Średnia ocena: 3.9
liczba ocen: 3
Ilość kodów pocztowych: 1
Współrzedne geograficzne N: 49.519169
Współrzedne geograficzne E: 20.651670
Strefa numeracyjna: Kierunkowy 18
Wysokośc npm: ok. 325 m n.p.m.
Tablice rejestracyjne: KNS
Dzielnica: Dominików
Dzielnica: Facimiech
Dzielnica: Grabowce
Dzielnica: Głucha Dolina
Dzielnica: Kliny
Dzielnica: Maliniki
Dzielnica: Paryje
Dzielnica: Pierzwia
Dzielnica: Podsapieniec
Dzielnica: Potoki
Dzielnica: Połom
Dzielnica: Sapieniec
Dzielnica: Skrajnia
Dzielnica: Strzębiałki
Dzielnica: Wdżary
Dzielnica: Zabronie
Barcice – duża wieś w południowej Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Stary Sącz. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Wieś leży u stóp płn.-zach. zakończenia pasma Jaworzyny Krynickiej, na pograniczu Kotliny Sądeckiej i Beskidu Sądeckiego, głównie na lewym brzegu Popradu, na trasie Stary Sącz – Barcice – Rytro – Piwniczna. Rozrzucona jest po okolicznych dolinkach i górach tworząc liczne przysiółki (m.in. Wierchy, Podsapieniec, Sapieniec, Zabronie, Potoki, Grabowce, Wyręb, Skrajnia, Głucha Dolina, Kliny, Pierzwia, Połom, Dominików – położone na lewym brzegu Popradu, oraz Wdżary, Maliniki, Szafarka, Facimiech, Mała Rówień i Brzezowica na prawym brzegu Popradu. Najstarsza, historyczna część Barcic położona jest na wysokiej terasie Popradu, na jego lewym brzegu. I tutaj również funkcjonują nazwy, określające poszczególne części wsi, np. Za Torem, Kamieniec, Na Zakręcie.
Na koniec 2006 roku Barcice liczyły ok. 575 numerów, rozrzuconych po całym obszarze wioski. Stąd częste głosy o konieczności przeprowadzenia nazewnictwa ulic i nowej numeracji domów. Według informacji umieszczonych na stronie internetowej gminy Stary Sącz, Barcice posiada ok. 90 dróg na łączną długość ok. 38 km.
Barcice to miejscowość letniskowa o korzystnym klimacie i dużym nasłonecznieniu. Okoliczne lasy obfitują w jagody i grzyby, są tu również atrakcyjne tereny nadbrzeżne z możliwością uprawiania wędkarstwa. Barcice posiadają również złoża wody mineralnej. Znajdują się w Korzeczkowie, na Klinach i pod Wzgórzem Kroguleckim. Znany i charakterystyczny dla Barcic jest typ halnego zwany wiatrem ryterskim. On to zdecydowanie wpływa na tutejszy klimat powodując okresowe zimowe ocieplenia.
Na całym obszarze Barcic utworzono sołectwo Barcice Górne, jako jednostkę pomocniczą gminy Stary Sącz. Nazwy te często funkcjonują zamiennie i to nie tylko w relacji obywatel-gmina. Wszystko, co dotyczy Barcic Górnych, dotyczy Barcic, i odwrotnie.
Historia Barcic sięga co najmniej XIII wieku. Pierwsza wzmianka o parafii w Barcicach ( Barczyca) pochodzi z 1325 r. Nazwa związana jest prawdopodobnie z kultem św. Bartłomieja, choć niektórzy próbują łączyć ze staropolskim słowem "barć", które oznaczało ul, rodzinę pszczelą. Może o tym świadczyć historia wsi mówiąca, że wydzielono tą wieś jako dobra królewskie z nadań księżnej Kindze, a później starosądeckiemu klasztorowi, z zabezpieczeń wiana, które księżna Kinga przywiozła do Polski, a zużyto je na odbudowę kraju po licznych najazdach Tatarów. Prawdopodobnie bartnicy z Barcic i Przysietnicy dostarczali miód na stoły książęce, dlatego zatrzymano te wsie w dobrach królewskich.
Eugeniusz Pawłowski, w swojej pracy habilitacyjnej Nazwy miejscowe Sądecczyzny wiąże nazwę miejscowości z imieniem Bart, Bartłomiej. Wskazuje na to nazwa wsi z końcówką patronimiczną "ice", urabiana najczęściej od imienia zasadźcy nowej wsi.
W 2012 r. zmieniono urzędowo nazwę miejscowości z Barcice Górne na Barcice.
Znane są dwie barcickie pieczęcie z godłem. Na jednej z nich pochodzącej z XIX w., przedstawione są dwa ule (barcie) a w tle wschodzące promieniste słońce. Pieczęċ używana była przez Szkołę Powszechną w okresie I wojny światowej. Jeszcze kilkanaście lat temu herb ten używany był przez Szkołę Podstawową w Barcicach, a uczniowie nosili go na mundurkach szkolnych w postaci tarczy szkolnej. Dziś używany jest przez Ochotniczą Straż Pożarną w Barcicach i LKS "Barciczanka" jako logo.
Druga pieczęċ przedstawia kobietę modlącą się na klęczkach (orantka) pod dwoma wzgórzami, na których stoi krzyż. Pieczęċ znana z muzeum w Starym Sączu. Herb ten z każdym rokiem zyskuje na popularności, dziś używany jest m.in. przez biuletyn parafialny "Orantka".
Barcice formalnie nie posiadają herbu.
Własność królewska (dzierżawa, tenuta) starostwo barcickie leżało w powiecie sądeckim. Ziemie dzierżawy (ok. 80 km²) zgrupowane były szerokim pasem nad Popradem, głównie po jego lewej stronie, pomiędzy Starym Sączem na północy a Piwniczną na południu. Początkowo na terenie dóbr barcicko-ryterskich znajdowały się wsie: Barcice (z folwarkiem), Przysietnica, Rytro (z folwarkiem) i Młodów.
Z czasem powstały na tym terenie nowe wsie królewskie:
Tereny te będące własnością książęcą, od 1257 należały do klasztoru klarysek starosądeckich.
Starostwo najprawdopodobniej powstało aby zahamować ekspansję węgierskich możnowładców w kierunku północnym. Dolina Popradu stanowiła jedną z ważnych dróg na Węgry, wykorzystywaną zwłaszcza w XIII i XIV wieku. Po odpadnięciu od Sądecczyzny ziem nad górnym Popradem (Lubowla, Gniazda, Podoliniec) w latach 1315-1320, aby nie powierzać kobietom terenu tak ważnego militarnie, ziemie nadpopradzkie stały się na powrót własnością królewską. Siedziba władz starostwa przemiennie znajdowała się w Rytrze (zamek) i Barcicach.
Po 1654 zdecydowanie już władza i punkt administracyjny znalazły się w Barcicach, w północnej części starostwa. Tam też znajdowała się parafia (powstała ok. 1250), obejmująca swym zasięgiem cały obszar starostwa. W 1728 r. Młodów należący dotychczas do parafii barcickiej został przyłączony do parafii w Piwnicznej. Z okresu staropolskiego brak dokładnych danych co do liczby mieszkańców starostwa. Austriacki spis z 1777 wykazał 1,6 tysięcy mieszkańców w 7 wsiach należących do starostwa.
Dzierżawa leżąca w terenie podgórskim falistym nie miała najlepszych warunków do rozwoju gospodarki rolnej, gleby też nie były najlepsze. Sytuację pogarszał czasem Poprad mający znaczenie gospodarcze, ale kapryśny i czyniący wiele szkody (powodzie). Na terenie starostwa istniały dwa folwarki w Barcicach i Rytrze. Przeważała tu gospodarka pastersko-hodowlana. W Barcicach hodowla koni i wołów, w Przysietnicy – gospodarka pasterska, w Rytrze – gospodarka leśna (tartak).
Ze zbóż wysiewano przeważnie owies i żyto. Starostowie zajmowali się też handlem z Węgrami. Przez Barcice i Rytro prowadziła bowiem główna droga handlowa polsko-węgierska (z Krakowa na Spisz i dalej). W 1453 droga ta została uznana za jedynie obowiązujący szlak handlowy na Węgry. Istniały też 3 karczmy zajezdne w Barcicach, Rytrze i Młodowie.
W czerwcu 1770 tereny starostwa zostały zagarnięte ("rewindykowane") przez cesarzową Marię Teresę i włączone do Królestwa Węgierskiego, a w 1773 włączono je do austriackiej Galicji. Starostwo barcickie zostało zlikwidowane w 1785, przeszło pod zarząd dóbr kameralnych austriackich w Nowym Sączu.
Obecnie tereny byłego starostwa znajdują się w granicach: Starego Sącza (Barcice Dolne, Barcice Górne, Przysietnica, Wola Krogulecka), Gminy Rytro, Piwnicznej (Młodów).
Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-18 09:31:18