Budne Sowięta

Budne Sowięta – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie ostrołęckim, w gminie Baranowo.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ostrołęckiego.

Położenie

Budne Sowięta położone są na terenie Równiny Kurpiowskiej nad rzeką Płodownicą, 2 km od Baranowa.

Historia

Wieś Budne Sowięta powstała w 1540 roku, kiedy to nadaniem Zygmunta I Starego bracia Przedbor i Andrzej Budni wymienili wieś Budne (dawną siedzibę) na uroczysko Sowino w Puszczy Płodownickiej – części Puszczy Kurpiowskiej. Wieś tę zamieszkiwała drobna szlachta.

Ciekawostki

• Do końca lat 70. XX wieku istniała tradycja zabraniająca zawierania małżeństw z mieszkańcami okolicznej kurpiowszczyzny.
• Na gruntach ornych (tzw. Dąbrowy) w końcu XIX wieku istniała jedna z wielu cegielni, z której cegła była używana do wznoszenia gotyckiego kościoła w Baranowie.
• Na dużej części łąk budnieńskich w końcu lat 50. XX w. była kopana ruda żelaza (prawdopodobnie syderyt lub limonit). W obecnym okresie pod wierzchnią warstwą tarniny można z łatwością spotkać bryły tegoż surowca hutniczego.
• Na terenie wsi istnieje 6 stanowisk archeologicznych, z których jedno jest uważane za wczesnośredniowieczne cmentarzysko.
• Na obrzeżach wsi stoi krzyż wzniesiony po epidemii tyfusu w okresie międzywojennym.