Ocena internautów województwa Małopolskie
Średnia ocena: 4.2
liczba ocen: 15
Liczba miast na prawach powiatu: 3
Liczba powiatow: 19
Liczba kodów pocztowych: 1432
Powierzchnia: 15 182,87 km²
Urbanizacja: 49,4%
Populacja: 3 298 270
Gęstość zaludnienia: 217 os./km²
Tablice rejestracyjne: K
TERYT: 12
Kod ISO: PL-MA
Województwo małopolskie – jedno z 16 województw Polski. W obecnym kształcie powstało 1 stycznia 1999 r. w wyniku reformy administracyjnej. Województwo zajmuje powierzchnię 15 182 km² i jest jednym z mniejszych regionów Polski (12 miejsce w kraju). Pod względem liczby mieszkańców (3 mln 298 tys. osób) województwo znajduje się na 4 miejscu w Polsce. Gęstość zaludnienia jest tu jedną z najwyższych w kraju (małopolskie – 217 osób/km², średnia krajowa – 122 osób/km²).
Według danych z 31 grudnia 2009 roku województwo miało 3298,3 tys. mieszkańców.
Województwo małopolskie, jako jedyne ma prawo do posiadania w swoim herbie, godła Państwa Polskiego, czyli białego orła w koronie, z głową zwróconą w prawą stronę, na czerwonym tle. Pozostaje więc tradycyjnie jego depozytariuszem. Dewizą województwa było: Mater et Metropolis Omnium Terrarum Poloniae (pol. Matka i stolica wszystkich ziem Polski).
Województwo małopolskie zostało utworzone w 1999 r. a nie obejmuje w całości Małopolski historycznej i geograficznej. Stworzono je z województw poprzedniego podziału administracyjnego, mianowicie z:
Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia województwa wynosiła 15 182,79 km², co stanowi 4,9% powierzchni Polski.
Województwo małopolskie obejmuje fragmenty Karpat Zachodnich oraz Wyżyny Małopolskiej. Równocześnie obejmuje zachodnią część krainy historycznej i geograficznej zwanej Małopolską.
Województwo małopolskie położone jest na skrzyżowaniu ważnych szlaków komunikacyjnych. Przez jego obszar wiodą szlaki tranzytowe ze wschodu na zachód i z północy na południe: linie kolejowe i drogi krajowe. Na południu województwo sięga do granicy państwa. Graniczy z województwem śląskim (od zachodu), świętokrzyskim (od północy), podkarpackim (od wschodu) oraz z Republiką Słowacką (od południa).
Środowisko geograficzne województwa małopolskiego jest zróżnicowane, a ukształtowanie powierzchni ma charakter zdecydowanie górski i wyżynny. Posiada urozmaiconą rzeźbę terenu, o czym świadczą następujące liczby:
Najwyższym punktem województwa jest szczyt Rysy (2499 m n.p.m.) położony w Tatrach, górotworze o charakterze alpejskim. W województwie znajdują się liczne ośrodki sportów zimowych, które układają się zgodnie z przebiegiem równoleżników.
Województwo małopolskie leży w strefie klimatu umiarkowanego. W tym regionie występuje duża amplituda temperatur wynikająca z dużego zróżnicowania wysokości. Maksymalna zanotowana tutaj temperatura wynosi +37 °C, a minimalna –38 °C.
Pokrywa śnieżna w Tatrach często utrzymuje się od listopada do połowy maja, ale jego opady są możliwe o każdej porze roku. W innych górskich rejonach śnieg pokrywa stoki do marca, a na sztucznie dośnieżanych stokach narciarskich można czasami szusować nawet na początku kwietnia.
Małopolski klimat ma swoje anomalie. Najbardziej znana to „halny” – gwałtowny, ciepły wiatr, który w kilka dni może stopić nawet kilkadziesiąt centymetrów śniegu. Z kolei „orawiak” to wiatr zimny (wiejący od Babiej Góry), który temperaturę na Podhalu może obniżyć nawet o kilka stopni. Najkorzystniejsza pogoda występuje w maju, czerwcu, sierpniu, często także we wrześniu.
Na terenie województwa dominuje zlewisko Morza Bałtyckiego z dorzeczem Wisły – zajmuje ok. 90% powierzchni. W południowo-zachodniej części województwa spotykamy zlewisko Morza Czarnego z dorzeczem Dunaju.
W województwie małopolskim jest 61 miast, w tym 3 miasta na prawach powiatów. Miasta zostały uszeregowane według liczby mieszkańców. Liczba ludności i powierzchnia wg GUS z 1 stycznia 2009 r.
lp. | herb | miasto | ludność | powierzchnia (km²) | gęstość zaludnienia (osób/km²) |
---|---|---|---|---|---|
1 | Kraków | 755 000 | 326,80 | 2310 | |
2 | Tarnów | 115 158 | 72,38 | 1591 | |
3 | Nowy Sącz | 84 556 | 57,06 | 1482 | |
4 | Oświęcim | 40 156 | 30,30 | 1325 | |
5 | Chrzanów | 39 049 | 38,31 | 1019 | |
6 | Olkusz | 37 174 | 25,66 | 1449 | |
7 | Nowy Targ | 33 339 | 50,42 | 661 | |
8 | Bochnia | 29 748 | 29,89 | 995 | |
9 | Gorlice | 28 437 | 23,56 | 1207 | |
10 | Zakopane | 26 846 | 84,35 | 318 | |
11 | Skawina | 23 660 | 20,48 | 1155 | |
12 | Andrychów | 21 468 | 10,28 | 2088 | |
13 | Trzebinia | 20 102 | 31,30 | 642 | |
14 | Wieliczka | 19 601 | 13,37 | 1466 | |
15 | Wadowice | 19 288 | 10,63 | 1815 | |
16 | Kęty | 19 132 | 23,14 | 827 | |
17 | Myślenice | 18 096 | 30,14 | 600 | |
18 | Libiąż | 17 410 | 35,88 | 485 | |
19 | Brzesko | 16 828 | 11,73 | 1435 | |
20 | Limanowa | 14 781 | 18,64 | 793 | |
21 | Rabka-Zdrój | 13 048 | 36,59 | 357 | |
22 | Miechów | 11 618 | 15,49 | 750 | |
23 | Brzeszcze | 11 579 | 19,17 | 504 | |
24 | Dąbrowa Tarnowska | 11 402 | 23,07 | 494 | |
25 | Krynica-Zdrój | 11 085 | 40,17 | 276 | |
26 | Bukowno | 10 574 | 63,42 | 167 | |
27 | Krzeszowice | 9 996 | 16,84 | 594 | |
28 | Sucha Beskidzka | 9 629 | 27,46 | 351 | |
29 | Niepołomice | 9 132 | 27,08 | 337 | |
30 | Chełmek | 9 074 | 8,31 | 1092 | |
31 | Wolbrom | 9 026 | 9,81 | 920 | |
32 | Stary Sącz | 8 990 | 16,56 | 543 | |
33 | Mszana Dolna | 7 500 | 27,10 | 277 | |
34 | Tuchów | 6 528 | 18,15 | 360 | |
35 | Sułkowice | 6 391 | 16,46 | 388 | |
36 | Szczawnica | 6 184 | 87,89 | 70 | |
37 | Dobczyce | 6 171 | 12,97 | 476 | |
38 | Proszowice | 6 154 | 7,21 | 854 | |
39 | Grybów | 5 994 | 17,00 | 353 | |
40 | Maków Podhalański | 5 797 | 20,04 | 289 | |
41 | Piwniczna-Zdrój | 5 793 | 38,30 | 151 | |
42 | Jordanów | 5 194 | 20,92 | 248 | |
43 | Muszyna | 5 018 | 23,96 | 209 | |
44 | Biecz | 4 561 | 17,80 | 256 | |
45 | Słomniki | 4 325 | 3,34 | 1295 | |
46 | Kalwaria Zebrzydowska | 4 288 | 5,50 | 780 | |
47 | Żabno | 4 250 | 11,12 | 382 | |
48 | Szczucin | 4 166 | 6,84 | 609 | |
49 | Zator | 3 705 | 11,53 | 321 | |
50 | Skała | 3 678 | 2,97 | 1238 | |
51 | Wojnicz | 3 509 | 8,50 | 413 | |
52 | Alwernia | 3 362 | 8,87 | 379 | |
53 | Bobowa | 3 010 | 7,20 | 418 | |
54 | Ryglice | 2 802 | 25,08 | 112 | |
55 | Radłów | 2 793 | 16,17 | 173 | |
56 | Nowy Wiśnicz | 2 740 | 5,05 | 543 | |
57 | Ciężkowice | 2 395 | 9,99 | 240 | |
58 | Czchów | 2 256 | 14,08 | 160 | |
59 | Świątniki Górne | 2 140 | 4,44 | 482 | |
60 | Nowe Brzesko | 1 700 | 7,30 | 233 | |
61 | Zakliczyn | 1 534 | 4,02 | 382 |
Na terenie województwa funkcjonują trzy Euroregiony:
Dane z 31 grudnia 2009 r.:
Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
---|---|---|---|---|---|---|
jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
populacja | 3 298 300 | 100 | 1 700 204 | 51,5 | 1 598 066 | 48,5 |
gęstość zaludnienia (mieszk./km²) | 217,0 | 111,3 | 104,7 |
Organem stanowiącym samorządu jest Sejmik Województwa Małopolskiego, składający się z 39 radnych. Siedzibą sejmiku województwa jest Kraków. Sejmik wybiera organ wykonawczy samorządu, którym jest zarząd województwa, składający się z 5 członków z przewodniczącym mu marszałkiem.
Podział klubów w Sejmiku Województwa Małopolskiego (stan na grudzień 2010 r.):
Marszałkowie
Terenowym organem administracji rządowej jest Wojewoda Małopolski, wyznaczany przez Prezesa Rady Ministrów. Siedzibą wojewody jest Kraków, gdzie znajduje się Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie. W ramach urzędu działają także 2 delegatury: w Tarnowie i w Nowym Sączu.
Delegatury urzędu wojewódzkiego obejmują swoim zasięgiem obszar działania:
Wojewodowie Małopolscy
Wicewojewoda
Mieszkańcy województwa wybierają łącznie 41 posłów na Sejm w czterech okręgach wyborczych: nr 12, nr 13, nr 14, nr 15. Mieszkańcy wybierają 8 senatorów w jednomandatowych okręgach wyborczych: nr 30, nr 31, nr 32, nr 33, nr 34, nr 35, nr 36, nr 37.
Do Parlamentu Europejskiego są wybierani 7 posłowie z okręgu wyborczego nr 10, który obejmuje także województwo świętokrzyskie.
Województwo małopolskie posiada urozmaicone warunki naturalne i stosunkowo nieskażone środowisko naturalne większości regionu. Bogaty jest świat roślinny i zwierzęcy. Pośrednim dowodem takiego stanu rzeczy jest liczba znajdujących się na terenie Małopolski obszarów chronionych:
W efekcie ochroną objętych jest 53% powierzchni województwa małopolskiego, co stawia je na pierwszym miejscu w kraju.
Struktura oczyszczania ścieków komunalnych w 2006 r.
ścieki | % |
---|---|
oczyszczone z podwyższonym usuwaniem biogenów | 44% |
oczyszczone biologicznie | 19,6% |
oczyszczone mechanicznie | 35,8% |
nie oczyszczone | 0,6% |
Rośnie liczba rzek w II i III klasie czystości, mniej jest wód pozaklasowych. Zmniejsza się również poziom zanieczyszczenia powietrza, chociaż w wielu miastach poziom zanieczyszczenia przekracza ustalone normy. Coraz więcej odpadów trafia do ponownego wykorzystania.
Postępowanie z odpadami w 2005 r.
rodzaj postępowania | ilość w tys. t |
---|---|
wytworzone | 9484,4 |
poddane odzyskowi | 6583,0 |
unieszkodliwione | 1891,9 |
składowane | 1237,2 |
magazynowane czasowo | 1009,5 |
W ciągu ostatnich 5 lat długość sieci kanalizacyjnej w Małopolsce wzrosła o ponad połowę i wynosi obecnie 5852 km.
Ze zróżnicowania gatunków gleb, a także różnicy położenia terenu względem poziomu morza wynika bardzo duże zróżnicowanie małopolskich lasów – od borów nizinnych, poprzez siedliska wyżynne aż po bory wysokogórskie.
Drzewostany najbardziej dla Małopolski charakterystyczne to lasy bukowe, porastające m.in. znaczną część Beskidów, a także świerkowy starodrzew, na przykład charakterystyczne tatrzańskie „smreki”. Cenny kompleks leśny województwa małopolskiego to Puszcza Niepołomicka – jedyny pozostały fragment olbrzymiego kompleksu rozciągającego się przed kilkuset laty na wschód od Krakowa. Tutaj polował niegdyś Władysław Jagiełło, a później Królowa Bona. Do dzisiaj w Puszczy Niepołomickiej żyje stado żubrów.
W województwie małopolskim jest kilka fragmentów lasu o charakterze pierwotnym, położonych w Pieninach, w Babiogórskim Parku Narodowym, Tatrach czy Beskidzie Sądeckim. Te lasy są schronieniem dla zagrożonych gatunków roślin i zwierząt; nie tylko tych, których nazwy znane są tylko fachowcom, ale także najsłynniejszych: szarotki alpejskiej, krokusa, a spośród zwierząt: orła przedniego, świstaka, kozicy. W małopolskich lasach można znaleźć grzyby takie jak rydze i borowiki, a także borówki i inne leśne owoce.
W województwie małopolskim znajduje się pustynia – położona na zachód od Olkusza, rozciąga się między miejscowościami Klucze, Chechło i Błędów. Chociaż piaski Pustyni Błędowskiej potrafią w lecie nagrzewać się do temperatury 70 °C to w sensie klimatycznym teren ten pustynią nie jest. Dlatego powiodły się podjęte w latach 50. i 60. XX w. próby obsadzania jej roślinnością. W efekcie każdy kto chce odwiedzić pustynię winien się spieszyć: jej obszar zmniejsza się z roku na rok i z niegdysiejszych 80 km² skurczył się do ok. 30 km².
W 2008 r. produkt krajowy brutto woj. małopolskiego wynosił 94,8 mld zł, co stanowiło 7,4% PKB Polski. Produkt krajowy brutto na 1 mieszkańca wynosił 86,3% średniej krajowej, co plasowało małopolskie na 8. miejscu względem innych województw.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie mieszkańca woj. małopolskiego w 1. kwartale 2011 r. wynosiło 3324,60 zł, co lokowało je na 5. miejscu względem wszystkich województw.
W końcu czerwca 2011 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w województwie obejmowała ok. 136,1 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 9,9% do aktywnych zawodowo.
Województwo małopolskie jest jednym z najbardziej zróżnicowanych pod względem poziomu rozwoju gospodarczego regionów w Polsce. Dysponuje ono znaczącym w skali kraju potencjałem społeczno-gospodarczym. Wytwarza 7,2% PKB, co daje mu 5 miejsce w kraju. Mocna pozycja w gospodarce kraju wynika z dużego udziału w globalnej wartości produkcji sprzedanej przemysłu i budownictwa, odpowiednio 7% i 8%. Region jest szczególnie aktywny w dziedzinie budownictwa mieszkaniowego (2 miejsce w kraju). Jednak w wielu gałęziach dominuje gospodarka tradycyjna — praco-, materiało- i kapitałochłonna o bardzo niskim poziomie konkurencyjności międzynarodowej. W województwie małopolskim występuje niska w porównaniu do średniej krajowej stopa bezrobocia — 7,2%.
Na terenie województwa znajdują się obszary 4 okręgów przemysłowych:
Produkcją energii dla województwa małopolskiego zajmują się głównie elektrownie cieplne na węgiel kamienny. Największe z nich znajdują się w Krakowie, Skawinie i Trzebini (0,5 tys. – 1 tys. MW) oraz w Tarnowie (100 – 500 MW).
W województwie znajdują się także elektrownie wodne i elektrownie wiatrowe o mocy mniejszej niż 100 MW. Energie elektryczną wytwarzają również geotermalne źródła energii, zespoły prądotwórcze i kotły grzewcze przy oczyszczalniach ścieków oraz zespoły prądotwórcze i ciepłownicze na wysypiskach śmieci (z biogazu).
W województwie zarejestrowanych jest prawie 298 tys. firm. Od lat liczba ta systematycznie wzrasta. Większość z nich to podmioty zaliczane do sektora MŚP.
Najwięksi inwestorzy zagraniczni na koniec 2005 r.
lp. | inwestor | kraj pochodzenia | rodzaj działności |
---|---|---|---|
1 | HVB Group | Niemcy | bankowość, wynajem nieruchomości |
2 | Philip Morris | USA | produkcja papierosów |
3 | ArcelorMittal | Wielka Brytania/Holandia | produkcja stali |
4 | CEZ | Czechy | Produkcja energii elektrycznej |
5 | Electricite de France | Francja | produkcja energii elektrycznej |
6 | Pliva | Chorwacja | produkcja farmaceutyków |
Międzynarodowy Port Lotniczy Kraków-Balice posiada regularne połączenia z miastami Europy, Ameryki Północnej i Izraelem. Trwa rozbudowa terminala pasażerskiego, który obecnie obsługuje ponad 3 mln osób rocznie. Zwiększa się liczba odprawianych pasażerów i ładunków.
Autostrada A4 łączy region z woj. śląskim i dolnośląskim, a także z Niemcami. Trwa budowa autostrady w kierunku wschodnim (odcinek Szarów – Tarnów). Trasa ta połączy Niemcy przez Polskę z Ukrainą. W ostatnich latach największym przedsięwzięciem było dokończenie południowej obwodnicy autostradowej Krakowa, dzięki czemu ruch tranzytowy wschód-zachód omija miasto.
Małopolska ma bezpośrednie połączenia kolejowe ze wszystkimi większymi miastami w Polsce oraz połączenia międzynarodowe z: Wiedniem, Pragą, Berlinem, Dreznem, Frankfurtem nad Menem i Frankfurtem nad Odrą, Lipskiem, Bukaresztem, Bratysławą, Koszycami, Kijowem, Lwowem, Odessą i Budapesztem.
Autobusem można dojechać do większych miejscowości w Małopolsce. Dworce autobusowe znajdują się zazwyczaj w pobliżu dworców kolejowych, co ma znaczenie dla łatwości zmiany środka transportu.
Na południu Małopolska graniczy ze Słowacją. Oba kraje połączone są licznymi drogami krajowymi oraz szlakami kolejowymi i turystycznymi.
Liczba ludności (dane z 30 listopada 2007):
Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
Ogółem | 3 274 627 | 100 | 1 687 338 | 51,5 | 1 587 289 | 48,5 |
Miasto | 1 620 769 | 100 | 853 935 | 52,7 | 766 834 | 47,3 |
Wieś | 1 653 858 | 100 | 833 403 | 50,4 | 820 455 | 49,6 |
Województwo małopolskie zamieszkują przedstawiciele czterech mniejszości narodowych: Słowacy, Ukraińcy, Żydzi i Ormianie.
Podczas narodowego spisu powszechnego ludności przeprowadzonego w 2002 r. wśród obywateli RP do poszczególnych mniejszości narodowych przynależność zadeklarowało:
Powyższe dane statystyczne, zebrane na podstawie spisu powszechnego, oparte są o subiektywne czynniki takie jak samookreślenie, poczucie przynależności do danej grupy mniejszościowej, a niekoniecznie zależne od takich kategorii jak np. przynależność językowa czy religijna.
Województwo małopolskie zamieszkują przedstawiciele 2 grup etnicznych: Łemkowie i Romowie.
Oficjalne statystyki podają, że w województwie małopolskim zamieszkuje 1678 Romów, nieoficjalne wskazują liczbę oscylującą wokół pięciu tysięcy. Pierwsza wzmianka historyczna, którą można odnieść do Romów/Cyganów w Polsce pochodzi z 1401 r. i dotyczy mieszczanina Cigana zamieszkującego Podgórze koło Krakowa. Romowie w tym czasie przywędrowali do Polski z południa, od strony Węgier, dokąd dotarli z Bałkanów. Ich praojczyzną są Indie, skąd wyemigrowali ok. X w.
Romowie w Polsce dzielą się, w zależności od stosunku do tradycji koczowniczych na grupę osiadłą – Karpaccy Romowie i grupy wędrowne. Karpaccy Romowie (nazwa nadana przez uczonych) nazwani zostali przez innych Górskim Cyganami – Begitka Roma, Bergare, Bergary. Z czasem sami tę nazwę przyjęli jako własną. Wśród wędrownych (od 1964 r. zaczęto ich osiedlać naciskami administracyjnymi) najliczniejszą grupę stanowią Polska Roma, przybyli do Polski z Zachodu Europy w XVI w. W początku II poł. XIX w. z terenów obecnej Rumunii przybyły grupy Kełderaszy (Kelderari, Kalderari – Kotlarze) oraz Lowarów (Koniarzy).
W województwie małopolskim odbywają się liczne festiwale o międzynarodowej renomie, m.in. Festiwal Kultury Żydowskiej na krakowskim Kazimierzu, czy Międzynarodowy Festiwal Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem, a także Tydzień Kultury Beskidzkiej, Babiogórska Jesień, Łemkowska Watra oraz Święto Borówki w Zubrzycy Górnej.
Województwo małopolskie ma dość dużą liczbę instytucji kultury. Co czwarty zwiedzający polskie muzeum trafia do jednej z placówek na terenie województwa małopolskiego. W zbiorach państwowych, kościelnych i kolekcjach prywatnych znajduje się 20 proc. wszystkich polskich dzieł sztuki. Najważniejsze ekspozycje znajdują się: na Zamku Królewskiego na Wawelu, w oddziałach Muzeum Narodowego, w muzeach okręgowych w Tarnowie i Nowym Sączu, muzeach diecezjalnych w Tarnowie i Krakowie. W Tarnowie znajduje się jedyna w Europie stała wystawa poświęcona pamięci Romów.
Instytucje kulturalne w Małopolsce:
Instytucja kulturalna | ilość budynków |
---|---|
Biblioteki i filie bibliotek | 766 |
Domy i ośrodki kultury oraz kluby i świetlice | 489 |
Galerie sztuki | 66 |
Kina | 47 |
Muzea wraz z oddziałami muzealnymi | 103 |
Teatry zawodowe i instytucje muzyczne | 19 |
W województwie małopolskim działają dwie stacje telewizyjne: Ośrodek Regionalny Telewizji Polskiej S.A. oraz TVN Południe. Ponadto liczni operatorzy sieci kablowych, działający zwłaszcza w miastach i na dużych osiedlach, dostarczają pakiet programów telewizyjnych i radiowych; uruchomili także własne programy o charakterze lokalnym, głównie informacyjno-rozrywkowe. W województwie małopolskim nadają również radia ogólnopolskie takie jak RMF FM, Radio ZET, regionalne Radio Kraków, a także lokalne, np. Radio ESKA, Radio Złote Przeboje, Radio Alex, Radio RDN Małopolska (dawniej Radio Dobra Nowina) czy Radio VOX FM Kraków. W Krakowie znajdują się siedziby oraz serwerownie czołowych portali internetowych Onet.pl oraz Interia.pl. Działają również inne portale regionalne – Nowa Małopolska, Moje Miasto Kraków, Nasze Miasto.
Województwo małopolskie ma drugą pozycją w kraju pod względem liczby zarejestrowanych oficyn wydawniczych, z których większość stanowią wydawnictwa prywatne oraz kościelne i klasztorne.
Województwo małopolskie jest trzecim regionem Polski pod względem liczby studentów. Znajduje się tu najstarsza w Polsce uczelnia wyższa – Uniwersytet Jagielloński o ponad 600-letniej tradycji. Z kolei wśród prywatnych uczelni ekonomicznych w ogólnopolskich klasyfikacjach najwyżej oceniane są: Wyższa Szkoła Biznesu w Nowym Sączu i krakowska Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości. Wyższe uczelnie koncentrują się głównie w Krakowie. W 34 małopolskich uczelniach kształci się ponad 203 tysięcy studentów.
Ważniejsze z nich to:
Małopolska należy do często odwiedzanych polskich regionów. W 2007 r. przyjechało tu ponad 14,5 milionów turystów, w tym 3 miliony z zagranicy (najwięcej z Niemiec, USA, Wielkiej Brytanii, Francji, Włoch oraz Rosji i Ukrainy).
Atrakcje turystyczne to: Kraków, Kopalnia Soli w Wieliczce, były obóz koncentracyjny Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu, a także najwyższe polskie góry – Tatry, oraz Zakopane, nazywane zimową stolicą Polski. Region to także cel turystyki pielgrzymkowej (sanktuaria w Kalwarii Zebrzydowskiej i Krakowie-Łagiewnikach, dom narodzin Jana Pawła II w Wadowicach) oraz leczniczej (9 miejscowości uzdrowiskowych w całym województwie). Corocznie od 1999 r. organizowane są Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego, mające na celu promowanie zabytków Małopolski. 5 zespołów zabytkowych wpisanych zostało na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Są to:
Często odwiedzane są też:
Popularnymi obszarami turystyki pieszej i sportów zimowych są pasma górskie Beskidów i Tatr.
Utworzono także Karpacki Szlak Rowerowy, który, wraz ze szlakami łącznikowymi, prowadzi przez najbardziej znane i cenne historycznie miejscowości województwa małopolskiego.
W dniu 1 stycznia 1999 r. weszła w życie reforma administracyjna Polski. Stworzyła ona dwa nowe szczeble samorządu lokalnego, czego efektem była m.in. zmiana ilości województw, ich granic i nazw. w ten sposób powstało samorządowe województwo małopolskie. W jego skład weszły ówczesne województwa krakowskie i nowosądeckie oraz części województw: bielskiego, kieleckiego, katowickiego, krośnieńskiego i tarnowskiego. Województwo małopolskie tworzą 22 powiaty, 182 gminy, 1904 sołectwa. na jego terenie znajduje się 61 miast i 2630 wsi.
Powiaty Małopolski Dane z 31 grudnia 2010lp. | Herb | Powiat | stolica | powierzchnia (km²) | ludność | gęstość zaludnienia (osób/km²) |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | bocheński | Bochnia | 649,28 | 102 592 | 158 | |
2 | brzeski | Brzesko | 590 | 91 643 | 155,3 | |
3 | chrzanowski | Chrzanów | 371,49 | 127 540 | 343,3 | |
4 | dąbrowski | Dąbrowa Tarnowska | 530 | 58 631 | 110,6 | |
5 | gorlicki | Gorlice | 967,36 | 107 148 | 110,8 | |
6 | krakowski | Kraków | 1229,62 | 256 260 | 208,4 | |
7 | limanowski | Limanowa | 951,96 | 125 108 | 131,4 | |
8 | miechowski | Miechów | 676,73 | 49 977 | 73,9 | |
9 | myślenicki | Myślenice | 673,3 | 120 903 | 178,8 | |
10 | nowosądecki | Nowy Sącz | 1550,24 | 204 092 | 131,7 | |
11 | nowotarski | Nowy Targ | 1474,66 | 185 917 | 126,1 | |
12 | olkuski | Olkusz | 622,19 | 113 814 | 182,9 | |
13 | oświęcimski | Oświęcim | 406,03 | 153 705 | 378,6 | |
14 | proszowicki | Proszowice | 414,57 | 43 406 | 104,7 | |
15 | suski | Sucha Beskidzka | 685,75 | 83 006 | 121 | |
16 | tarnowski | Tarnów | 1413,44 | 196 810 | 139,2 | |
17 | tatrzański | Zakopane | 471,62 | 65 542 | 139 | |
18 | wadowicki | Wadowice | 645,74 | 156 488 | 242,3 | |
19 | wielicki | Wieliczka | 429,2 | 112 161 | 261,3 | |
20 | Kraków | - | 327 | 756 183 | 2312,5 | |
21 | Nowy Sącz | - | 58 | 84 537 | 1457,5 | |
22 | Tarnów | - | 72,4 | 114 635 | 1583,4 | |
Razem | - | 22 | 19 | 15 182,87 | 3 310 094 | 218 |
Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-16 13:58:48