Biała (powiat zgierski)

Biała – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zgierskim, w gminie Zgierz.

Siedziba sołectwa, które swym zasięgiem obejmuje miejscowości: Biała, Cyprianów, Jeżewo, Kolonia Głowa i Leonów.

Historia

Tereny dzisiejszej wsi były zasiedlone przez ludzi od 4 tysięcy lat. Znaleziono tu cmentarzysko z epoki brązu oraz z okresu halsztackiego i lateńskiego. Wzmianki historyczne pisane, datowane są na 1511 i 1512 r. Wieś Biała musiała być znaczna, bo już w XV w. powstała parafia erygowana przez arcybiskupa gnieźnieńskiego. W XVIII w. wioska była własnością Wilkanowskich.

Atrakcją turystyczną wsi jest drewniany kościół z II połowy XVII wieku pw. świętych Piotra i Pawła. Powstał z fundacji ówczesnego właściciela wsi, sędziego łowickiego Wilkanowskiego. Kościół powiększano i odnawiano w 1938 r. i w latach 1945-1946. Jest to budowla drewniana, konstrukcji zrębowej, kryta gontem i oszalowana. Posiada dwuspadowy dach, nad zakrystią pulpitowy. Ciemne tło fasady rozjaśnia duży krzyż koloru kości słoniowej.

Na terenie miejscowości znajduje się także mogiła trzech nieznanych powstańców z 1863 r. i tablica pamiątkowa odsłonięta w dniu 11 listopada 1928 r.

Na wiejskim cmentarzu natomiast znajduje się wydzielona kwatera żołnierzy poległych w wojnie obronnej 1939 r. oraz mieszkańców wsi pomordowanych przez hitlerowców w czasach okupacji. W Szkole Podstawowej w Białej mieści się Izba Pamięci więźniów hitlerowskiego obozu dla dzieci w Łodzi, którego filia dla dziewcząt znajdowała się w pobliskiej Dzierżąznej.

Do 1954 roku istniała gmina Biała.

Zabytki

Według rejestru zabytków KOBiDZ na listę zabytków wpisane są obiekty:

• kościół parafialny pw. świętych Piotra i Pawła, drewniany, XVIII-XIX w., nr rej.: 3-I-3 z 10.09.1947 oraz A/3 z 25.08.1967
• dzwonnica, drewniana, XVIII-XIX w., nr rej.: 13-I-13 z 20.09.1947 oraz A/13 z 25.08.1967

Komunikacja

Przez wieś przebiega droga wojewódzka 702 Kutno - Zgierz.