Prehoryłe

Prehoryłe – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie hrubieszowskim, w gminie Mircze.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Dawniej Prehoryłe było przedmieściem Kryłowa, obecnie jest to wieś. Jeszcze przed II wojną światową miejscowość tą zamieszkiwali Ukraińcy 60% i Polacy 40% – razem ok. 1000 mieszkańców, istniała cerkiew prawosławna, zburzona w 1938 roku w ramach akcji polonizacyjno-rewindykacyjnej. Pozostał cmentarz pounicki i dawna szkoła.

8 marca 1944 na Prehoryłe napadł 5 Pułk Policji SS, wsparty przez miejscowych członków samoobrony ukraińskiej. Napastników odparł oddział Batalionów Chłopskich pod komendą Stanisława Basaja "Rysia", który podpalił następnie gospodarstwa zamieszkałych we wsi Ukraińców. Liczba ofiar nie jest ustalona, jednak więcej zabitych padło po stronie polskiej.

Obecnie od 2006 roku OKŚZpNP (Okręgowa Komisja Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu) w Szczecinie prowadzi śledztwo – S 67/06/Zi; S 68/06/Zi w sprawie okoliczności pacyfikacji wsi Prehoryłe i Smoligów dokonanych w lutym i marcu 1944 przez UPA i 14 Dywizję Grenadierów SS.

Obecnie przez wieś przebiegają 2 drogi powiatowe (ul Sokalska 4 km, ul. Kryłowska (Gościniec Witkowski) 3 km) 2 drogi gminne (ul Średnia 4km, ul. Habarska 2 km) 7 dróg dojazdowych – utwardzonych i zamieszkanych (w tym ul. Graniczna 3 km, ul. Zielona 3km, nieoficjalnie ul. Moczuły 1,5 km, ul. Obłonie 4 km), pozostałe to drogi dojazdowe do pól około 10 km.

Turystyka: Prehoryłe leży nad rzeką Bug i jest częścią "Dołhobyczowskiego obszaru chronionego krajobrazu". Tereny nadbużańskich łąk należą do obszaru Natura 2000. Na terenie wsi znajdują się trzy starorzecza, największe zwane "Jeziorkiem" pełni funkcję rekreacyjną w czasie wakacji, posiada plażę – podłoże piasek, długość 1 km, szerokość max 80 m. powierzchnia ok 2,5 ha W Bugu występuje sum, szczupak, sandacz, okoń, lin, leszcz, płoć, karp. W dolinie rzeki można zobaczyć rzadkie w Polsce gatunki ptaków m.in. żołna, perkoz, jaskółka brzegówka W granicach miejscowości znajduje się las liściasty "Szelepy" oraz słup graniczny rosyjsko-austriacki z 1772 roku. Cmentarz unicki z zachowanym najstarszym nagrobkiem na Lubelszczyźnie z 1788 roku.

• Zburzona w 1938 r. cerkiew we wsi Prehoryłe

• Mapy: Emapi • Google Maps • Targeo • Zumi
• Zdjęcia satelitarne: Google Maps • Wikimapia • Zumi