Lipinki (województwo małopolskie)

Lipinki – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, w gminie Lipinki. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Lipinki.

Miejscowość jest siedzibą parafii Wniebowzięcia NMP, należącej do dekanatu Biecz, diecezji rzeszowskiej.

Historia

Wieś Lipinki założył w 1363 król Kazimierz Wielki. Prawdopodobnie wraz z lokacją miejscowości założono również parafię.

II wojna Światowa

• W kwietniu 1942 gestapo w asyście granatowej policji dokonało aresztowań kilkunastu działaczy KPP w Lipinkach i okolicy którzy zginęli w więzieniach i obozach koncentracyjnych.

• W maju 1944 oddział GL pod dowództwem Wojciecha Kwilosza ps. "Tomek" dokonał rozbicia urzędu gminnego w Lipinkach oraz przeprowadził kilka sabotaży w kopalnictwie naftowym.

• Na pograniczu Lipinek i Rozdziela 17 sierpnia 1944 w czasie akcji partyzanckiej na dom członków ukraińskiej policji, partyzant kpr. Jan Sajchta z Krygu został ciężko ranny. Zaalarmowany strzałami oddział niemiecki przybył natychmiast na miejsce akcji i tu na podwórzu domu dobił partyzanta. Ludność z pobliskich domów zmuszona była schronić się w lesie.

Ludzie związani z Lipinkami

• Piotr Ciekliński - (ur. 1588 w Cieklinie – zm. 1604) poeta, tłumacz, pierwszy polski komediopisarz, studiował we Włoszech, dyplomata i dworzanin Jana Zamojskiego, właściciel części Lipinek i Rozdziela.
• hrabia Ewaryst Andrzej Kuropatnicki (ur. 26 października 1734 – zm. 1788), kasztelan buskim, bełski, nieprzeciętna osobowość oświecenia - amator geograf i heraldyk, zapalony bibliofil, (zakupił bibliotekę od Jezuitów w Krośnie), autor; "Wiersza nad śmiercią Kajetana Sapiehy poległego 23 maja 1771 roku pod Lanckoroną". Urodził się we wsi Obrowiec k. Hrubieszowa, jako syn Józefa - kasztelana bieckiego i Teresy Zuzanny z Kurdwanowskich.

Epitafia rodziny Kuropatnickich, jak i Jordanów, Łętowskich, znajdują się w miejscowym kościele.

Sanktuarium

W miejscowości tej znajduje się Sanktuarium Matki Bożej Wniebowziętej z łaskami słynącą figurą Matki Bożej Lipińskiej. Figurę wykonano w stylu gotyckim prawdopodobnie w Krakowie, a jej twórca w opinii specjalistów był artystą wysokiej klasy. Miejscowa tradycja mówi o węgierskim pochodzeniu figury, jednak historycy sztuki odrzucają ten przekaz.

Zobacz też

• Lipinki Szlacheckie
• Lipinki Łużyckie