Obory (powiat piaseczyński)

Obory – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie piaseczyńskim, w gminie Konstancin-Jeziorna.

W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa warszawskiego.

Pochodzenie nazwy

Nazwa wsi związana jest m.in. z Marią Ludwiką D'Arquien. Miała ona określić to miejsce jako au bord co dotyczyło położenia pałacu na skarpie wiślanej. Paul Cazin utrzymywał, że nazwa pochodzi od nazwiska siostry królowej (fr. de la Grange - zabudowania gospodarcze, obora). Jednak na uwagę zasługuje fakt, że w XV wieku byli już Oborscy, którzy to nazwisko przejęli od nazwy swojej posiadłości. Kolejna teza mówi o oboraniu terenu otaczającego skarpę wiślaną gdy rzeka cofnęła się ze swej pradoliny. Najpierw obszar ten był określany jako Oborane, a następnie Obory.

Historia

Obory wzmiankowane były po raz pierwszy w 1433 r. W XV i XVI wieku własność rodziny Oborskich. W 1643 r. właścicielem stała się rodzina Koniecpolskich (również folwarku Chabzinek). Od 1650 r. w posiadaniu ich był Jan z Wielopola, wojewoda krakowski. W 1688 r. dziedzicem dóbr stał się jego syn Jan. Wybudował on w miejscu starszego drewnianego dworu pałac w stylu barokowym (1681-1688). Kolejnym właścicielem był m.in. hrabia Kasper Potulicki herbu Grzymała. Potuliccy posiadali dobra do 1944 r.

Z Obór wywodził się starosta piaseczyński Stanisław Oborski. Folwark i dobra w 1877 r. należały do gminy Jeziorna, zamieszkiwało tu według spisu 349 osób, były 2 wiatraki, wydobywano torf, hodowano bydło i ok. 2 tys. owiec. W latach 1896-1899 zbudowano cegielnię.

Zabytki

• pałac w Oborach - wybudowany w miejscu drewnianego dworu, wzniesiony w latach 1681-1688 przez Jana z Wielopola. Zamieszkała w nim siostra królowej Marysieńki. Po 1751 r. dwór przebudowano, restaurowano w latach 1785-1791 i po raz kolejny przebudowano w 1893 r. pod kierunkiem Władysława Marconiego. Obecnie jest to budynek murowany, parterowy, z mieszkalnym poddaszem. Posiada układ wnętrz dwutraktowy, z holem, sienią, klatką schodową na osi;
• oficyna podworska wzniesiona w połowie XVIII wieku staraniem Hieronima Wielkopolskiego, restaurowana przez Potulickich;
• dawna stajnia wzniesiona w drugiej połowie XVIII wieku, przebudowana na mieszkanie i pomieszczenia gospodarcze;
• park krajobrazowy z XVIII wieku, przekomponowany po 1945 r., z pomnikami przyrody;
• budynki gospodarcze z XIX wieku: (czworaki, gorzelnia, browar, magazyn zbożowy).

W zespole pałacowo-dworskim znajduje się obecnie Dom Pracy Twórczej Związku Literatów Polskich.

Zobacz też

• Obory
• Konstancin-Jeziorna
• Parcela-Obory