Mokowo

Mokowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, w gminie Dobrzyń nad Wisłą.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa włocławskiego.

Opis

Grodzisko pierścieniowate średniowieczne, pocz. XIII - XVI w. Położone około 350 m. na wschód od kościoła parafialnego. Usytuowane na wzniesieniu w terenie bagiennym, na zachodnim brzegu jeziora Chalińskiego.

Podstawa zbliżona do koła o wymiarach 77 x 86 m, z majdanem 30 x 38 m. Początkowo gród książęcy, następnie braci chrystusowych Dobrzyńców, a z ich darowizny w 1233 r. prepozytora dobrzyńskiego, ponownie książęcy od 1235 do 1304 r., potem w rękach właścicieli wsi Makowskich i Chudzewskich herbu Pobóg. Materiał ruchomy: węgle drzewne, ułamki ceramiki naczyniowej z połowy XIII do pocz. XVI w. Kościół parafialny pod wezwaniem Świętej Trójcy (parafia wzmiankowana w 1401 r.). Wzniesiony w latach 1936-38 przez ks. B.Pszczólkowskiego, w miejsce spalonego w 1915 r., drewnianego z 1699 r.

Murowany z cegły, otynkowany wewnątrz. Korpus główny na rzucie krzyża z niższymi po bokach w osi skrajnej dwoma prostokątami i nieco niższymi od nawy dobudówkami. Od frontu szczyt dwu schodkowy z trójkątnymi szczycikami, zwieńczony kamiennym krzyżem. Dach siodłowy z latarnią przy prezbiterium, nakrytą hełmem z sygnaturką i zwieńczoną metalowym krzyżem.

Wystrój wnętrza i wyposażenie niejednolite stylowo. W ołtarzu głównym obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem przywieziony z Wołynia. Malowany na desce, zapewne z XVI/XVII w., w sukienkach metalowych, regencyjnych z ok. 1730 r. Na obrazie zapis melodyczny, pod którym minuskułą renesansową staropolski tekst pieśni Bogurodzica:

Bogu rodzica dziewicza bogem slawienasyna gospodzina matka slawena Maria Niszczi nam sposczi namTwego dziela zbawiciela Bozicze Kyrieleyson Wsnisz glosu Napelni mysli człowiecze Wslisz modlitwe josz nosimy To dacz racz jegosz prosimy a na swiecze sbożny pobyt po swecze rajski przebyt kyrieleyson.

Monstrancja regencyjna, przypuszczalnie przywieziona z Wołynia, (przez księdza Stanisława Sikorskiego) o czym świadczy częściowo zalana ołowiem inskrypcja fundacyjna: R. p. 1731 Janik Moniien - dalej nieczytelna, na końcu dodano: Mokowa. Na cmentarzu przykościelnym kostnica z 1 połowy XIX w. Drewniana, konstrukcji słupowo - ramowej, oszalowana. Czworoboczna, nakryta dachem namiotowym (rozebrana w latach 90). Dzwonnica z 1938 r. Murowana z cegły. W niej trzy nowe dzwony z lat 1946-54.