Nowe Kramsko

Nowe Kramsko (Neu Kramzig, 1937-45 Kleistdorf) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie zielonogórskim, w gminie Babimost, nad Jeziorem Wojnowskim, 34 km od Zielonej Góry.

W Nowym Kramsku znajduje się Port lotniczy Zielona Góra-Babimost, Zespół Edukacyjny w Nowym Kramsku (w którego skład wchodzą szkoła podstawowa oraz przedszkole wraz z oddziałem w Starym Kramsku), Ochotnicza Straż Pożarna.

Według danych urzędu gminy Babimost sołectwo posiada powierzchnię 4560,42 ha i 842 mieszkańców.

Historia

Nowe Kramsko powstało na pocz. XIII w. jako wieś rycerska, lokowana na prawie polskim. Legenda mówi, że założycielami wsi byli uciekający przed zarazą mieszkańcy Starego Kramska.

Na początku XIV w. ówcześni właściciele wsi, Hektor z Klępska, z rodu Leszczyców i kasztelan zbąski Sulko z Lasocic, z rodu Junoszów darowują ją klasztorowi cystersów z Obry. Wieś należała do klasztoru do II rozbioru Rzeczypospolitej, kiedy to państwo pruskie sekularyzuje dobra klasztorne. Ostatecznie właścicielem zostaje von Unruh z Kargowej.

Pod koniec XIX w. właścicielem miejscowości zostaje Emil Rudelius, który buduje pałac. Jest on siedzibą rodową do 1945 roku. Obecnie w pałacyku mieści się filia Biblioteki Publicznej im. Wiesława Sautera w Babimoście.

Przed wojną, mimo iż leżała w granicach Niemiec, wieś stanowiła ośrodek polski, niezgermanizowany od XIV wieku.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.

Zabytki

• Kościół parafialny (późnobarokowy) pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny z 1759 roku.
• Głaz poświęcony pamięci powstańców wielkopolskich
• Stary młyn

Znane postacie

• Joachim Benyskiewicz – urodzony w Nowym Kramsku, profesor zwyczajny dr hab. Uniwersytetu Zielonogórskiego;
• Zbigniew Jujka – znany rysownik, mieszkał w Nowym Kramsku;
• Maria Zientara-Malewska – nauczycielka w szkole podstawowej w Nowym Kramsku podczas okupacji niemieckiej, opracowała legendy o Nowym Kramsku, po wybuchu II wojny światowej została wywieziona wraz z innymi bojownikami o polskość ziemi kramskiej do obozu pracy w Niemczech;
• O. Łucjan Królikowski – franciszkanin (OFMConv) urodził się w 1919 roku w Nowym Kramsku. Obecnie pracuje jako duszpasterz w klasztorze w Chicopee, w USA. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński w 2007 r. wręczył mu Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski.

Galeria

• 

  Kościół pw. Narodzenia NMP

• 

  Pałac Rudeliusa

• 

  Pałac

• 

  Port lotniczy