Tułowice (województwo mazowieckie)

Tułowice – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sochaczewskim, w gminie Brochów.

W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie warszawskim.

W latach 1973-1995 miejscowość była siedzibą gminy Tułowice a w latach 1996-1999 siedzibą gminy Brochów.

Opis

Miejscowość wzmiankowana w 1361 roku. W 1800 roku powstał tu dwór klasycystyczny projektu Hilarego Szpilowskiego dla Franciszki Lasockiej. Wielokrotnie zmieniał właścicieli, w XIX wieku istniał tu m.in. młyn wodny na kanale Łasica. W 1939 roku w okolicy rozegrała się bitwa nad Bzurą, gdzie zginęli m.in. żołnierze Armii Pomorze wraz z gen. Stanisławem Grzmot-Skotnickim. Żołnierze pochowani tu po wojnie zostali ekshumowani w 1952 i pochowani na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie.

Dwór szlachecki w stylu klasycystycznym z ok. 1800 roku otoczony zabytkowym parkiem o powierzchni 6 ha. Po parcelacji majątku po II wojnie światowej dwór podupadł i mieścił m.in. mieszkania, następnie wiejski dom kultury, sklep i magazyny. Zdewastowany dwór został w 1980 roku przejęty przez obecnego właściciela artystę malarza Andrzeja Novaka-Zemplińskiego i jego żonę Aleksandrę. W 1998 roku dwór w Tułowicach otrzymał nagrodę I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za najlepiej odrestaurowany obiekt zabytkowy, oraz prestiżową nagrodę Europa Nostra.

Warto zobaczyć

• dwór szlachecki,
• kapliczka przydrożna przy dworze,
• powozownia z kolekcją powozów z XIX i XX wieku,
• kamień upamiętniający śmierć generała Stanisława Grzmota-Skotnickiego w czasie bitwy nad Bzurą w 1939 roku,
• stacja turystycznej kolei wąskotorowej (Sochaczew - Wilcze Tułowskie, dawniej do Piask Królewskich i Wyszogrodu)
• starodrzew Borku Tułowickiego nad kanałem Łasica z Osadą Puszczańską.

Szlaki turystyczne

• Główny Szlak Puszczy Kampinoskiej (Dziekanów Leśny - Wiersze - Tułowice - Brochów) 55,8 km
• Północny Szlak Krawędziowy (Tułowice - Grochale Nowe - Modlin) 41,0 km
• Kampinoski Szlak Rowerowy (wokół KPN) 144,5 km

Zobacz też

• Tułowice