Małaszewicze

Małaszewicze – miejscowość w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie bialskim, w gminie Terespol przy magistrali kolejowej E-20 z Europy Zachodniej do Azji Wschodniej i Centralnej oraz nieopodal magistrali drogowej E-30. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bialskopodlaskiego. Miejscowość znajduje się 9 km od granicy polsko-białoruskiej. W Małaszewiczach znajduje się jeden z największych w Polsce i Europie tzw. "suchy" port przeładunkowy PKP o znaczeniu międzynarodowym. Realizuje się tutaj przeładunek towarów z taboru szerokotorowego (1520 mm) na tabor normalnotorowy (1435 mm). W czasie II wojny światowej znajdowało się tu jedno z największych lotnisk w Polsce. Miejscowość liczy około 4 tysiące mieszkańców i składa się z osiedli bloków wielorodzinnych i domków jednorodzinnych. Małaszewicze są największą miejscowością w gminie Terespol.

Historia

Pierwsi mieszkańcy zaczęli się osiedlać na terenach obecnych Małaszewicz w 1924 roku. Związane to było z przebiegającą niedaleko linią kolejową oraz budową lotniska w okresie międzywojennym. Po wykarczowaniu lasów zaczęły powstawać pierwsze gospodarstwa. W 1936 roku przystąpiono do budowy nieopodal Małaszewicz lotniska wojskowego oraz bazy paliwowej dla lotnictwa. To tutaj stacjonowały nowoczesne bombowce "Łoś" należące m.in. do 220 Dywizjonu Bombowego, które stały się celem ataków Luftwaffe już w pierwszym dniu II wojny światowej. W 1940 roku Niemcy odbudowali i rozbudowali zniszczone wcześniej przez siebie lotnisko. Było to możliwe dzięki niewolniczej pracy Żydów z obozu pracy istniejącego w czasie wojny na terenie Małaszewicz. Lotnisko w Małaszewiczach miało strategiczne znaczenie dla Luftwaffe operującej na froncie wschodnim. Stacja kolejowa Małaszewicze stała się podczas okupacji ważnym ośrodkiem polskiego ruchu oporu. W strukturze Armii Krajowej, Rejon IV Małaszewicze wchodził w skład Obwodu Biała Podlaska. Zorganizowano tutaj między innymi zakonspirowaną szkołę podchorążych i kurs podoficerów, do których kierowano młodzież z różnych stron okupowanego kraju. Niemiecka baza Luftwaffe przestała istnieć w lipcu 1944 roku. Hitlerowcy wycofując się wysadzili w powietrze obiekty wojskowe i budynki mieszkalne. Po II wojnie światowej lotnisko wojskowe w Małaszewiczach funkcjonowało najpierw jako radzieckie, a później do 1952 roku jako polskie, po czym samoloty i jego personel zostały przeniesione na Okęcie. Małaszewicze zaczęto przygotowywać do roli portu przeładunkowego poprzez budowę specjalnych terminali i ramp.

Po oficjalnym otwarciu portu przeładunkowego 14 grudnia 1949 roku w Małaszewiczach rozpoczęto budowę bloków mieszkalnych. To właśnie otwarcie portu przeładunkowego rozpoczęło rozwój Małaszewicz trwający do dzisiaj. Obecnie, oprócz bloków wielorodzinnych, znajdują się tutaj także osiedla domków jednorodzinnych. Przez wiele powojennych lat osiedle nie miało swojego administracyjnego statusu. Do 1986 roku nie było Małaszewicz na mapie Polski, a o osiedlu mieszkaniowym mówiono "osada przy torach". Istniały tylko Małaszewicze – stacja i Podolanka. Po wielu staraniach mieszkańców z dniem 1 stycznia 1986 roku Małaszewicze stały się samodzielną jednostką administracyjną. W 1986 roku uzyskało drogowe połączenie ze światem poprzez budowę 2-kilometrowej odnogi od szosy Kobylany-Zastawek. Małaszewicze mają dostęp do wszystkich mediów (kanalizacja, woda, prąd, gaz, telefon, bezpłatny gminny internet). Ulice w miejscowości są oświetlone i mają nawierzchnię asfaltową lub z kostki brukowej. Na najbliższe lata zapowiadane są kolejne inwestycje i modernizacje w Małaszewiczach. To nietypowa miejscowość o ściśle miejskim charakterze, która ma w przyszłości szanse przekształcić się w prawdziwy ośrodek miejski.

Gospodarka

Dzięki obecności w Małaszewiczach portu przeładunkowego o znaczeniu międzynarodowym znalazło tu swoje siedziby wiele firm zajmujących się spedycją, logistyką i transportem np. PKP Cargo S.A. (zakład przewozów towarów i przeładunku), Gaspol S.A. (największy dystrybutor gazu płynnego w Polsce), Operator Logistyczny Paliw Płynnych (zakład magazynowania paliw), Trade Trans, CTL Logistic, DHL, Euroservice i wiele innych. Oprócz tego w Małaszewiczach funkcjonują: banki Pekao S.A. i PKO BP, hotele, urząd pocztowy, kościół pw. Św. Katarzyny Aleksandryjskiej wraz z cmentarzem grzebalnym, ośrodek zdrowia, apteka, straż pożarna, punkty usługowe i liczne sklepy.

Oświata

Szkoła podstawowa w Małaszewiczach miała swoje początki w 1944 roku. Bezpośrednio po wyzwoleniu terenów wschodnich zaczęto organizować tu nauczanie. Na przełomie wielu lat poprzez rozwój Małaszewicz szkoła podstawowa wielokrotnie zmieniała swoją nazwę i siedzibę idąc za potrzebami mieszkańców. Od 2003 roku jest to Zespół Szkół Podstawowych im. Kornela Makuszyńskiego stanowiący połączenie szkoły podstawowej i przedszkola.

W Małaszewiczach od ponad 35 lat funkcjonuje nowoczesna, doskonale wyposażona placówka oświatowa: Zespół Szkół im. Władysława Stanisława Reymonta. Szkoła posiada bogatą tradycję i historię. Obecnie, zgodnie z założeniem reformy i potrzebami środowiska szkoła ciągle uatrakcyjnia swoją ofertę edukacyjną i kształci na poziomie gimnazjum oraz liceum i technikum o różnych profilach.

Zobacz też

• Małaszewicze (stacja kolejowa)
• Małaszewicze Południowe
• Małaszewicze Duże, Małaszewicze Małe