Złotokłos

Złotokłos – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Piaseczno. W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie warszawskim.

W miejscowości znajduje się kościół i siedziba parafii, należącej do dekanatu tarczyńskiego, archidiecezji warszawskiej.

Historia

Osada powstała po I wojnie światowej w wyniku parcelacji w latach 1924-1935 dóbr Szczaki przez rodzinę Orsettich (herbu Złotokłos), a następnie hr. Wojciecha Rostworowskiego. Plany nawiązywały do anachronicznego już wtedy pomysłu utworzenia kolejnego miasta ogrodu, a hasło reklamujące kupno działek w Letnisku Złotokłos brzmiało: "pracuj w mieście, mieszkaj na wsi". Zaletami osady była dobre połączenie z Warszawą (dzięki motorowej Kolei Grójeckiej czas dojazdu do stolicy wynosił zaledwie 45 minut) oraz walory klimatyczne – w Złotokłosie miało powstać uzdrowisko kardiologiczne. Kryzys gospodarczy w latach dwudziestych, a następnie II wojna światowa pokrzyżowały te plany. Nie zrealizowano koncepcji miasta ogrodu, nie powstały parki, place ani Dom Ludowy.

Po upadku Powstania Warszawskiego mieszkańcy Złotokłosu udzielali schronienia licznym uchodźcom. Przez krótki czas funkcjonowała także Caffe Fogg, którą prowadził słynny piosenkarz Mieczysław Fogg. W 1945 roku erygowano parafię Matki Bożej Łaskawej.

W okresie powojennym Złotokłos zmienił swój charakter, bardziej przypominając wieś niż osadę letniskową. Stopniowa likwidacja Kolejki Grójeckiej dodatkowo spowolniła jego rozwój. W miejscowości tej swoje dzieciństwo spędził Marek Hłasko.

Zmiany nastąpiły pod koniec XX wieku. Poprawiono infrastrukturę (gazyfikacja, wodociągi, oświetlenie i utwardzenie nawierzchni ulic, nowa centrala telefoniczna). Powstał duży zespół szkolny obejmujący szkołę podstawową i gimnazjum. Rozwój Złotokłosu dokonuje się przede wszystkim poprzez budownictwo indywidualne, natomiast nie prowadzi się prac w kierunku ewolucji przestrzeni publicznej. Nie ma więc mowy o powrocie do dawnej koncepcji miasta ogrodu, a Złotokłos pozostaje jednym z typowych podwarszawskich osiedli.

Zabytki

Jako stosunkowo młoda miejscowość Złotokłos nie może pochwalić się cennymi zabytkami.

• Warto zobaczyć kościół pw. Świętego Antoniego. Absyda świątyni pochodzi prawdopodobnie z pierwszej połowy XIX wieku. Kolejne remonty pozbawiły kościół nastaw ołtarzowych wzorowanych na lewiczyńskich, lecz mimo rozbudowy z końca lat 30. charakterystyczna bryła budynku wciąż zachwyca chłodną elegancją nawiązująca do stylu romańskiego.
• Zachowało się także kilka starych murowanych domów w stylu wczesnego modernizmu (Gemborków, Jabłkowskich, Weberów) oraz drewniane domki z charakterystycznymi gankami i werandami, niekiedy nawiązujące do otwockiej secesji. Większość z nich jest jednak zaniedbana lub uległa znacznej przebudowie.
• Willa hrabiego Rostworowskiego, szumnie nazywana pałacem, przetrwała w dobrym stanie do końca XX wieku. W latach 1848-1992 był wykorzystywano jako budynek szkolny (uczyły się tu dzieci z klas III-VIII SP w Złotokłosie). Gdy szkoła została przeniesiona do nowej siedziby, willa została całkowicie zdewastowana i obecnie jest ruiną. Podobny los spotkał otaczający budynek XVIII-wieczny park o układzie geometrycznym oraz młyn, dom rządcy i czworaki.

Komunikacja

Do Złotokłosu można dojechać autobusem:

• Linią ZTM 728 na trasie Okęcie – Złotokłos,
• Komunikacją PKS na trasie Metro Wilanowska – Złotokłos,
• Linią komunikacji gminy Piaseczno L-2 na trasie PKP Piaseczno - Złotokłos.

Sport

W miejscowości działa Ludowy Klub Sportowy "Perła Złotokłos". Sekcja piłki nożnej składa się z siedmiu, zróżnicowanych wiekowo, drużyn. Seniorzy "Perły" występują w grupie Warszawa II mazowieckiej ligi okręgowej. Oprócz piłki nożnej w klubie funkcjonują młodzieżowe drużyny siatkówki.