Ocena internautów miejscowości Biała Podlaska
Średnia ocena: 4.7
liczba ocen: 17
Ilość ulic: 445
Ilość kodów pocztowych: 1
Współrzedne geograficzne N: 52.033001
Współrzedne geograficzne E: 23.117001
Strefa numeracyjna: Kierunkowy 83
Liczba ludności: 59050
Gęstość ludności: 1 171,6 os./km²
Powierzchnia: 49.5 km²
Wysokośc npm: 125
Rodzaj gminy: miejska
SIMC: 0922018
TERC: 0661011
Tablice rejestracyjne: LB
Dzielnica: Batraki
Dzielnica: Białka
Dzielnica: Błonie
Dzielnica: Dorosze
Dzielnica: Glinki
Dzielnica: Góra
Dzielnica: Kołychawa
Dzielnica: Pieńki
Dzielnica: Pod Lasem
Dzielnica: Sidorki
Dzielnica: Sielczyk
Dzielnica: Sitnicka
Dzielnica: Śródmieście
Dzielnica: Szendery
Dzielnica: Szumowa Góra
Dzielnica: Uhło
Dzielnica: Wola
Dzielnica: Zofilas
Biała Podlaska (dawniej Biała Radziwiłłowska lub Biała Książęca. Na starorosyjskich mapach w Moskiewskim Muzeum figuruje pod nazwą Biały) – miasto na prawach powiatu na wschodzie Polski, w województwie lubelskim, siedziba powiatu bialskiego i gminy Biała Podlaska.
Obecnie ma największą powierzchnię (49,4 km²) spośród miast Podlasia Południowego.
Położone nad rzekami Klukówką, Rudką i Krzną – lewym dopływem Bugu, w odległości 36 km od granicy z Białorusią.
W podziale fizycznogeograficznym Biała Podlaska znajduje się na pograniczu Niziny Południowopodlaskiej i Polesia Zachodniego. Granica tych makroregionów biegnie po lewej stronie Krzny, wzdłuż łagodnej krawędzi wysoczyzny Równiny Łukowskiej, gdzie lokowano ośrodek miejski. Południowe części miasta wraz z doliną Krzny leżą w Zaklęsłości Łomaskiej.
Według danych z 1 stycznia 2009 powierzchnia miasta wynosi 49,4 km².
W latach 1919–1939 należało administracyjnie do województwa lubelskiego. W latach 1946-1975 także do województwa lubelskiego. W latach 1975–1998 stolica województwa bialskopodlaskiego.
Miasto położone jest w odległości:
Głównym typem zieleni są tereny parkowe reprezentowane przez położony w centrum miasta i pełniący funkcję parku miejskiego Park Radziwiłłowski oraz leżący w południowej części miasta Park Zofii Las, a także tereny leśne – Las Markowszczyzna. Dodatkowo po całym mieście rozrzucone są kompleksy ogrodów działkowych.
Pod względem liczby ludności Biała Podlaska w województwie lubelskim zajmuje 4. lokatę (po Lublinie, Chełmie i Zamościu). Pod względem powierzchni zajmuje 3. pozycję na Lubelszczyźnie.
Wykres liczby ludności miasta Białej Podlaskiej na przestrzeni ostatnich 170 lat:
Największą populację Biała Podlaska odnotowała w 2001 – wg danych GUS 59 325 mieszkańców.
W dokumentach historycznych po raz pierwszy Biała Podlaska pojawiła się w 1481. Jej pierwszymi właścicielami byli Iliniczowie, za założyciela uchodzi Piotr Janowicz przydomek „Biały” – wojewoda trocki, hetman Wielkiego Księstwa Litewskiego. W tym okresie Biała znajdowała się w województwie brzeskim w Wielkim Księstwie Litewskim. W II połowie XVI wieku miasto przeszło we władanie rodu Radziwiłłów, miało to miejsce w 1569 na podstawie zapisu w księgach ziemskich. Okres ten, trwający dwa i pół wieku, przyniósł rozkwit i przyczynił się do szybkiego rozwoju miasta, przez długi czas zwanego Białą Książęcą lub Białą Radziwiłłowską. W 1622 Aleksander Ludwik Radziwiłł zbudował fortecę i zamek. Z fundacji Krzysztofa Ciborowicza Wilskiego założono w 1628 Akademię Bialską, która od 1633 istniała jako filia Akademii Krakowskiej (obecnie I Liceum Ogólnokształcące im. Józefa Ignacego Kraszewskiego).
W latach 1655-1660 miasto zostało znacznie zniszczone przez Szwedów, wojska Rakoczego i kozaków Chowańskiego. Jednak za sprawą Michała Radziwiłła i jego żony Katarzyny z Sobieskich szybko podniosło się z upadku. W 1670 Michał Kazimierz Radziwiłł nadał miastu prawo magdeburskie oraz herb: Michał Archanioł stojący na smoku.
W XVII wieku miasto znane z produkcji sukna i fajansów, później także z przeróbki drewna.
W 1720 Anna z Sanguszków Radziwiłłowa rozpoczyna budowę wieży i bramy wjazdowej (obecnie są to najciekawsze resztki zamku). Miasto i zespół pałacowy w XVIII wieku wielokrotnie niszczone (między innymi w czasie wspomnianych już wojen szwedzkich czy w okresie prześladowań Unitów Podlaskich pod koniec XIX wieku) i odbudowywane. Ostatni spadkobierca Dominik Radziwiłł, pułkownik wojska polskiego, umiera we Francji 11 listopada 1813. Pałac jako ruinę rozebrano w 1883.
W Białej Podlaskiej uczęszczał do męskiego gimnazjum pisarz Józef Ignacy Kraszewski. Zostało ono nazwane jego imieniem.
Kolejny szybki rozwój miasta miał miejsce w okresie międzywojennym, powstała wówczas fabryka Raabego, elektrownia miejska, a w latach 1923–1939 istniała Podlaska Wytwórnia Samolotów (PWS). Produkowała ona samoloty wojskowe zarówno licencyjne (Potez XXV, RWD-8) jak i własnej konstrukcji (myśliwiec PWS-1, samolot szkolny PWS-26). Majątek Podlaskiej Wytwórni Samolotów został rozgrabiony przez okupantów radzieckich po 17 września 1939.
W 1975 Biała Podlaska została stolicą województwa, co przyczyniło się do dwukrotnego zwiększenia liczby jej mieszkańców w ciągu 20 lat. Po reformie administracyjnej w 1999 ma status miasta na prawach powiatu.
Przemysł włókienniczy reprezentowały niegdyś zakłady Biawena, istniejące w latach 1967–1970.
W końcu grudnia 2009 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w Białej Podlaskiej obejmowała ok. 3,7 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 15,6% do aktywnych zawodowo.
W okresie międzywojennym, w Białej Podlaskiej istniał zakład chemiczny znany na całą Polskę. Produkowano w nim mydła, pudry i pomady.
Po wojnie powstały tu m.in. zakłady Techma-Robot, zajmujące się produkcją specjalistycznych maszyn i urządzeń dla różnych branż przemysłu w kraju i za granicą (obecnie w upadłości). Od 1996 działa w Białej Podlaskiej z powodzeniem firma AluTeam Polska sp. z o.o. zajmująca się produkcją zamkniętych skrzyń ładunkowych do montażu na podwoziach samochodowych, eksportująca swoje wyroby głównie na rynki UE. W mieście funkcjonuje też szyjąca odzież firma Bialcon.
Organizowane są tu Nadbużańskie Targi Rolno-Przemysłowe i Targi Pogranicza Wschód-Zachód.
W 2005 został utworzona specjalna tzw. Bialska Strefa Aktywności Gospodarczej – wydzielona przemysłowo-handlowa dzielnica miasta.
Miasto jest znaczącym węzłem komunikacyjnym, gdzie krzyżuje się jedna droga krajowa, dwie wojewódzkie oraz 1 linia kolejowa. W planach jest budowa autostrady A2, która ma przebiegać kilka kilometrów na północ od miasta.
Biała Podlaska dysponuje własną komunikacją autobusową. Organizatorem komunikacji jest Zarząd Komunikacji Miejskiej, na którego zlecenie autobusy Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego obsługują 8 linii stałych, oznaczonych literami od „A” do „H” (częstotliwość ok. 30 min.) i dwie linie weekendowe („P”, „T”); a tabor przewoźnika prywatnego – jedną linię (linia „I”, dawniej „100”).
Dworzec PKS znajduje się w centrum, na pl. Wojska Polskiego (obecnie wykorzystywany przez prywatną firmę przewozową Garden Service). Po upadku PPKS Biała Podlaska część połączeń przejęły ościenne firmy przewozowe. Duże znaczenie mają również prywatne mikrobusy, zapewniające szybkie połączenia z Warszawą, Lublinem, Terespolem, Parczewem, Białymstokiem, Konstantynowem i Janowem Podlaskim.
Lista dróg przechodzących przez miasto:
Linie kolejowe:
Kilka kilometrów za miastem w Małaszewiczach znajduje się jeden z największych w Polsce i Europie tzw. „suchy” port przeładunkowy PKP o znaczeniu międzynarodowym. Realizuje się tutaj przeładunek towarów z taboru szerokotorowego (1520 mm) na tabor normalnotorowy (1435 mm).
Do 1972 istniała wąskotorowa Bialska Kolej Dojazdowa zbudowana w 1917: Biała Podlaska – Roskosz – Konstantynów / Rokitno – Cieleśnica / Janów Podlaski.
W mieście znajduje się lotnisko, niegdyś używane do celów wojskowych. Planowane jest powstanie tu portu lotniczego obsługującego przewozy towarowe; od dnia 9 maja 2011 r. „Biała Airport” figuruje w ewidencji Urzędu Lotnictwa Cywilnego jako „lądowisko z drogą startową o nawierzchni sztucznej przystosowanedo startów i lądowań statków powietrznych o dopuszczalnej masie startowej MTOW do 6818 kg. Lądowiskiem zarządza Spółka Biala Airport Sp. z o.o. w Warszawie”.
Przez miasto przepływają rzeki Krzna i Klukówka, bez znaczenia komunikacyjnego. Przez dzielnicę Sidorki przepływa też rzeka Rudka.
W mieście działa wiele zespołów ludowych, kultywujących kulturę Podlasia. Należą do nich zespół chóralny, zespół taneczny i kapela ludowa. Biała Podlaska jest także znanym od XVII wieku ośrodkiem garncarskim. Współcześnie pracujący Kazimierz i Ludwik Rogowscy słyną z wyrobu ceramiki siwej tzw. siwaków. W mieście podziwiać można również prace rzeźbiarza Tadeusza Niewiadomskiego. Działa też Fundacja Kreacja - Magia Rąk zajmująca się promocją rękodzieła w regionie.
Telewizja
Prasa
Internet
W Białej Podlaskiej działa 10 przedszkoli samorządowych (w tym jedno integracyjne), 8 szkół podstawowych (w tym jedna z oddziałami integracyjnymi), 8 gimnazjów (w tym jedno katolickie i jedno specjalne).
W zespole są następujące szkoły: – I Liceum Profilowane – Technikum Nr 1 – Technikum Uzupełniające nr 1 – Technikum Uzupełniające nr 1 dla Dorosłych – Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 – Szkoła Policealna Zaoczna
W zespole są następujące szkoły: – II Liceum Profilowane – Technikum nr 2 – Technikum Uzupełniające nr 2 – Technikum Uzupełniające nr 2 dla Dorosłych – Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 2 – Szkoła Policealna Zawodowa
W zespole są następujące szkoły: – III Liceum Profilowane – Technikum nr 3 – Technikum Uzupełniające nr 3 – Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 3 – Szkoła Specjalna Przysposabiająca do Pracy
Na terenie miasta znajdują się dwa dekanaty kościoła rzymskokatolickiego:
Parafie rzymskokatolickie na terenie miasta:
Kościoły rzymskokatolickie na terenie miasta:
Ze względu na znajdujący się w mieście Zamiejscowy Wydział Wychowania Fizycznego sport odgrywa ważną rolę w życiu miasta.
Miasto dysponuje wyjątkowo rozwiniętą bazą sportową, m.in.: czterema stadionami sportowymi, trzema basenami, kortami tenisowymi i lodowiskiem. Swoje obiekty udostępnia również AWF i miejscowe szkoły.
W mieście miejscami rekreacyjnymi i wypoczynkowymi są m.in:
Na terenie miasta działa Wojewódzki Szpital Specjalistyczny oraz 10 przychodni podstawowej opieki zdrowotnej. Poza tym na terenie miasta działa ambulatorium MSWiA, prywatne przychodnie oraz 26 aptek.
Na terenie miasta znajduje się Komenda Miejska Policji, z siedzibą na placu Wojska Polskiego 23.
Miasto posiada także swoją straż miejską.
Za bezpieczeństwo pożarowe odpowiada Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej znajdująca się przy ulicy Sidorskiej 93.
Przy ulicy Dokudowskiej 19 znajduje się Strzeżony Ośrodek dla Cudzoziemców i Areszt w Celu Wydalenia prowadzony przez Nadbużański Oddział Straży Granicznej.
Białą obsługują ośrodki nadawcze telewizji i radia:
Miasto | Kraj | Rok podpisania umowy |
---|---|---|
Brześć nad Bugiem | Białoruś | 1991 |
Baranowicze | Białoruś | 2002 |
Niort | Francja | 1999 |
Smoleńsk | Rosja | 2002 |
Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-16 20:12:39