Powiat bełchatowski

Powiat bełchatowski - powiat w Polsce (województwo łódzkie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Bełchatów.

Geografia

Położenie i obszar

Powiat bełchatowski ma obszar 967,57 km².

Powiat stanowi 5,31% powierzchni województwa łódzkiego.

Podział administracyjny

W skład powiatu wchodzą:

• gminy miejskie: Bełchatów
• gminy miejsko-wiejskie: Zelów
• gminy wiejskie: Bełchatów, Drużbice, Kleszczów, Kluki, Rusiec, Szczerców
• miasta: Bełchatów, Zelów

lp.	Herb	Gmina	siedziba	powierzchnia (km²)	ludność	gęstość zaludnienia (osób/km²)
1		Bełchatów	Bełchatów	180,35	9773	54
2		Drużbice	Drużbice	113,33	4937	44
3		Kleszczów	Kleszczów	124,76	4585	37
4		Kluki	Kluki	118,54	4085	34
5		Rusiec	Rusiec	99,91	5348	54
6		Szczerców	Szczerców	128,95	7759	60
7		Zelów	Zelów	167,09	15196	91
8		Bełchatów	-	34,64	61412	1773
Razem	-	8	7	967,57	113 095	117

Historia

Powiat bełchatowski został powołany dnia 1 stycznia 1956 roku w województwie łódzkim, czyli 15 miesięcy po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat bełchatowski złożyło się 1 miasto i 21 gromad, które wyłączono z powiatu piotrkowskiego w tymże województwie :

• miasto Bełchatów
• gromady Bełchatów, Bińków , Bujny Szlacheckie, Chabielice, Domiechowice, Gręboszew , Grocholice , Janów, Kamień, Kaszewice, Kącik, Kleszczów, Kluki, Lubiec, Łękawa, Łękińsko, Parzno, Ruszczyn, Suchcice, Sromutka i Wadlew

1 stycznia 1973 roku zniesiono gromady i osiedla a w ich miejsce reaktywowano gminy. Powiat bełchatowski podzielono na 1 miasto i 6 gmin :

• miasto Bełchatów
• gminy Bełchatów, Drużbice, Grocholice, Kleszczów, Kluki i Szczerców

Powiat nie obejmował wówczas miasta Zelówi gminy Zelów, które należały do powiatu łaskiego ani gminy Rusiec, którą powołano w powiecie pajęczańskim (obie w woj. łódzkim) . Objął natomiast gminę Szczerców, należącą do 1954 roku do powiatu łaskiego.

Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu bełchatowskiego włączono do nowo utworzonego województwa piotrkowskiego .

1 lutego 1977 roku zniesiono gminę Grocholice, której większość obszaru włączono do gminy Bełchatóworaz fragmentarnie do miasta Bełchatowa (Grocholice i Zamoście), do którego równocześnie przyłączono także część obszaru gminy Bełchatów (m.in. Bińków i Politanice) . 1 października 1982 roku z gminy Drużbice wyłączono sołectwo Ostoja i włączono je do gminy Zelów . 1 stycznia 1988 roku do Bełchatowa przyłączono część wsi Ludwików, Zdzieszulice Dolne i Zdzieszulice Górne z gminy Bełchatów . 27 listopada 1996 roku miasto Bełchatów zostało określone jako gmina miejska . 1 października 1998 roku z gminy Drużbice wyłączono wieś Świerczyna oraz osadę Kociołki-Las, włączając je do gminy Dłutów .

Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku w nowym województwie łódzkim przywrócono powiat bełchatowski . W porównaniu z obszarem z 1975 roku powiat został zwiększony o gminy Rusiec (jedyna gmina powiatu która należała do województwa sieradzkiego) i Zelów. Gminy Grocholice nie odtworzono.

W porównaniu z obszarem z 1956 roku jedynie obszar dawnej gromady Ruszczyn leży obecnie na terenie powiatu radomszczańskiego - pozostałe są ponownie w powiecie bełchatowskim.

Demografia

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2009):

Warunki przyrodnicze

Największymi rzekami przepływającymi przez powiat bełchatowski są Widawka, Grabia, Pilsia.

Sąsiednie powiaty

Powiaty sąsiadujące z powiatem bełchatowskim to:

• powiat pabianicki
• powiat piotrkowski
• powiat radomszczański
• powiat pajęczański
• powiat wieluński
• powiat łaski

Komunikacja

Powiat bełchatowski leży na skrzyżowaniu szlaków drogowych i kolejowych w relacji północ - południe i wschód - zachód. Przez obszar powiatu przebiegają drogi krajowe, wojewódzkie i powiatowe. Drogi krajowe: 8 Wrocław-Warszawa i 12 Kalisz-Piotrków Tryb.-Radom-Lublin, drogi wojewódzkie: 483 relacji Łask-Szczerców-Gmina Nowa Brzeźnica- granica województwa Łódzkiego, 484 relacji Buczek (Łask)-Zelów-Bełchatów-Kamieńsk, 485 relacji Pabianice-Wadlew-Bełchatów, 480 Sieradz-Widawa-Szczerców.