Ocena internautów miejscowości Wieliszew
Średnia ocena: 4.4
liczba ocen: 8
Ilość ulic: 36
Ilość kodów pocztowych: 1
Współrzedne geograficzne N: 52.450001
Współrzedne geograficzne E: 20.966999
Strefa numeracyjna: Kierunkowy 22
Liczba ludności: 4200
Tablice rejestracyjne: WL
Wieliszew – wieś położona w Polsce w województwie mazowieckim, 30 km od centrum stolicy, w powiecie legionowskim, w gminie Wieliszew.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.
Miejscowość jest siedzibą gminy Wieliszew. W latach 1994-1995 miejscowość była siedzibą gminy Skrzeszew.
W miejscowości działało Państwowe Gospodarstwo Rolne Wieliszew, później jako Kombinat Państwowych Gospodarstw Ogrodniczych Wieliszew.
Wieliszew jest głównym ośrodkiem administracyjnym i siedzibą władz Gminy Wieliszew, w powiecie legionowskim. Jest to północna część województwa mazowieckiego, usytuowana w obrębie Kotliny Warszawskiej. Wieliszew należy obecnie do Diecezji Warszawsko-Praskiej. Dawniej należała do diecezji płockiej (XI wiek), a od 1788 r. do Archidiecezji Warszawskiej. Obecnie cała gmina Wieliszew ma 11 005 mieszkańców.
Najstarsze ślady osadnictwa w Wieliszewie i w jego okolicach, pochodzące sprzed 8000 lat p.n.e., odnalezione zostały na terenie pobliskiej wsi Komornica. Kultura ta nazwana "komornicką" obejmowała swym zasięgiem prawie całą Polskę i stanowiła część kultury obejmującej Niemcy, Szwecję, Danię i Polskę. Na terenie gminy znajduje się szereg stanowisk archeologicznych, w których znaleziono pozostałości po dawnych mieszkańcach tych ziem z różnych epok.
Najstarsze wzmianki dotyczące Wieliszewa znaleźć można w dokumentach związanych z aktami fundacyjnymi kościołów. 20 lipca 1387 roku biskup płocki Ścibor z Radzymina w akcie fundacyjnym nakazał wzniesienie w Wieliszewie kościoła w dobrach klasztoru Kanoników Regularnych z Czerwińska nad Wisłą. Tekst dokumentu zachował się w kopiariuszu czerwińskim pochodzącym z początku XVI wieku.
Jedna z miejscowych legend głosi, iż przed wieloma wiekami, w miejscu dzisiejszego kościoła parafialnego, dobiła do brzegu tratwa z transportem ściętego drzewa. Flisacy, wdzięczni za pokonanie niezwykle niebezpiecznego odcinka rzeki, pełnego wirów, które wielokrotnie rozrywały powiązane w tratwy pnie drzew, ofiarowali cały jego transport na budowę kościoła.
Kolejne drewniane świątynie trawiły pożary. Wzniesiony w 1728 roku staraniem księdza Mateusza Bożewskiego, konsekrowany w 1729 roku przez Stanisława Hozjusza, biskupa kamienieckiego, drewniany kościółek spłonął (wraz z całym wyposażeniem i archiwum dokumentującym prawie 600-letnią historię parafii) w czasie działań wojennych w roku 1944. Na jego miejscu, w latach 1950 - 1962 wybudowano wg projektu architekta Zeonona Kanonewicza nowy, murowany, kształtem bryły i stylistyką nawiązujący do budowli neoromańskich. Jedynymi zabytkowymi elementami są dwa nieczynne już spiżowe dzwony. Legenda głosi, że dzwony zdjęte z kościelnej wieży podczas I wojny światowej w celu przetopienia na "armaty" odnalazły się po wojnie w Austrii i powróciły do Wieliszewa.
Źródłem informacji na temat Wieliszewa są również dokumenty świadczące o prawach własności. Wieliszew wymieniany jest wśród posiadłości klasztoru w Czerwińsku już w 1254 roku. Następnie stał się wioską należącą do tzw. „klucza nowodworskiego” który przez wiele lat należał do rodziny Potockich a następnie Poniatowskich.
O dawnej świetności tych terenów świadczą także starania biskupa Andrzeja Stanisława Kostki Załuskiego, który w 1745 r. starał się - nieskutecznie - o uzyskanie przywileju lokalizacyjnego miasta dla wsi Wieliszew. Kolejnymi właścicielami Wieliszewa byli Tomasz Kamiński herbu Ślepowron i jego żona Maria Gautier, którzy pozostawili po sobie zabudowania folwarczne oraz zabytkową, klasycystyczną kaplicę cmentarną z 1834 r. z widniejącą na frontonie piękną, wymowną dedykacją - "Żona Mężowi".
Zgodnie z zapisem w księdze wieczystej z połowy XIX w. mieszkańcy wsi Wieliszew, oraz okolicznych miejscowości: Łajski, Komornica, Poddębie, Skrzeszew i Kałuszyn, które stanowiły własność Augusta hr. Potockiego, w roku 1864 zgodnie z ukazem cara zostali uposażeni częścią ziem.
Wojenna zawierucha w 1939 roku nie ominęła terenów gminy Wieliszew. Rejon ten był bardzo ważny z wojskowego punktu widzenia, tu bowiem miano bronić stolicy przed atakiem wojsk niemieckich nacierających od północy. Obrona północnych rubieży Warszawy we wrześniu przebiegała na linii rzeki Narwi. Przeprawy w Dębem broniła 5 Dywizja Piechoty pod dowództwem gen. bryg. Juliusza Zulaufa. Do bezpośredniego starcia doszło właśnie pod Dębem, gdzie Niemcy pokonali opór Polaków i szybko posuwali się naprzód. Po południu 13 września zajęli odcinek Wieliszew-Poniatów-Skrzeszew. W obronie Poniatowa poległ dowódca 2 baterii 8 pułku artylerii lekkiej ppor. Wiktor Dziarski. Na tej linii Niemcy zatrzymali się. Polacy nie próżnowali. Około południa ruszyło kontrnatarcie z rejonu Łajsk w kierunku Wieliszewa. Chwilowo nawet żołnierze polscy odnosili zwycięstwo, ale szybko zatrzymał ich ogień artylerii niemieckiej. To niepowodzenie nie załamało Polaków. Wieczorem ruszyły kolejne oddziały, które stacjonowały w lasach w rejonie Łajsk, Jabłonny i Legionowa. Mimo odwagi nacierających, nie udało się pokonać przeciwnika, który wykorzystał swoją artylerię. Polegli żołnierze polscy pochowani zostali na cmentarzu parafialnym w Wieliszewie. Spoczywają tam zwłoki 300 żołnierzy, którzy ponieśli śmierć broniąc przeprawy przez Bugo-Narew pod Dębem.
W Wieliszewie znajduje się uruchomiony w roku 1986 Zakład Wodociągu Północnego, który pokrywa 1/3 zapotrzebowania Warszawy na wodę pitną.
Na terenie Wieliszewa znajduje się:
Ostatnia data aktualizacji: 2012-03-16 22:35:52