Przeginia (województwo małopolskie)

Przeginia – duża wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Jerzmanowice-Przeginia, przy drodze krajowej 94.

W latach 1973-1976 miejscowość była siedzibą gminy Przeginia. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego. Części wsi: Brzeg, Do Mostu, Masalina Góra, Na Pańskie, Na Skotnicy, Nowa Wieś, Pod Bożą Męką, Pod Działkami i Spławy.

Historia

Wieś należy do najstarszych osad w okolicy. W dokumentach pojawia się jako Preghina w 1225. Wzmianka o niej pojawia się w 1228 w dokumencie określającym, że mieszkańcy Pregyni płacą klasztorowi Norbertanek w Imbramowicach dziesięcinę. Była ona własnością szlachecka należącą do klucza pieskoskalskiego. W XV w. pojawia się Przeginya będąca wsią królewską. Od XVI w. należała ona do dóbr w Piaskowej Skale. W 1529 w tutejszym kościele proboszczem był Marcin Biem z Olkusza - słynny astronom i współtwórca kalendarza gregoriańskiego. Stanisław Szafraniec, wojewoda, kasztelan, był rzecznikiem tolerancji religijnej i ograniczeniem uprawnień Kościoła katolickiego. Brał czynny udział w życiu małopolskiego kościoła protestanckiego. W latach 1550–1555 ufundował w swoich dobrach zbory kalwińskie m.in w Przegini. Kościół pozamieniał na taki zbór. Nazwa wsi pochodzi od prasłowiańskiego rzeczownika pregybni oznaczającego teren górzysty. W istocie trudno o bardziej właściwą nazwę dla miejscowości od której rozpoczyna się Jura Krakowsko-Częstochowska.

Zobacz też: Przeginia Duchowna, Przeginia Narodowa, Gmina Jerzmanowice-Przeginia