Powiat rycki

Powiat rycki – powiat w Polsce (województwo lubelskie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Ryki. Jest to najdalej na zachód wysunięty powiat województwa lubelskiego.

Podział administracyjny

W skład powiatu wchodzą:

• gminy miejskie: Dęblin
• gminy miejsko-wiejskie: Ryki
• gminy wiejskie: Kłoczew, Nowodwór, Stężyca, Ułęż
• miasta: Dęblin, Ryki

Historia

Powiat rycki został powołany dnia 1 stycznia 1956 roku w województwie warszawskim, czyli 15 miesięcy po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat rycki złożyły się 1 miasto i 24 gromady, które wyłączono z powiatu garwolińskiego w tymże województwie:

• miasto Dęblin
• gromady Bazanów Nowy, Białki Dolne, Bobrowniki, Czernic, Grabów Szlachecki, Jagodne, Kłoczew, Korytnica, Moszczanka, Niwa Babicka, Nowodwór, Pawłowice, Rokitnia Stara, Rososz, Ryki, Sobieszyn, Stężyca, Strych, Swaty, Trojanów, Ułęż, Wola Zadybska, Wola Życka i Zadybie Stare

Na uwagę zasługuje fakt, że w momencie utworzenia powiatu Ryki, stolica powiatu, nie były miastem, tylko wsią (siedzibą gromady). Prawa miejskie Ryki odzyskały rok później, 1 stycznia 1957 roku. Wtedy też z powiatu ryckiego wyłączono gromadę Strych i włączono ją z powrotem do powiatu garwolińskiego. 31 grudnia 1959 roku do powiatu ryckiego przyłączono gromadę Walentynów z powiatu łukowskiego w województwie lubelskim.

Po zniesieniu gromad i reaktywacji gmin z dniem 1 stycznia 1973 roku powiat rycki podzielono na 2 miasta i 6 gmin :

• miasta Dęblin i Ryki
• gminy Kłoczew, Nowodwór, Ryki, Stężyca, Trojanów i Ułęż

Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu ryckiego włączono głównie do nowego (mniejszego) województwa lubelskiego, oprócz gmin Kłoczew i Trojanów, które włączono do województwa siedleckiego.

Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku przywrócono powiat rycki, tym razem w województwie lubelskim, lecz o nieco mniejszym obszarze w porównaniu z tym z początku 1975 roku: gmina Trojanów pozostała przy Mazowszu (w powiecie garwolińskim w województwie mazowieckim), natomiast gmina Kłoczew powróciła do powiatu ryckiego i znalazła się po raz pierwszy na Lubelszczyźnie. Miasto i gminę Ryki połączono 1 stycznia 1992 roku we wspólną gminę miejsko-wiejską Ryki.

Porównując obszar dzisiejszego powiatu ryckiego z obszarem z 1954 roku można zauważyć że niektóre tereny dawnego powiatu ryckiego znajdują się obecnie w powiecie garwolińskim (woj. mazowieckie), w gminach Trojanów i Maciejowice.