Żarki (województwo małopolskie)

Żarki (śl. Żorki) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, w gminie Libiąż. Leży na Wyżynie Śląskiej.

Przez wieś przepływa rzeka Wisła, ona też stanowi jej południową granicę; oraz Chechło, które z kolei jest jej wschodnią granicą. Oprócz tego przebiega tam zielony i czerwony szlak turystyczny oraz czerwony (libiąski) i niebieski (babicki) szlak rowerowy, a także droga wojewódzka nr 780.

W Żarkach urodził się 2 kwietnia 1866 bp Franciszek Hodur, legendarny organizator i pierwszy biskup Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego, patriota, publicysta i poeta. W pobliskim Libiążu znajduje się parafialny kościół polskokatolicki pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy wybudowany na początku lat 60. XX wieku przez Polonię amerykańską, jako wotum ufności dla bp Hodura.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa katowickiego.

Przynależności etnicznej Żarek nie można jednoznacznie stwierdzić. Widać tu wpływy zarówno małopolskie (stroje), jak i śląskie (gwara). W przeszłości wieś należała do klucza lipowieckiego.

Na terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki (parafia św. Stanisława Biskupa i Męczennika).

Cabani

Według tradycji ustnej, od XIII wieku Żarki oraz sąsiednie miejscowości zamieszkiwała ludność napływowa zajmująca się pasterstwem i hodowlą bydła nazywana cabanami. Wywodziła ona swoje pochodzenie od pasterzy (czabanów), którzy przybyli na ziemie Małopolski wraz z najazdem Tatarów w 1241 roku. Społeczność ta z czasem przyjęła osiadły tryb życia i zasymilowała się z Polakami. Zachowała jednak do XX wieku pewne swoje tradycje i utrzymywała własną odrębność kulturową.

Zabytki

• Młyn wodny,
• Cmentarzysko kultury łużyckiej.

Zobacz też

Żarki, Żarki Małe, Żarki Wielkie, Żarki Średnie, Żarki-Letnisko