Szklary (województwo małopolskie)

Szklary – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Jerzmanowice-Przeginia. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie krakowskim.

Wieś ma ok. 3,5 km długości. Najwyższym szczytem Szklar jest Brodło (wapienna skała). Pod skałą położony jest niedawno wybudowany kościół rzymskokatolicki pw. Św. Maksymiliana Kolbe. W miejscowości znajduje się również szkoła podstawowa oraz cmentarz.

Części wsi: Dół, Góra, Na Brodle i Pod Brodłem.

Historia

Osada wzmiankowana w 1329 jako Hutnica; od 1400 pod obecną nazwą. Prawdopodobnie istniała tu huta szkła. Od ok. 1470 była to wieś królewska. W 1590 została wyłączona ze starostwa ojcowskiego i przekazana jako samodzielna dzierżawa Marcinowi Borzęckiemu. W końcu XVI w. 16 kmieci uprawiało we wsi 9 łanów ziemi. W 1792 mieszkało tutaj 290 osób, w tym 5 żydów. Stał tu dwór, browar, młyn i karczma. 5 kwietnia 1863 stoczono potyczkę z Rosjanami przez oddział ochotników przekraczających tu kordon austriacko-rosyjski, zakończona rozproszeniem prawie 500 osobowego oddziału powstańców. W 1914 karczma została zniszczona w wyniku działań wojennych.

Turystyka

Miejscowość położona jest w środkowej części Doliny Szklarki przecinającej Wyżynę Olkuską (część Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej). Dnem doliny płynie potok Szklarka, miejscami w głębokim wąwozie o stromych zboczach, w których znajdują się liczne skały wapienne. Potok zasilany jest przez duże wywierzysko zwane Źródłem Pióro. Ze względu na piękno krajobrazu i walory przyrodnicze tereny te włączone zostały w obszar Parku Krajobrazowego Dolinki Krakowskie. Przez miejscowość przebiegają szlaki turystyczne umożliwiające zwiedzenie tych bardzo atrakcyjnych turystycznie i rekreacyjnie dolinek. Na terenie miejscowości utworzono na wschodnich zboczach leśny rezerwat przyrody Dolina Szklarki (n.p. Jaskinia Ciasny Awen). Tu też znajduje się jeden z punktów Małopolskiego Szlaku Geoturystycznego, jako przykład rozwoju i sendymentacji wapieni płytowych i bioherm gąbkowych. Na południe od wsi znajdują się dwa kompleksy leśne: Las Pisarski i Las Knopówka.

Szlaki turystyczne - bardzo atrakcyjny widokowo czerwony szlak okrężny przez najciekawsze obszary Doliny Szklarki. Wychodząc nim ze Szklar w kierunku wschodnim przejdziemy cały leśny rezerwat. Szlak wspina się na górę i wyprowadza na pola uprawne wierzchowiny Wyżyny Olkuskiej skąd roztaczają się szerokie widoki w południowo-wschodnim kierunku. Następnie szlak schodzi z powrotem do dna doliny, przekracza drogę, przechodzi na zachodnie zbocze doliny i prowadzi odkrytymi w większości terenami w pobliżu dużych ostańców wierzchołkowych: Witkowe Sokoliki, Łysa Skała, Chochołowe Skały, Cisówki, Bukowa Góra z Wilisowe Skały, Lisia Jama, (niektóre z nich należą do nieformalnej grupy tzw. ostańców jerzmanowickich). Obok Bukowej Góry w ramach projektu Małopolski Szlak Geoturystyczny ustawiono tablicę informacyjną opisującą mechanizm powstania znajdującej się w niej Jaskini Szeroki Aven. – z Ojcowskiego Parku Narodowego przez Dolinę Bolechowicką, Karniowice, Dolinę Kobylańską, Będkowice, Bramę Będkowską, fragment Doliny Będkowskiej, Szklary, rezerwat przyrody Dolina Racławki do Paczółtowic. - z Radwanowic do Szklar. Szlaki rowerowe

• niebieski - Z Ojcowskiego Parku Narodowego przez Jerzmanowice (obokostańców jerzmanowickich), Dolinę Będkowską, Łazy, Szklary, Racławice.

Zobacz też: Szklary, Szklary Dolne, Szklary Górne