Mapa miejscowości Rejowiec

Informacje o Rejowiec:

Współrzedne geograficzne N: 51.097500

Współrzedne geograficzne E: 23.273001

Strefa numeracyjna: Kierunkowy 82

Liczba ludności: 2114

Herb Rejowiec:

Rejowiec (województwo lubelskie)

Rejowiec – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Rejowiec.

Obok miejscowości przepływa niewielka rzeka Rejka, dopływ Wieprza.

Historia

Wieś Sawczyn wraz z częścią dóbr Kobyle, Rybie oraz Siennica, jako posag Zofii Kościeniówny trafił w ręce Mikołaja Reja (prawdopodobnie w 1542 r.). W 1547 roku Mikołaj Rej uzyskał od króla Zygmunta I Starego przywilej lokacyjny i prawo używania nazwy Rejowiec (od nazwiska założyciela miasta). Miasto otrzymało też prawo organizowania dwóch jarmarków. Dla założyciela miasta sprzedaż parcel żydowskim osadnikom stanowiła ważne źródło dochodu. Z inicjatywy Reja powstał tu również silny ośrodek kalwinizmu. Miejscowy zbór kalwiński przetrwał do 1700 roku. Rej zmarł w 1569 roku i pochowany został w Rejowcu. Trudno ustalić miejsce jego pochówku, ponieważ nie wiadomo dokładnie, gdzie znajdował się zbór kalwiński. W rękach spadkobierców Mikołaja Reja Rejowiec pozostawał do końca XVII wieku. Potem właścicielami miejscowości byli m.in. hetman Wacław Rzewuski, Boreccy, Ossolińscy, Woronieccy.

Józef Kajetan Ossoliński - jako właściciel Rejowca wybudował tu w 1796 cerkiew unicka pw. św. Michała Archanioła i pałac dla swej córki Konstancji przyszłej dziedziczki Rejowca. W pierwszej połowie XIX wieku Ossolińscy odnowili w stylu klasycystycznym swój pałac. W wieku XIX za sprawą Józefa Budnego – właściciela miasta, w Rejowcu zaczął rozwijać się przemysł. Powstała cukrownia i gorzelnia (istniejące do dziś) oraz młyny. Z inicjatywy Budnego w latach 1906-1907 zbudowano kościół w stylu neogotyckim pw. św. Józefata. W XIX wieku liczba ludności szybko wzrastała w związku z rozwojem przemysłu: w 1810 448 mieszkańców, a w 1886 – 1710 osób (w tym roku powstała gmina Rejowiec).

Rejowiec utracił prawa miejskie w ramach represji caratu po upadku powstania styczniowego. W 1921 miejscowość liczyła 2596 mieszkańców. W okresie II wojny światowej hitlerowcy utworzyli w Rejowcu getto dla Żydów miejscowych, a także czeskich, węgierskich i niemieckich. W 1943 roku getto zlikwidowano, a jego mieszkańców wywieziono do obozu koncentracyjnego na Majdanku. W czasie wojny w okolicach Rejowca działał silny ruchu oporu. Po wojnie Rejowiec zamieszkiwało 1400 osób. Ten znaczny spadek liczby ludności był skutkiem wymordowania przez Niemców ludności żydowskiej.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie chełmskim. Od 1 stycznia 2006 wchodzi w skład powiatu chełmskiego (przedtem krasnostawskiego).

Miejscowość jest siedzibą gminy Rejowiec. Osada znajduje się w odległości 14 km na zachód od Chełma i 5 km na płd.- wsch. od Rejowca Fabrycznego.

Zabytki

Pałac Ossolińskich (I połowa XIX w., klasycystyczno-eklektyczny)
Cmentarz żydowski
Klasycystyczna cerkiew unicka z dzwonnicą, z końca XVIII w.
Neogotycki kościół p.w. św. Jozafata z lat 1906-1907

Zespół pałacowo-parkowy w Rejowcu. Adres: ul. Parkowa 1, 22-360 Rejowiec. Pałac klasycystyczny, wybudowany w 2 ćw. XIX w., najprawdopodobniej rozbudowany w partii skrzydeł bocznych na przełomie XIX – XX w. Pełnił rolę rezydencji możnych rodów szlacheckich i arystokratycznych, m.in. Ks. Woronieckich, hr. Łubieńskich, w ostatnim okresie (do 1944 r.) należał do Budnych - przedstawicieli nowej burżuazji przemysłowej. W bezpośrednim otoczeniu pałacu znajduje się XIX-wieczny park angielski, przekształcony w w. XX, silnie zredukowany po ostatniej wojnie. W skład zespołu wchodzą obecnie: pałac, oficyna pałacowa, zapewne z XVIII w., przekształcona w w. XIX i XX oraz czworak wzniesiony równocześnie z pałacem. Zespół pałacowo-parkowy położony jest na niewielkiej wyniosłości terenu, oddzielony od osady rozległymi łąkami. Budynek pałacu to wolno stojący, składający się z korpusu głównego i dwóch, skośnie przylegających do niego skrzydeł bocznych, murowany z cegły, otynkowany. Korpus główny zwrócony jest frontem na płn.- wsch. Założony na rzucie zbliżonym do kwadratu, dwukondygnacyjny, nie podpiwniczony, z czworoboczną jednokondygnacyjną wieżą ustawioną centralnie. Na osi od frontu korpusu portyk i trójboczny ryzalit od południa. Wnętrze dwutraktowe i trójdzielne w parterze, z hallem i ośmioboczną salą na osi północ - południe. Piętro na planie krzyża równoramiennego, którego ramię południowe zwiększone jest o głębokość trójbocznego ryzalitu. Skrzydła boczne, biegnące w kierunku płd.- wsch. i płd.- zach. położone są na rzucie nieregularnym, utworzonym przez dwa przylegające do siebie prostokąty, nierównej długości. Narożnik płd.- zach. skrzydła zachodniego zakończony jest półkoliście, w skrzydle wschodnim natomiast, wrażenie półkolistości osiągnięte jest przez kolumnadę, która w narożniku płd.- wsch. przechodzi półkoliście do głębokości traktu tylnego. Oba skrzydła flankowane są wieżyczkami o przekroju koła. W układzie przestrzenno - kompozycyjnym parku zachowano "istniejącą osiowość założenia z płd.- zachodu na płn.- wschód". Od strony płn.- wsch. znajdował się główny dziedziniec pałacowy z okrągłym lub owalnym gazonem pośrodku. Aleja dojazdowa prowadziła od wsch. przez neogotycką bramę wjazdową, bezpośrednio na teren dziedzińca. Zespół pałacowy zaliczany jest do III grupy zabytków architektury.