Łask

Łask – miasto w woj. łódzkim, w powiecie łaskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Łask. Położone na Wysoczyźnie Łaskiej, nad Grabią.

Według danych z dnia 31 grudnia 2008 miasto liczyło 18 500 mieszkańców.

Położenie

Miasto Łask leży w obrębie aglomeracji łódzkiej, na Wysoczyźnie Łaskiej i Kotliny Szczercowskiej. Są one częścią Niziny Południowowielkopolskiej. Miasto leży 35 km od Łodzi i znajduje się w jednym z dwudziestu jeden powiatów ziemskich regionu. Niedaleko Łasku leżą jedne z największych miast województwa łódzkiego: Pabianice, Wieluń, Bełchatów, Zduńska Wola i Sieradz.

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. sieradzkiego.

Historia

Łask był wsią wzmiankowaną już w 1356. Prawa miejskie otrzymał w 1422. Do połowy XVII wieku rozwinął się jako ośrodek rzemieślniczo-handlowy, lecz został w znacznym stopniu zniszczony podczas wojen w drugiej połowie XVII i pierwszej połowie XVIII wieku. Od 1793 był w składzie zaboru pruskiego. Od 1807 stał się częścią Księstwa Warszawskiego, a od 1815 Królestwa Polskiego. Na przełomie XVIII i XIX w. miasto stało się dużym skupiskiem Żydów. Od 1903 miasto uzyskało pierwsze połączenie kolejowe. Na początku XX wieku powstały tu pierwsze zakłady przemysłowe. W czasie okupacji niemieckiej w mieście powstało getto, w którym zgromadzono około 4 tysiące Żydów. W wyniku eksterminacyjnej polityki okupanta zginęło ponad 90% ludności żydowskiej.

Wspólnoty wyznaniowe

Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły:

• Kościół rzymskokatolicki
  • Parafia św. Faustyny Kowalskiej w Łasku
  • Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Łasku
  • Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i św. Michała Archanioła w Łasku
    • Kościół św. Ducha w Łasku
• Kościół ewangelicko-augsburski
• Świadkowie Jehowy (Sala Królestwa)

Administracja

Od 1999 Łask stał się siedzibą powiatu. Jest też siedzibą gminy.

Podział administracyjny:

• Łask
• Kolumna – osada włączona w 1973

Struktura przestrzenna:

• Łask
  • centralna część śródmieścia
  • dwa zespoły terenów przemysłowo-składowych
  • tereny rozproszonej zabudowy jednorodzinnej
  • Batorego – osiedle mieszkaniowe
  • Mickiewicza – osiedle mieszkaniowe
  • Sobieskiego – osiedle mieszkaniowe
  • Wojskowe – osiedle mieszkaniowe
  • MON – osiedle mieszkaniowe
  • Zajączek – osiedle mieszkaniowe
  • Przylesie – osiedle mieszkaniowe włączone w latach 90-tych
• Łask-Kolumna
  • część północna
  • część południowa
  • zespół zabudowy na północ od torów kolejowych

Komunikacja

Miasto Łask to duży węzeł komunikacji drogowej. Niedaleko znajduje się również ważny węzeł kolejowy. Przez miasto przechodzą ważne drogi tranzytowe:

• droga krajowa nr 12: Łęknica – Leszno- Kalisz – Łask – Piotrków Trybunalski – Dorohusk,
• droga krajowa nr 14: Łódź – Łask – Walichnowy – (Wrocław).

Ponadto miasto przecinają drogi wojewódzkie:

• nr 473: Łask – Koło,
• nr 481: Łask – Wieluń,
• nr 483: Łask – Częstochowa.

W położonym w północnej części miasta (sąsiedztwo wsi Wiewiórczyn) niewielkim węźle kolejowym Łask krzyżują się linie:

• linia kolejowa nr 14: Łódź – Łask – Zduńska Wola – Kalisz – Leszno – Żagań – Granica Państwa,
• Łask-Zelów (nieczynna).

Istnieje możliwość dojazdu pociągiem z Łasku do Sieradza, Łodzi, Zduńskiej Woli, Kalisza, Poznania, Warszawy, Ostrowa Wielkopolskiego, Wrocławia i Szczecina. Dużą rolę odgrywa również komunikacja autobusowa. Linie w mieście i okolicach obsługuje głównie PKS Zduńska Wola, można też spotkać tu autobusy PKS Łódź, PKS Sieradz, PKS Wieluń, PKS Kalisz, PKS Częstochowa i innych przewoźników (w tym prywatnych).

W Łasku jest też komunikacja miejska ZKM, autobusy kursują na liniach:

Kultura i sztuka

Przy Bibliotece Publicznej w Łasku istnieje Muzeum prezentujące historię miasta oraz organizujące wystawy sztuki regionalnej. Działa również Łaski Dom Kultury organizujący przedstawienia teatralne, wystawy oraz zajęcia artystyczne. W klubie garnizonowym „MUZA” odbywają się liczne zajęcia artystyczne w tym próby zespołów jak np. REDRUM.

Sport i rekreacja

Dostępne ośrodki sportu i rekreacji:

• Centrum Sportu i Rekreacji:
  • Boisko przy ul. Armii Krajowej 5a
  • Miejska Pływalnia Kryta w Łasku przy ul. Szkolnej 2
  • Kąpielisko Miejskie w Łasku przy ul. Armii Krajowej 75
  • Kompleksu boisk sportowych „ORLIK 2012” przy ul. Szkolnej
• Szlaki turystyczne (piesze i rowerowe)
• Spływy kajakowe rzeką Grabią

Zabytki

• kościół kolegiacki Nawiedzenia NMP i św. Michała Archanioła zbudowany w stylu późnogotyckim 1517-1523, przebudowany w stylu barokowym po 1749. Znajdują się w nim m.in. barokowe kaplice z XVII i XVIII w., alabastrowa płaskorzeźba Matki Bożej Łaskiej z końca XV w. autorstwa Andrei della Robbia, dar papieża Leona X dla Jana Łaskiego, koronowana 25 września 2005 przez kard. Józefa Glempa koronami poświęconymi przez Jana Pawła II w Krakowie w 2002.
• drewniany kościół św. Ducha wzniesiony w stylu barokowym w 1666.
• cmentarz żydowski
• synagoga z końca XIX w., obecnie remiza straży pożarnej
• murowane domy z XVIII i XIX w.
• park miejski

Łask jako garnizon wojskowy

W mieście znajduje się jednostka wojskowa, a w okolicach 32 baza lotnicza oraz inne obiekty wojskowe.

Jednostki stacjonujące po 1945:

• 10. eskadra lotnictwa taktycznego
• 32. Baza Lotnicza

Na bazie tych jednostek powstała 32 Baza Lotnictwa Taktycznego

Współpraca międzynarodowa

Miasta i gminy partnerskie:

• Dannenberg (Elbe), Niemcy
• Łohojsk, Białoruś

Urodzeni w Łasku

• Magda Femme, polska piosenkarka i debiutująca aktorka
• Jan Łaski (starszy), polski duchowny katolicki, prymas Polski
• Jan Łaski (młodszy), duchowny ewangelicko-reformowany, najwybitniejszy polski działacz Reformacji
• Zbigniew Rakowiecki, polski aktor filmowy i teatralny
• Henryk Redlich, polski grafik i malarz
• Mieczysław Wolfke, polski fizyk, prekursor telewizji i holografii
• Grażyna Błęcka-Kolska, polska aktorka

Zobacz też

• Cerkiew Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Łasku
• Najstarszy cmentarz żydowski w Łasku
• Stary cmentarz żydowski w Łasku
• Nowy cmentarz żydowski w Łasku
• Hufiec ZHP Łask