Stronno

Stronno – wieś sołecka w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie bydgoskim, w gminie Dobrcz.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.

Historia

Pierwsze pisane wzmianki o Stronnie pochodzą z 1315 roku. Była ona podobnie jak Wudzyn i Wudzynek wsią rycerską. Stronno leżało na terenie kasztelanii wyszogrodzkiej. Z dokumentu księcia inowrocławskiego Przemysła z 6 kwietnia 1315 roku dowiadujemy się, że Jarosław z Płonkowa sprzedał koronowskim cystersom wieś dziedziczną Stronno za 70 grzywien toruńskich.

Do tej pory Stronno pozostawało własnością rodziny Pomianów. Ów sprzedawca Stronna był kasztelanem śłońskim a następnie bydgoskim w latach 1305-1314.

Akt sprzedaży został dodatkowo potwierdzony w 1353 roku przez króla Kazimierza Wielkiego.

Pierwotnie Stronno znajdowało się na terenach zwanych dzisiaj Debową Górą, Po pożarze który strawił budynki, cystersi przenieśli osadę na teren dzisiejszej miejscowości.

W drugiej połowie XIV wieku cystersi pobudowali w Stronnie (nazwa pochodzi od tego, że osada ta znajdował się trochę z boku szlaków handlowych czyli na stronie), drewniane domy dla swoich robotników folwarcznych i kmieci.

W obecnym centrum wsi został wykopany rów odwadniający, osuszający okoliczną łąkę. Postawiono tam także wiatrak czyli młyn.

Ciekawostką dotyczącą Stronna może być to, że jak głosi stare podanie gościł w tej wsi przez jedna noc król Polski Kazimierz Wielki, który znajdował się na polowaniu w okolicznych lasach.

Stronno przez cały czas swego istnienia należało do parafii Wudzyn.

W 1890 r. wieś liczyła 275 mieszkańców, w tym 152 wyznania ewangelickiego i 123 wyznania katolickiego.Obecnie jest 1100 mieszkańców. Na obszarze 544 ha znajduje się 70 gospodarstw rolnych.

W 1907 roku władze pruskie wybudowały szkołę w której uczono tylko po niemiecku.

W tym czasie wielu mieszkańców zrzeszało się w Związku Ludowym, który miał na celu krzewienie polskiej kultury i języka. Członkowie związku ufundowali sztandar dla kościoła w Wudzynie.

Po I wojnie światowej powstały liczne organizacje społeczne tak w Stronnie jak i innych miejscowościach.

Na początku lat 30 XX wieku została otwarta tzw. kolej francuska łącząca Bydgoszcz z Gdynią przez Kościerzynę. Jedna ze stacji mieściła się właśnie w Stronnie.

Po wybuchu II wojny światowej , w dniach 3,4 września 1939 roku pododdziały Wojska Polskiego z 9 Dywizji Piechoty toczyły walki z wojskami niemieckimi w lasach pod Stronnem. Zginęło wielu żołnierzy polskich. W tym cała obsługa działek 35 p.p.

W ostatniej bitwie pod Stronnem poległo 20 żołnierzy WP, w tym 9 znanych z imienia i nazwiska. Pochowano ich na wspólnym cmentarzu w Wudzynie razem z prochami około 800 osób pomordowanych na Dębowej Górze.

Lista znanych poległych żołnierzy w walkach pod Stronnem:

1. Borysewicz Jan – podporucznik rezerwy

2. Czajka (imię i stopień nieznane)

3. Mironowicz Stefan – podporucznik rezerwy 34 p.p., poległ 4.09.1939 r.

4. Piotrowski ( imię nieznane) – plutonowy, dowódca drużyny łączności

5. Spott Edmund – podporucznik rezerwy, poległ 4.09.1939 r.

6. Stern Filip – porucznik rezerwy, poległ 4.09.1939 r.

7. Tarnowski Wacław – porucznik artylerii 35 p.p., poległ 4.09.1939 r.

8. Zając Jan (imię i stopień nieznane)

9. Szymański (imię nieznane) – st. sierżant, ordynans dowódcy pułku.

W zachodniej części Stronna znajdują się pozostałości cmentarza ewangelickiego z przełomu XIX i XX wieku. Na tym cmentarzu rośnie pomnik przyrody – dąb szypułkowy o obwodzie przy powołaniu 316 cm.

W 1968 roku w Stronnie została zbudowana Szkoła Podstawowa im. Marii Curie Skłodowskiej.

Wszystkie lasy należące do leśnictwa Stronno zaliczane są do strefy lasów chronionych.

W centrum wsi znajduje się figura przydrożna z inskrypcją "Serce Jezusa uczyń serca nasze według serca Twego", którą postawiono z inicjatywy mieszkańców w 1949.