Adamów (powiat łukowski)

Adamów – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łukowskim, siedziba gminy Adamów, 6 km od drogi wojewódzkiej nr 808 Łuków – Kock.

Miejscowość była przejściowo siedzibą gminy Gułów. W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa siedleckiego. Historycznie Adamów leży na ziemi stężyckiej w województwie sandomierskim w Małopolsce.

Obok miejscowości przepływa Motwica, niewielka rzeka dorzecza Wisły.

Miejscowość jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej Podwyższenia Krzyża Świętego, należącej do metropolii lubelskiej, diecezji siedleckiej, dekanatu Adamów.

">edytuj] Historia

Adamów do XVIII w.

Lokacja miasta pierwotnie pod nazwą Jadaromin nastąpiła na podstawie dokumentu wydanego w 1539. Właściciele miejscowości, bracia Rusieccy, wystąpili w 1545 o erygowanie parafii. W 1569 miasto liczyło 415 mieszkańców, a w 1576 już 700. W XIX wieku mieszkało tu około 1000 osób w 90 domach. W późniejszych latach był własnością Czartoryskich i Firlejów. Na przełomie XVIII i XIX w. wzniesiono nowy kościół, który istnieje do dziś.

Adamów między XIX a XXI w.

W 1869 Adamów utracił prawa miejskie i został włączony do gminy Gułów, co było represją władz carskich po upadku powstania styczniowego. W 1873 podjęto uchwałę o utworzeniu szkoły, a już kilka lat później, w 1880, przeniesiono siedzibę gminy z powrotem do Adamowa. W 1915 miejscowość została zajęta przez wojska niemieckie i austro-węgierskie. W październiku 1939, podczas kampanii wrześniowej toczyły się tu walki bitwy pod Kockiem. W 1943 miał miejsce pożar, w wyniku którego spłonęło centrum wsi. Adamów został zajęty przez Armię Czerwoną w 1944.

">edytuj] Historia Żydów w Adamowie

Pierwsza wzmianka o Żydach w Adamowie pochodzi z 1827, gdy było ich 108, co stanowiło 18,4% całej ludności. Początkowo podlegali gminie w Kocku, zaś w drugiej połowie XIX w. utworzyli własną gminę. Mieli synagogę i cmentarz. W 1921 było ich 664, co stanowiło 34,3% całej ludności. W październiku 1942 ludność żydowska została przesiedlona do getta w Łukowie, a później do obozu w Treblince i tam wymordowana.

Zabytki

We wsi znajduje się zabytkowy klasycystyczny kościół parafialny z 1. połowy XIX w.

Oświata

Znajduje się tu Publiczna Szkoła Podstawowa im. Henryka Sienkiewicza, Gimnazjum oraz Zespół Szkół im. gen. Franciszka Kamińskiego, składający się z Liceum Ogólnokształcącego im. Batalionów Chłopskich, Liceum Profilowanego i Zasadniczej Szkoły Zawodowej.