Wietrzychowice (województwo kujawsko-pomorskie)

Wietrzychowice – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie włocławskim, w gminie Izbica Kujawska.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa włocławskiego.

Rezerwat archeologiczny w Wietrzychowicach

W lesie znajduje się interesujący rezerwat archeologiczny: cmentarzysko szkieletowe. Zostało ono wzniesione przez plemiona pasterzy i rolników, zamieszkujących tamtejsze tereny pięć i pół tysiąca lat temu. Ze względu na wielkość znajdujące się tam grobowce, określane są mianem "polskich piramid". W owych rozwiniętych plemionach wytworzył się system wierzeń religijnych, którego przejawem był zwyczaj wznoszenia potężnych budowli kamienno-ziemnych. Te olbrzymie nasypy, w kształcie wydłużonego trójkąta, nierzadko dochodzące do 150 m długości, okładane były głazami i większymi kamieniami, których ciężar w partii szczytowej sięgał 7-10 ton; w miarę zwężania się grobowca kamienie były coraz mniejsze. Dzięki temu nie obsuwały się, a budowle owe mogły prawie niezmienione przetrwać całe tysiąclecia. W partiach czołowych budowli występują przerwy w obstawie kamiennej. Były to zapewne wejścia do drewnianych komór przeznaczonych na odprawianie obrzędów pogrzebowych. Do wzniesienia jednego grobowca zużywano przeciętnie około 150 m3 kamieni i około 1000 m3 ziemi. Transport budulca, z uwagi na wielkość i znaczny ciężar kamiennych bloków, odbywał się zapewne z pomocą wołów. W grobach tych, nazywanych - jak podaje Oskar Kolberg - "żalkami", pochowani byli wyłącznie mężczyźni. Badania wykazały, że były to pochówki pojedyncze, jakkolwiek spotyka się przypadki znalezienia jednocześnie dwóch mężczyzn pochowanych w tym samym czasie. Zmarłych układano w pozycji wyprostowanej, na wznak. Głowy nieboszczyków skierowane były do czoła grobowca. Wyposażenie grobowe, zazwyczaj skromne, z reguły ograniczało się tylko do jednego narzędzia krzemiennego, części naczynia bądź bryły wapiennej, co wskazuje na jego symboliczny charakter. Przejawem troski o losy zmarłego i wyrazem złożonego mu uznania przez najbliższych żyjących była przecież sama "piramida", ogrom pracy włożony w zbudowanie, zgodnie z panującym zwyczajem pogrzebowym, potężnego nasypu ziemnego grobu.

Ze względu na sposób konstruowania tych grobowców i ich części wewnętrznych z wielkich kamieni, zalicza się je do tzw. grobowców megalitycznych. Są to niewątpliwie najokazalsze pradziejowe konstrukcje grobowe w naszym kraju. Pochodzą z neolitu i stanowią najstarsze na naszych ziemiach nasypy nagrobne, związane z kulturą pucharów lejkowatych (schyłek IV i początek III tysiąclecia p.n.e.). Co do okresu powstania, poprzedzają wzniesienie piramid egipskich. Były to zapewne miejsca wiecznego spoczynku wodzów, lokalnych władców, kapłanów bądź starszyzny plemiennej. Na szczytach grobowców spotyka się pozostałości późniejszych styp i uroczystości ku czci zmarłego. Zapewne były one również miejscem obrzędów kultowych, dokonywanych z udziałem całej społeczności.

Zobacz też: Wietrzychowice