Zembrzyce

Zembrzyce – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Zembrzyce, położona na północ od Suchej Beskidzkiej w szerokiej kotlinie, niedaleko ujścia rzeki Paleczka do Skawy, w Beskidzie Makowskim.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Zembrzyce.

Historia

Wieś Zembrzyce jest najstarszą wsią obecnego powiatu suskiego. Najstarszy dokument potwierdzający jej istnienie pod nazwą Zubrzic pochodzi z 1333. Prawdopodobnie powstała ona nawet wcześniej - być może w 2. połowie XIII wieku. Obszar ten stanowił w średniowieczu pogranicze Śląska i Małopolski. Same Zembrzyce należały wówczas do księstwa oświęcimskiego. To właśnie książęta oświęcimscy założyli wieś oraz wystawili na pobliskiej górze obronny zamek, strzegący przeprawy przez Skawę. Po zamku pozostały nieliczne ślady, ale góra do dzisiaj nosi nazwę Zamczysko.

Zembrzyce przez wieki stanowiły własność prywatną rodów szlacheckich. Jej właściciele przyjęli od ówczesnej nazwy wsi swoje nazwisko - Zubrzyccy. W XVI wieku ustala się ostateczna nazwa wsi - Zembrzyce. Dzięki zabiegom właścicieli w 1533 w Zembrzycach erygowana została parafia. Od XVI wieku wielokrotnie zmieniali się właściciele wsi.

Na początku XX wieku Zembrzyce stają się znaczącym ośrodkiem garbarstwa.

Zabytki

Zabudowa Zembrzyc ma charakter małomiasteczkowy. Przy centralnym placu znajduje się wybudowany na początku XX wieku kościół w stylu neogotyckim, który powstał na miejscu starszej XVI-wiecznej budowli. Z poprzedniej świątyni zachowało się za to jej wyposażenie, m.in. wczesnobarokowe ołtarze z początku XVII wieku, barokowe obrazy malowane na desce. Na szczególną uwagę zasługuje XVII-wieczny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, uznawany przez miejscową ludność za słynący łaskami, oraz XVI-wieczny krucyfiks, noszący ślady sztuki późnego gotyku. Poza kościołem we wsi zachował się dwór szlachecki, zbudowany w latach 1807 -1810. Obecnie na parterze budynku znajduje się Warsztat Terapii Zajęciowej działający przy Caritas Archidiecezji Krakowskiej, na pietrze znajduje się 12 pokoi (24 miejsc noclegowych) oraz apartament. Dwór został wyremontowany i oddany ponownie do użytku w 2011 roku. Na wzgórzu Zamczysko można odnaleźć ślady wspomnianej już warownej budowli. Ponadto w Zembrzycach znajduje się kilka kaplic i figur przydrożnych.

Transport

W Zembrzycach znajduje się przystanek osobowy Zembrzyce na linii kolejowej nr 97.

W Zembrzycach znajduje się także siedziba oraz zajezdnia PKS-u w Suchej Beskidzkiej. Istnieją dwa przystanki usytuowane przy przystanku PKP (Zembrzyce PKP) oraz w rynku, koło kościoła (Zembrzyce Rynek). Ten pierwszy służy zarazem jako przystanek dla kilku innych PKS-ów, jak n.p. PKS Wadowice.