Konina (powiat limanowski)

Konina – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Niedźwiedź. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Położenie

Konina to wieś położona na północnych stokach Gorców, w głębokiej dolinie potoku Konina i jego dopływów (Maciejkowy Potok i Domagałów Potok). Obszar miejscowości obejmuje stoki Czechowej Góry (706 m), Frączkowego Gronia (780 m), Turbaczyka (1078 m) i Gębowej (810 m), a także mniejszych wzniesień po północnej stronie Koniny: Pieronki i Kobylicy. Do miejscowości dochodzi szosa z Niedźwiedzia ślepo kończąca się przy leśniczówce w Potaśni.

Pochodzenie nazwy

Nazwa (być może pochodząca od kun) pojawia się po raz pierwszy już w źródłach z 1234 roku. W 1254 roku w źródłach pojawia się nazwa potoku Konina: Cuna Magna (Kuna Wielka), (w tym czasie potok Koninka posiadał nazwę: Cuna Parwa czyli Kuna Mała). W późniejszych źródłach pojawia się nazwa Kunina. Istnieje także informacja o nazwie Kórzyna pochodzącej od kurzu powstającego przy karczowaniu lasu. Nazwa Kunina jest również dzisiaj gwarową nazwą niektórych starszych osób, Stanisław Stopa, gdy cytował w jednej z książek opowieści jednego z gawędziarzy z Koninyużywał nazwy Kónina.

Historia

Wieś została założona przez cystersów ze Szczyrzyca. Od 1481 jej właścicielem był Marek Ratułd, potem Jan Pieniążek. Za jego czasów weszła ona w skład klucza porębskiego. W XIII w. była tu czynna dworska huta szkła, oraz potażownia. Znajdowała się ona na miejscu obecnej leśniczówki na polanie Potasznia (Potaśnia). Ze spalania drewna bukowego pozyskiwanego z gorczańskich lasów otrzymywano popiół, z którego produkowano potaż używany następnie do produkcji szkła.

Opis miejscowości

Mieszkańcy wsi należą do etnicznej grupy górali zwanych Zagórzanami. We wsi istnieją stare zabudowania i dobrze zachowała się gwara i inne elementy zagórzańskiego folkloru.

W Koninie są wytwarzane oscypki. Konina jest jedyną miejscowością w okolicy, która uczestniczy w szlaku oscypkowym.

Szkoła w Koninie nosi imię Katarzyny Smreczyńskiej, która była matką Władysława Orkana.

Pola znajdujące się m.in. w okolicach Pieronki, oraz na Mostownicy są własnością górali z Koniny.

Turystyka

Atrakcje turystyczne

• potok o nazwie Konina tworzący w środkowym biegu przełomy we fliszu karpackim;
• wodospad w okolicy osiedla Talarki oraz zagłębienie w korycie rzecznym wyżłobione przez ten wodospad zwane Końskim Baniorem;
• Polana Potasznia.

Szlaki turystyczne – czarny: Konina – Kopa – Pustak – Kudłoń – polanę Jastrzębie – Lubomierz. Czas wejścia na Kudłoń: z Lubomierza 2.20 h (↓ 1.30 h), z Koniny 2.20 h (↓ 2 h)

• Między Potasznią a polaną Hucisko poprowadzono kilka tras spacerowych, konnych i rowerowych. Miejscowość może być dobrą bazą wypadową do uprawiania narciarstwa i turystyki pieszej.