Frydrychowice

Frydrychowice – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie wadowickim, w gminie Wieprz.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.

Położona 270 m n.p.m., na Pogórzu Śląskim, nad potokiem Frydrychówka należącym do zlewni Skawy, przy lokalnej szosie Wadowice – Wieprz (8 km od Wadowic).

Historia

W źródłach pisanych wzmiankowana po raz pierwszy w 1325 r. jako Wridrichowicz. W okresie późniejszym używane były następujące nazwy wsi: Wriderichowicz – 1327, villa Wriderici – 1328, Fredrichowicz – 1339, Fredrichovicz – 1348, Fredorichowicz – 1350, Fridrichow – 1364, Frudrichowicze – 1404, Fruczdorf – 1419, Frydrychow – 1442, Fredrichowycze – 1470-80, Fridrichowicze – 1490, Fridrichow – 1503. Nazwa ma charakter patronimiczny i pochodzi od nazwiska Friedrich lub Frydrych.

Wieś założona została prawdopodobnie na przełomie XIII/XIV w. Od 1364 r. do początku XVII w. Frydrychowice były własnością szlachecką rodu rycerskiego pochodzenia ruskiego, herbu Kornicz, który około XV w. przybrał nazwisko Frydrychowskich. Właścicielami wsi w drugiej poł. XIV w. oraz w pierwszej poł. XV w. byli kolejno: Niczko Rusin (Ruthenus) (1364), Mieszko z Frydrychowic (1380), Pieszyk z Frydrychowic (1388), Miczek z Frydrychowic (1395), Piechna – żona Przecława z Frydrychowic (1402), Michał Rusin z Frydrychowic (1404-1413), Janusz Rusin z Frydrychowic (1406), Piotr Falkenberg z Frydrychowic (1419), Stanisław z Frydrychowic – starosta oświęcimski (1440-1441), Aleksander z Frydrychowic (1452), Aleksander Frydrychowski z Frydrychowic i Przybradzy (1470-1480), Michał Frydrychowski (1480), Mikołaj Frydrychowski (1482).

W XVII w. Frydrychowice stanowiły własność następujących rodów: Worszyckich, Trembeckich, Brodeckich oraz Kossów. W następnym stuleciu wieś były współwłasnością kilkunastu rodzin szlacheckich. Tym samym majątek uległ rozdrobnieniu, w wyniku czego Frydrychowice stały się typową wsią cząstkową, która zarządzali m.in. Drohojowscy herbu Kornicz, Hebdowie herbu Stary Koń, Jaklińscy herbu Ostoja, Nimirscy herbu Gozdawa, Jezierscy herbu Prus, Siedleccy herbu Grzymała, Sternalscy, Lekszczyńscy herbu Warmia, Białobrzescy herbu Abdank, Aleksandrowscy herbu Topór.

Około 1857 r. właścicielami tabularnymi wsi byli Paweł Kozioł i Ludwika Pleszowska, a następnie Władysława Sławińska (1857), Tekla Modelska (1860), Michał Adwentowicz (1864). Około 1880 r. we Frydrychowicach znajdowały się trzy folwarki: Michałowszczyzna, Wolszczyzna, Szwarcowizna. Do 1939 r. wymienione są trzy dwory: Konrada Kozioła (150 mórg), Antoniego Szczerbowskiego (250 mórg), Czesława Łuszczkiewicza (200 mórg) – Folwark Wielki należał do rodziny Łuszczkiewiczów.

Z Frydrychowicami związany był jako właściciel niewielkiego majątku, dr Marek Łuszczkiewicz (1873-1932), działacz polityczny, poseł do parlamentu w Wiedniu. W 1918 r. urodził się we Frydrychowiacach Karol Pustelnik, artysta malarz, członek Grupy Krakowskiej II.

Zabytki

W 1440 r. wzmiankowany był w Frydrychowicach kościół parafialny, co potwierdza Liber beneficiorum. W okresie reformacji stał się miejscem zgromadzeń zboru kalwińskiego. Został przywrócony Kościołowi katolickiemu i rekoncyliowany w 1615 r. Miejscowe bractwo różańcowe powstało w 1657 r. staraniem kanonika kościoła pw. Wszystkich Świętych w Krakowie, a jednocześnie miejscowego proboszcza, ks. Filipa Kowalskiego. Jak pisał w połowie XIX w. Józef Łepkowski, "Budynek kościelny drewniany obszerny, bez szczególnego architektonicznego typu. (...)Wieża baniasta w stylu XVIIgo wieku, wchód główny przez nią". Dziś już nie zachowany. Na jego miejscu wznosi się świątynia zbudowana w latach 1929-1931.

Z zabytków zachowały się jedynie kapliczki przydrożne, a z dawnych 4 dworów pozostał jedynie tzw. "Wielki dwór" z zabudowaniami.

Bibliografia