Buczek (powiat łaski)

Buczek – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łaskim, w gminie Buczek.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa sieradzkiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Buczek.

Przez miejscowość przebiegają drogi wojewódzkie 483 i 484. Co roku odbywa się tutaj Wojewódzkie Święto Truskawki.

Historia

Na terenie obecnej szkoły odkryto w 1948 r., zbadane w 1949 r., cmentarzysko wczesnośredniowieczne grobów szkieletowych i stwierdzono istnienie tu osady z XI w. Znalezione w 14 grobach przedmioty pozwoliły stwierdzić, że pochówki dotyczyły kobiet i mężczyzn z różnych warstw społecznych: lokalnego feudała, kmieci-wojów i kmiotków, a znalezionymi wyrobami były: włócznie, topory, ostrogi, ozdoby. Skorupy naczyń glinianych świadczyły, że posługiwano się szybkobieżnym kołem garncarskim. Jan Długosz cytuje nazwę wsi z dokumentów pochodzących z 1354 r. Wiadomość ta dotyczy przekazania dziesięciny ze wsi Chocieszów (Kocieszew) k. Buczku ufundowanemu przez arcyb. Jarosława ze Skotnik h. Bogoria kościołowi paraf. w Pabianicach. W ostatniej dekadzie XIV w. występuje Nicolaus rector ecclesiae de Buczek, co świadczy o tym, że parafia w Buczku powstała przed 1391 r. W końcu tego wieku występują nazwy: Buczek, Buczkowo, Buczkowice. W XV w. właściciele Buczka przyjmują nazwisko Buczkowskich albo Buczków, później Gomolińskich h. Jelita, którzy w 1549 wyjednali u króla Zygmunta Augusta prawa miejskie dla Buczku. Nie była to jednak udana lokacja i wkrótce o niej zapomniano. W XVII w. przechodzi Buczek do Walewskich h. Kolumna. Ostatnim niepodzielnym właścicielem z tego rodu był Mateusz. W 1839 r. dobra na licytacji kupują Urbanowscy. W 1846 r. następuje parcelacja dóbr. To co zostało po wyprzedaży na publicznej licytacji w 1874 r. kupił Honoriusz Pomian Łubieński, którego za długi wywłaszczyło Towarzystwo Kredytowe Ziemskie w 1888 r. W r. 1918 proboszczem w Buczku był ks. Stanisław Rutkiewicz, weteran powstania styczniowego, entuzjasta Polskiej Organizacji Wojskowej. Po odzyskaniu niepodległości właścicielami dóbr Buczku był Stanisław Lorentz, który doprowadził do parcelizacji dóbr i kupił wieś Szadek, a później sprzedał ją, by zasilić fundusze NSDAP. Podczas wojny został zapoznany jako zagorzały nazista. Ostatnim właścicielem był Julian Rutkowski, a całe dobra miały wtedy tylko 605 ha powierzchni. Podczas okupacji niemieckiej w 1943 Niemcy wprowadzili dla wsi okupacyjną nazwę nazistowską Buscheck.

Zabytki

W centrum wsi stoi parafialny kościół murowany św. Jana Chrzciciela, najprawdopodobniej z XV w., przebudowany na przełomie XV/XVI w. Fundatorami byli Buczkowscy, których krypta grobowa znajduje się pod prezbiterium. Budowla gotycka, z cegły, orientowana. Do nawy dobudowano kaplice: od pn. Gomulińskich h. Jelita, od pd. Walewskich h. Roch. Ołtarz główny z bramkami wykonany ok. 1620 r., ołtarze boczne z XVIII w. Obok kościoła pomnikowe okazy drzew: lipa drobnolistna o krótkim pniu i wiąz szypułkowy. Na cmentarzu parafialnym mogiły żołnierzy poległych w 1914 r.

Zobacz też

• Buczek