego Władysława
ul. Brzozowa

C

ul. Chełmońskiego Józefa
ul. Chmielna
ul. Chopina
ul. Chopina Fryderyka
ul. Chrobrego
ul. Cienista
ul. Ciołkowskiego Konstantego
ul. Cmentarna
ul. Czachowskiego
ul. Czachowskiego Dionizego
ul. Czechowskiego
ul. Czerwona

D

ul. Dąbrowskiego Józefa
ul. Daszyńskiego
ul. Daszyńskiego Ignacego
pl. Dębowy
ul. Domańskiego
ul. Domańskiego Bolesława
ul. Drzymały Michała
ul. Duszy Konrada
ul. Dzika

E

ul. Energetyków

F

ul. Fabryczna
ul. Fiołkowa
ul. Francuska

G

ul. Gen. Andersa
ul. Gierymskich Braci
ul. Górna
ul. Górnicza
ul. Górnowiejska
ul. Graniczna
ul. Groszowa
ul. Grunwaldzka
ul. Gwarków

H

ul. Henrykowska

I

ul. Idzikowskiego
ul. Idzikowskiego Ludwika
ul. Iwaszkiewicza
ul. Iwaszkiewicza Jarosława

J

pl. Jana Pawła II
ul. Jana św.
ul. Jaśminowa
ul. Jędrzychowice
ul. Jerzmanki

K

ul. Kamieniarska
ul. Karłowicza Mieczysława
pl. Kasztanowy
ul. Kilińskiego Jana
pl. Klonowy
ul. Kochanowskiego Jana
ul. Konarskiego
ul. Konarskiego Stanisława
ul. Konicza Tadeusza
ul. Konopnickiej Marii
pl. Konstantyna i Heleny św.
ul. Konwaliowa
ul. Kopernika Mikołaja
ul. Kościuszki
ul. Kościuszki Tadeusza
ul. Kossaka Juliusza
ul. Kotsisa Aleksandra
ul. Kozaka ks. Jana
ul. Kołłątaja Hugona
ul. Krańcowa
ul. Krasińskiego Zygmunta
ul. Krótka
ul. Krupińskiego Bolesława
ul. Kulczyńskiego Stanisława

L

ul. Langiewicza Mariana
ul. Leśna
al. Lipowe
ul. Lubańska

Ł

ul. Łanowa
ul. Łódzka
ul. Łużycka

M

ul. M. Reja
ul. Maja 3
ul. Makowa
ul. Malczewskiego Jacka
ul. Maratońska
ul. Matejki Jana
ul. Mickiewicza
ul. Mickiewicza Adama
ul. Modrzewiowa
ul. Moniuszki Stanisława
ul. Morcinka Gustawa

N

ul. Nad Kolejką Górską
ul. Nadbrzeżna
pl. Najświętszej Maryi Panny
ul. Norwida Cypriana Kamila
ul. Nowomiejska

O

ul. Ogrodowa
ul. Okólna
ul. Okrzei
ul. Okrzei Stefana
ul. Okulickiego gen. Leopolda
ul. Olszewskiego Karola
ul. Orzeszkowej Elizy

P

park Błachańca Andrzeja
park Paderewskiego Ignacego
park Ujazdowski
ul. Parkowa
ul. Partyzantów
ul. Perłowa
ul. Piękna
ul. Piłsudskiego marsz. Józefa
ul. Plater Emilii
pl. Pocztowy
ul. Podwale
ul. Pogodna
ul. Poluszyńskiego
ul. Poniatowskiego
ul. Poniatowskiego Józefa
ul. Powstańców Śląskich
ul. Promienna
ul. Prusa Bolesława
ul. Przechodnia
ul. Psie Pole
ul. Pułaskiego
ul. Pułaskiego Kazimierza

R

rondo Pułku Chemicznego 1
rondo Rondo "Solidarności"
ul. Reja Mikołaja
ul. Reymonta
ul. Reymonta Władysława Stanisława
ul. Rolna
ul. Romera Eugeniusza
ul. Roweckiego gen. Stefana "Grota"
ul. Różana
ul. Rubinowa
ul. Rzeczki Dolne
ul. Rzeczki Górne

S

ul. Sienkiewicza
ul. Sienkiewicza Henryka
pl. Sikorskiego gen. Władysława
ul. Spacerowa
ul. Spokojna
ul. Staszica
ul. Staszica Stanisława
ul. Stefana Batorego
ul. Struga Andrzeja
ul. Strumykowa
ul. Sulikowska
ul. Sybiraków
ul. Szafirowa
ul. Szajnowicza Jerzego Iwanowa
ul. Szarych Szeregów
ul. Szkolna
ul. Szmaragdowa
ul. Sztygarska
ul. Szymanowskiego Karola
ul. Słoneczna
ul. Słowackiego Juliusza
ul. Słowiańska

Ś

ul. Śniadeckiego Jana
ul. Świetlista

T

ul. Tęczowa
ul. Traugutta
ul. Traugutta Romualda
ul. Tulipanowa
ul. Turowska
ul. Tuwima
ul. Tuwima Juliana

U

al. Ujazdowska

W

ul. Warszawska
ul. Wąska
ul. Waszczuka Bolesława
ul. Wesoła
ul. Widok
ul. Wieniawskiego Henryka
ul. Wolności
ul. Wróblewskiego Walerego
ul. Wrocławska
ul. Wrzosowa
ul. Wysockiego gen. Józefa
ul. Wyspiańskiego Stanisława
ul. Władysława Jagiełły

Z

ul. Zamiejsko-Lubańska
ul. Zapiecek
ul. Zielna
ul. Złocista

Ż

ul. Żeromskiego
ul. Żeromskiego Stefana
ul. Żwirki i Wigury

Kody pocztowe, Zgorzelec (wyświetlono 1/1)


Ocena internautów miejscowości Zgorzelec
Średnia ocena: 3.4
liczba ocen: 27

Wtyczki społecznościowe

Lubisz miejscowość Zgorzelec, kliknij Google +1 , lub Lubię to!

Komentarze o miejscowości Zgorzelec

Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-16 20:39:02

Szybka zmiana regionu Polski