Brzegi (powiat tatrzański)

Brzegi – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim, w gminie Bukowina Tatrzańska, granicząca ze Słowacją.

Położenie

Znajduje się w otulinie Tatrzańskiego Parku Narodowego, na wschodnich i zachodnich stokach Brzegowskiego Działu – grzbietu odbiegającego w północnym kierunku od Tatr, ale należącego do Pogórza Bukowińskiego. Nad miejscowością wznosi się najwyższy szczyt tego pogórza – Cyrhla nad Białką (1155 m). Miejscowość położona jest w dolinach potoków spływających z tego grzbietu do Białki: Ryniasowego Potoku, Zawiersiańskiego Potoku, Brzegowskiego Potoku, Kozinieckiego Potoku. Zachodnimi stokami Brzegowskiego Działu biegnie szosa z Bukowiny Tatrzańskiej do Łysej Polany. Znajduje się tutaj bardzo widokowa polana Głodówka, z której roztacza się panorama obejmująca całe Tatry. Ze znajdujących się na wschodnich stokach zabudowań wioski zobaczyć można panoramę obejmująca m.in. Rysy, Gerlach, Murań, Szeroką Jaworzyńską, Mięguszowieckie Szczyty, czy Wołoszyn.

Opis miejscowości

Wieś powstała w 1625 r. na prawie wołoskim, chociaż wzmiankowana jest już pod koniec XVI wieku. W latach 1975-1998 należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego. Dojazd do Brzegów jest możliwy z dwóch stron: od Bukowiny Tatrzańskiej i od strony Jurgowa.

Kościołem parafialnym wsi jest świątynia pw. Świętego Antoniego Padewskiego z 1950 roku, którą opiekują się ojcowie werbiści. Na wzgórzu Rynias znajduje się dom rekolekcyjny Scala, którego nazwa pochodzi od miejsca we Włoszech koło Neapolu, w którym założyciel redemptorystów św. Alfons Liguori podejmował decyzje o założeniu nowego Zgromadzenia. Jest tam również kaplica, której, jak i ośrodka opiekunem jest o. Jan Mikrut CSsR (w latach 1993 – 2003 posługujący w Radiu Maryja).

We wsi znajduje się remiza Ochotniczej Straży Pożarnej i Szkoła Podstawowa im. hrabiego Władysława Zamoyskiego, w której w okresie wakacji funkcjonuje schronisko młodzieżowe PTTK.

W okresie zimowym w Brzegach działa pięć wyciągów narciarskich. Na północnych zboczach Głodówki śnieg utrzymuje się przeważnie do końca kwietnia.

W Brzegach odbywa się w ciągu roku kilka imprez o charakterze ludowo-regionalnym (m.in. gminny festyn "U zbiegu trzech kultur – Lindada"). Mieszkańcy silnie kultywują tradycję i folklor góralski. Spora część kobiet brzeżańskich słynie z hafciarstwa ściegowego. We wsi można spotkać jeszcze stylowe drewniane chałupy utrzymane w starym góralskim stylu oraz przydrożne kapliczki.

Wizyta kardynała Karola Wojtyły

1 listopada 1976 roku krakowski metropolita Karol Wojtyła (późniejszy papież Jan Paweł II) spotkał się na polanie Rynias z ks. Franciszkiem Blachnickim – założycielem Ruchu Światło-Życie i wygłosił tam homilię podczas Mszy Świętej. Spotkanie odbyło się w związku z poświęceniem domu rekolekcyjnego i kaplicy stworzonej przez ks. Blachnickiego. Od tamtego czasu na polanie odbywają się rekolekcje dla młodzieży, dorosłych i wiele innych.

Zobacz też

• Oficjalna strona internetowa wsi
• Informacje o Brzegach na stronie Urzędu Gminy Bukowina Tatrzańska