Bełżec

Bełżec – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie tomaszowskim, w gminie Bełżec, na szlaku komunikacyjnym Lublin-Lwów 17E372 . Siedziba gminy Bełżec. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zamojskiego.

Wieś leży na terenie Roztocza Środkowego, 8 km na południe od Tomaszowa Lubelskiego oraz 16 km od przejścia granicznego w Hrebennem.

Etymologia nazwy

Nazwa Bełżec pochodzi od narzeczowego bełzy (bełży) się, 'bieli się'; prasłowo, tylko w polskim zachowane (jak np. uścieć, uścić się). Podobne: Bełz, Bełżyce, Bełza.

Historia

W czasie II wojny światowej, pod koniec 1941 roku, Niemcy założyli w Bełżcu obóz zagłady SS-Sonderkommando Belzec utworzony w ramach operacji Einsatz Reinhardt. Metody zagłady opracowane w obozie bełżeckim zostały następnie wykorzystane w obozach w Sobiborze i Treblince. Do obozu hitlerowcy wywieźli około 500 tys. Żydów z Polski i zagranicy (w tym około 300 tys. z dystryktu Galicja). Deportacje z zagranicy objęły Żydów z Austrii, Czechosłowacji oraz Niemiec. Kilka tysięcy Polaków przywożono na zagładę z pobliskich miejscowości i ze Lwowa, głównie za udzielanie pomocy Żydom i za przynależność do organizacji konspiracyjnych. Obóz został zamknięty w grudniu 1942 roku. W ciągu kilku kolejnych miesięcy trwał demontaż urządzeń obozowych oraz zacieranie śladów zbrodni.

Wieś została wyzwolona 21 lipca 1944 r. przez oddziały AK Obwodu tomaszowskiego, przed nadejściem wojsk sowieckich.

Na miejscu byłego obozu zagłady znajduje się mauzoleum.

Postacie i wydarzenia związane z Bełżcem

• Stefan Kobos ps. "Wrzos", ostatni komendant Samodzielnego Obwodu WiN Tomaszów Lubelski - Aresztowany w Brzezinach 21 stycznia 1956 r. przez UB na terenie gospodarstwa p. Szczepańskiego, który (wraz synami, sam) działał w WiN - oraz pomagał w ukrywaniu się Stefana Kobosa - "Wrzosa". Stefan Kobos w okresie swojej okupacyjnej działalności podziemnej zatrudniony był pod "przykrywką" pracownika kolei w Bełżcu.
• 7 sierpnia 1971 r. wieś odwiedził prymas Polski Stefana Wyszyńskiego oraz kardynał Karol Wojtyła

Atrakcje turystyczne

• Cerkiew św. Wasyla w Bełżcu
• Olbrzymi jałowiec - wysokość 7,5 metra
• Kościół parafialny pw. Matki Bożej Królowej Polski