Sędzin

Sędzin (dawniej Zandyno, Sandzyno) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie aleksandrowskim, w gminie Zakrzewo, przy drodze numer 266 prowadzącej z Konina przez Radziejów i Aleksandrów Kujawski do Ciechocinka.

Do 1954 roku istniała gmina Sędzin. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Historia wsi

Pierwsza wzmianka o Sędzinie (Zandynie) pochodzi z 1252 r. z przywileju dla wsi nadanego przez księcia kujawskiego Kazimierza. W 1366 r. Jacussius de Sandzyno jest kanonikiem płockim.

W drugiej połowie XIX w. Kolonia Sędzina miała obszar 1445 mórg włościańskich i 207 mieszkańców, a wieś Sędzin i folwark miały 240 mieszkańców. We wsi Sędzin powierzchnia gruntów włościańskich wynosiła 191 mórg i 1184 mórg folwarcznych. W tym czasie w majątku ziemskim w Sędzinie było 19 budynków murowanych i 12 drewnianych. W Sędzinie był wiatrak i olejarnia.

W latach 1913-1918 u miejscowego kowala zawodu uczył się Franciszek Beciński.

W 1929 r. w Sędzinie było 580 mieszkańców. W XIX w. i do 1954 r. Sędzin był siedzibą gminy Sędzin do której należały m.in: Adolfin, Bodzanowo, Byczyna, Dęby, Gęsin, Gosławice, Kłonowo, Koszczały, Krzywosądz, Michałowo, Przysiek, Rokitki, Skibin, Szczeblotowo, Ujma Duża i Zakrzewo.

Parafia

Parafia św. Mateusza Apostoła w Sędzinie należy do dekanatu radziejowskiego w Diecezji Włocławskiej.

Data powstania parafii nie jest znana. Obecny drewniany kościół w Sędzinie wybudowany został w 1750 r. Kościół był restaurowany w 1842 r., w tym czasie wybudowano murowaną plebanię krytą dachówką.

W czasie II wojny światowej kościół był zamknięty. Miejscowy proboszcz ks. Wojciech Kmieć nie trafił do obozu koncentracyjnego, jak księża z sąsiednich parafii, tylko dlatego że miał już 86 lat. Po wyrzuceniu z plebanii znalazł schronienie u nauczyciela Bonifacego Zielonki, który później był asystentem w Katedrze Prehistorii na UMK w Toruniu.

Parafia Sędzin jest niewielka, liczy obecnie około 1200 mieszkańców.

Bibliografia

• "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", Tom X, Warszawa 1889.