Kałuszyn

Kałuszyn – miasto w woj. mazowieckim, w powiecie mińskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kałuszyn

Do 1954 siedziba wiejskiej gminy Chrościce. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. siedleckiego.

Według danych z 31 grudnia 2010 miasto posiadało 2921 mieszkańców.

Położenie

Miasto położone jest na Wysoczyźnie Kałuszyńskiej, w odległości 35 km na zachód od Siedlec i 50 km od Warszawy. Przez Kałuszyn przebiega droga krajowa nr 2.

Demografia

Historia

Kałuszyn dzięki staraniom możnego rodu Opackich, otrzymał w 1718 prawa miejskie, nadane przez króla Augusta II Mocnego. W czasie kampanii napoleońskiej miasto zostało zniszczone. Podczas powstania listopadowego, trzykrotnie doszło do walk w mieście.

I bitwa pod Kałuszynem 17 lutego 1831 podczas powstania listopadowego w okolicach Kałuszyna dywizja generała Franciszka Żymirskiego, licząca 7 baonów, 8 szwadronów i 14 dział, toczyła opóźniające walki odwrotowe z przeważającymi siłami rosyjskimi tworzącymi przednią straż armii rosyjskiej Iwana Dybicza. 2 kwietnia tego roku stoczono II bitwę pod Kałuszynem. III bitwę stoczono 10 lipca 1831 podczas powstania listopadowego, kilka dni przed bojem spotkaniowym pod Mińskiem Mazowieckim przednia straż polskiego korpusu generała Wojciecha Chrzanowskiego stoczyła pod Kałuszynem bój z tylną strażą rosyjskiego korpusu Jewgienija Aleksandrowicza Gołowina. Siłami polskimi liczącymi 5 baonów, 13 szwadronów i 8 dział dowodził generał Bonifacy Jagmin. Wojska polskie odniosły zdecydowane zwycięstwo biorąc do niewoli 1200 żołnierzy rosyjskich.

Kałuszynianie brali też czynny udział w powstaniu styczniowym.

W czasie kampanii wrześniowej w 1939, I Dywizja Piechoty Legionów im. Józefa Piłsudskiego podczas bitwy pod Kałuszynem stoczyła bój z 44. Infanterie-Regiment przyporządkowanym do SS-Regiment "Deutschland", który należał organizacyjnie do dywizji "Kempf". Liczna ludność żydowska w 1941 została masowo wysiedlona do getta w Warszawie. W 1991 Kałuszyn przystąpił do Stowarzyszenia Miast Pokoju.

Zabytki

• klasycystyczny ratusz i poczta z pierwszej połowy XIX w.,
• neogotycki kościół pw. Wniebowzięcia NMP z końca XIX w. zbudowany według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego.

Dawne koszary królewskie zwane oberżą gościły Napoleona Bonaparte.

Przemysł

Miasto stanowi lokalny ośrodek handlowo-usługowy; drobny przemysł elektrotechniczny, chemiczny, skórzany, spożywczy (herbaciany) i drzewny.

Zobacz też

• Stary cmentarz żydowski w Kałuszynie
• Nowy cmentarz żydowski w Kałuszynie