Łaskarzew

Łaskarzew – miasto w powiecie garwolińskim, w województwie mazowieckim, do 1998 w siedleckim. Jest siedzibą dwóch gmin – miejskiej i wiejskiej. Miasto liczy 4893 mieszkańców (31 grudnia 2009)

Położenie

Miasto we wschodniej Polsce, położone 15 km od Garwolina. Leży nad rzeką Promnik, prawym dopływem Wisły, w otoczeniu Lasów Garwolińskich. Pierwotnie w miejscu Łaskarzewa była wieś Gorczycew położona na lewym brzegu rzeki Promnik na ziemi stężyckiej w dawnym województwie sandomierskim w Małopolsce. Biskup poznański Łaskarz zakładając miasto Łaskarzew przeniósł je na prawy brzeg Promnika, który był granicą pomiędzy Małopolską a Mazowszem, w granice swojego biskupstwa. Obecnie Łaskarzew leży po obu stronach rzeki, ale dalej część na lewym brzegu Promnika zwana jest Gorczycewem.

Zabytki

• Kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego z 1884, zniszczony w czasie ostatniej wojny, odbudowany i gruntownie przebudowany w 1946 w stylu eklektycznym.
• Kaplica cmentarna św. Onufrego z 1847.

Historia

Łaskarzew prawa miejskie otrzymał z rąk króla Władysława Jagiełły w 1418, na prośbę biskupa poznańskiego Andrzeja Łaskarza z Gosławic. Od nazwiska biskupa miasto przyjęło swoją nazwę. Było ośrodkiem dóbr kapituły poznańskiej. Przywilej lokacyjny został potwierdzony w całości przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1786. W drugiej połowie XVIII wieku został wzniesiony z drewna ratusz miejski.

Od 1795 Łaskarzew znalazł się w zaborze austriackim, w 1797 dobra Łaskarzew zostały przejęte przez rząd i w 1809 sprzedane Błeszczyńskim. W późniejszym czasie Łaskarzew był własnością Rusockich. Od 1809 wchodził w skład Księstwa Warszawskiego, od 1815 – Królestwa Polskiego.

Miasto utraciło prawa miejskie w 1870 za udział w powstaniu styczniowym. W 1877 Łaskarzew otrzymał połączenie kolejowe.

W latach 20. XX w. z inicjatywy polityka Kazimierza Świtalskiego oraz oddziału lubelskiego Stowarzyszenia Urzędników Skarbowych powstał tu ośrodek wypoczynkowy pracowników skarbowych. Jedna z willi ośrodka (istniejąca do dziś) od nazwiska Świtalskiego przybrała nazwę "Świt".

W czasie okupacji niemieckiej w latach 1941-42 istniało tu getto, z którego ok. 1,3 tys. osób wywieziono do obozu zagłady w Treblince. Niemcy zamordowali około 2 tys. mieszkańców Łaskarzewa. W okolicy działały oddziały partyzanckie AK, BCh i NSZ-NOW. W 1944 okolice Łaskarzewa były miejscem koncentracji i przegrupowań wojsk polskich przed przeprawą przez Wisłę na przyczółek warecko-magnuszewski. W latach 1944-45 trwały deportacje przez NKWD członków polskich organizacji niepodległościowych w głąb ZSRR.

W 1959 Łaskarzew otrzymał prawa osiedla typu miejskiego. Prawa miejskie odzyskał w 1969.

Gospodarka

Dawniej ośrodek ludowej ceramiki użytkowej. Obecnie liczne zakłady szewskie oraz kilka zakładów produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych. Pojedyncze zakłady z innych branż. Usługi rzemieślnicze dla miasta i okolicy.

Demografia

Transport

Przez miasto przebiega linia kolejowa nr 7.

W odległości 11 km od Łaskarzewa przebiega trasa międzynarodowa E372.

Zobacz też

• gmina Łaskarzew-Osada
• Cmentarz żydowski w Łaskarzewie