Bistuszowa

Bistuszowa – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Ryglice.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.

Miejscowość położona na północnym krańcu Pogórza Ciężkowickiego, najdalej na północ wysuniętej części Karpat, na trasie z Tuchowa do Ryglic. Południowa jej część (tzw. Podlesie) należy do Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki.

Początki miejscowości sięgają czasów, kiedy królowa Judyta, druga żona Władysława Hermana, podarowała ją jako ziemie przyległe do Tuchowa, benedyktynom tynieckim. Nazwa pochodzi z języka germańskiego "bist us", oznacza "na wyżynie" (wzniesieniu), być może dlatego, że znaczna jej część położona jest na dwóch przeciwległych wzgórzach. Dalsza część nazwy (-owa) odnosi się do określenia, iż były to ziemie królewskie z nadania. W I poł. XV w. wieś staje się własnością Mikołaja z Burzyna za udział w wojnie z Krzyżakami od Króla, w 1486 r. wieś określano w dokumentach jako Byeschvoschovycze. Z czasem sama nazwa ewoluowała, ulegając zmianie i wpływowi lokalnemu. W roku 1596 w księgach parafii Ryglice pojawia się zapis: Biestwieszowa (Bistuszowa).

Wśród słynnych postaci należy wspomnieć Michała Witalisa, który w 1846 r. został wybrany wójtem jako 19-letni mężczyzna, z zawodu stolarz, był powszechnie ceniony i lubiany. W tym też roku uratował rodzinę Bossowskich od śmierci w czasie rzezi galicyjskiej. Dwukrotnie został wybrany na posła do sejmu wiedeńskiego, był członkiem Rady Państwa. Zawsze reprezentował interesy chłopów, z których się sam wywodził. Zmarł 20 marca 1888 r. jego mogiła znajduje się na cmentarzu w Ryglicach, był posłem na długo wcześniej przed Witosem. Wśród jego zasług można wymienić, iż to dzięki niemu przedłużono linię kolejową z Tarnowa do Tuchowa, a później dalej w stronę Stróż.

Turystyka

Z Tuchowa przez Burzyn, dalej przez Podlesie Bistuszowskie, prowadzi szlak turystyczny na najwyższy szczyt okolicy - Brzankę, gdzie znajduje się także schronisko, wcześniej jednak przechodzi się obok Ośrodka Rekreacji Hippicznej Podlesie, gdzie także można zatrzymać się lub skorzystać z oferty wypoczynkowej.

Warte zobaczenia i odwiedzenia

• Ośrodek Rekreacji Hippicznej Podlesie - na terenie parku krajobrazowego
• Zabytkowy dworek szlachecki, (XVIII wiek) w przeszłości siedziba właścicieli miejscowości rodu Bossowskich, wcześniej Ośrodek Wypoczynkowy FS Tamel Tarnów, obecnie własność prywatna z przeznaczeniem na agroturystykę i imprezy masowe. W pobliżu dworku dwa stawy rybne, zaś wokół dworku zabytkowy park a w nim blisko 1000-letni dąb - pomnik przyrody
• Cmentarz wojskowy nr 165 z okresu I wojny światowej- miejsce spoczynku 87 żołnierzy austriackich