Kąty (powiat brzeski)

Kąty – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie brzeskim, w gminie Iwkowa. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa tarnowskiego.

Miejscowość ta jest dość mocno zróżnicowana, gdyż leży na styku dwóch krain fizjograficznych: wschodnich krańców Beskidu Wyspowego i zachodniej części Pogórza Rożnowskiego.

Historia

Początki Kątów sięgają wczesnego średniowiecza. W 1363 r. znajdujemy pierwsze wzmianki dotyczące tej miejscowości. Wtedy to na prośbę Floriana z Drużkowa (pierwszego właściciela Kątów), a decyzją króla Kazimierza Wielkiego, wieś przeszła z prawa polskiego na niemieckie, czego skutkiem była zmiana własności i sposobu gospodarowania ziemią. Dzieje Kątów, a także ich nazwa w znacznym stopniu związane są z rodem Kątskich, herbu Brochwicz - biegnący jeleń. To oni od XIV w. przez ponad 300 lat władali tymi ziemiami. Przedstawiciele tego rodu wpisali się nie tylko w historię regionu, ale także kraju. Krzysztof Kątski żyjący na przeł. XVI - XVII w. zasłynął jako biograf biskupów krakowskich. Z kolei Dorota (1591-1643) przeprowadziła odnowę zgromadzenia sióstr Norbertanek w Krakowie. Kolejnym wybitnym przedstawicielem rodu jest Marcin Kazimierz Kątski, który jako generał artylerii konnej uczestniczył w bitwie wiedeńskiej w 1683 r. Główna linia Kątskich wygasa w pocz. XVIII w. Ziemie przechodzą we władanie Hrabiego Mieroszowskiego, a następnie Leona Rogoyskiego.

Sport

We wsi od 2002 r. działa Sekcja Sportowa Piłki Nożnej "Olimpia". Została ona założona przez grupę miłośników piłki nożnej i sportu. Klub ma za zadanie krzewić kulturę fizyczną i sprawnościową u dzieci oraz dorosłych na terenie całej gminy. Zespół występuje w tarnowskiej lidze okręgowej. Celem drużyny seniorów jest jak najlepsze reprezentowanie gminy na terenie powiatu brzeskiego oraz próba zdobycia awansu do wyższej, V ligi.

Zabytki

Dwór i spichlerz - znajduje się na skraju wsi. Dwór wzniósł w 1900 r. Jan Sławik, herbu Prus II, ówczesny właściciel tutejszego majątku. Jest to obiekt murowany na planie prostokąta z pomieszczeniami w dwóch traktach. Dwór otacza 2 ha park z grabową aleją dojazdową, wielką polaną, na której wznosi się dwupienna lipa - Soliter i drewniana altanka przed frontem dworu. Po zachodniej stronie owego parku znajduje się niewielki staw oraz ruina kamiennego spichlerza z XVI w.