Kiełpin (województwo mazowieckie)

Kiełpin – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie warszawskim zachodnim, w gminie Łomianki. Tworzy jedno sołectwo wraz z Kiełpinem Poduchownym.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa warszawskiego.

Według stanu na dzień 31 grudnia 2008 roku sołectwo Kiełpin posiada powierzchnię 297,4 ha i 1 381 mieszkańców.

Położenie

Kiełpin leży na skraju tarasu zalewowego Wisły na żyznych madach nadwiślańskich. Znajduje się na północ od Łomianek i na południe od Dziekanowa Polskiego oraz gminy Czosnów. Na północnym skraju wsi znajduje się Jezioro Kiełpińskie.

Granice sołectwa Kiełpin

Granice sołectwa wyznaczają obszar ograniczony:

• od zachodu granicą sołectwa Dziekanów Leśny wzdłuż ulicy Kolejowej i dalej granicą sołectwa Dziekanów Bajkowy wzdłuż osi ulicy Wiklinowej i dalej wzdłuż osi ulicy Rolniczej, do ulicy Sienkiewicza, dalej przez tereny rolne do osi ul. Przy Jeziorze równolegle do ulicy Rolniczej. Dalej przez tereny rolne wzdłuż granicy sołectwa Dziekanów Polski do ul. Brzegowej.
• od północy granicą sołectwa Kępa Kiełpińska wzdłuż osi ul. Brzegowej do ul. Armii Poznań,
• od wschodu granicą sołectwa Łomianki Chopina wzdłuż ulicy Armii Poznań do granicy miasta Łomianki i dalej granicą miasta Łomianki do ulicy Kolejowej.

Historia

Teren ten zamieszkały był już w X-XI w. i istniało tu osadnictwo związane z traktem z Czerska do Płocka. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1427 r. jako wsi prywatnej.

W 1461 r. powstał modrzewiowy kościół w Kiełpinie, wzniesiony przez wojewodę mazowieckiego Jana z Węgrzynowa i podczaszego warszawskiego Piotra Drostha, który zostaje podniesiony do rangi parafialnego. W 1603 roku parafia w Kiełpinie prowadziła szkołę, znajdującą się przy budynku plebanii, a sama parafia liczyła 300 osób. W 1792 roku na skutek wylewów Wisły, kościół w Kiełpinie uległ znacznym zniszczeniom. W 1864 roku spłonął dach i dzwonnica. W wyniku powodzi kościół uległ zniszczeniu i w 1924 r. nastąpiło przeniesienie parafii do Łomianek. Parafia Kiełpin liczyła w końcu XIX wieku 900 mieszkańców Nowy budynek kościoła w 1926 powstał w Łomiankach, następnie uszkodzony w czasie II wojny światowej, po wielu remontach rozebrany w końcu lat 90.ych XX wieku.

Wieś od XIX wieku znajdowała się w powiecie warszawskim w gminie Młociny. Po włączeniu Młocin do Warszawy w latach 50.ych XX wieku powstała gmina Łomianki, do której obecnie należy wieś Kiełpin.

W 2004 erygowany został w Kiełpinie domu prowincjalnego Bł. Damiana de Veuster zakonu Sercan przy ul. Rolniczej 219 wraz z półpubliczną kaplicą Bł. Damiana, od 2008 odbywają się tu publiczne msze święte.

Zabytki

Zabytki wpisane do rejestru KOBiDZ:

• cmentarz rzym.-kat., pocz. XIX w.; nr rej.: I376 z 26.07.1989
• dzwonnica, drewn. po 1930; nr rej.: jw.

Cmentarz

Na miejscowym cmentarzu, oprócz nagrobków rodziny de Poths (ostatnich dziedziców Łomianek), znajdują się także:

• mogiły 2500 żołnierzy 39 oddziałów Armii "Poznań" i "Pomorze", którzy zginęli w dniach 19 i 22 września 1939 r. pod Wólką Węglową i w Łomiankach, a wśród nich tablice poświęcone pamięci żołnierzy z jednostek:
  • 21 Pułku Ułanów Nadwiślańskich
  • 6 Pułku Strzelców Konnych z Żółkwi
  • 14 Pułku Ułanów Jazłowieckich (105 poległych)
• pomnik ku czci załogi amerykańskiego bombowca B-17G "Do zobaczenia" por. Francisa Akinsa zestrzelonego 18 września 1944 r. nad Dziekanowem Leśnym
• pomnik ku czci ofiar Katynia

Galeria

• 

  Teren gminy Łomianki na mapie Królestwa Polskiego z 1839, widoczny kościół w Kiełpinie

• 

  Cmentarz w Kiełpinie

• 

  Jezioro Kiełpińskie