Powiat wołomiński

Powiat wołomiński − powiat w Polsce leży w centralnej części województwa mazowieckiego, na północny wschód od Warszawy. Został utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wołomin.

Powiat wołomiński jest jednym z najludniejszych z powiatów ziemskich województwa mazowieckiego.

Logo powiatu wołomińskiego

Nowe logo, wybrane w lipcu 2008 r., składa się z:

• 12 zielonych czworokątów, które symbolizują 12 gmin powiatu wołomińskiego
• 11 żółtych czworokątów, symbolizujących obszary współpracy, takie jak np. turystyka, edukacja, kultura.

Kolory użyte w logo oznaczają:

• zielony – urodzaj, zdrowie, wzrost, bogactwo
• żółty – szczęście, nadzieja, mądrość, energia
• szary – to kolor neutralny, stanowi kontrast dla każdej innej barwy.

Podział administracyjny

W skład powiatu wchodzą:

• gminy miejskie: Kobyłka, Marki, Ząbki, Zielonka
• gminy miejsko-wiejskie: Radzymin, Tłuszcz, Wołomin
• gminy wiejskie: Dąbrówka, Jadów, Klembów, Poświętne, Strachówka
• miasta: Kobyłka, Marki, Ząbki, Zielonka, Radzymin, Tłuszcz, Wołomin

Położenie

Powiat graniczy z m.st. Warszawą oraz powiatami ziemskimi: legionowskim, wyszkowskim, węgrowskim, mińskim.

Historia

Powiat powstał w roku 1952 roku, po przeniesieniu starostwa powiatowego z Radzymina do Wołomina. W stosunku do obecnego terytorium obejmował dodatkowo miasto Rembertów, (obecnie terytorium Warszawy) oraz gminę Zabrodzie, obecnie w powiecie wyszkowskim.

W wyniku reformy administracji państwowej z 1975 roku wszystkie powiaty uległy likwidacji. Reaktywowano je dopiero z dniem 1 stycznia 1999 roku. Powiat powstał z gmin należących do 3 województw: warszawskiego, ostrołęckiego i siedleckiego.

Demografia

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2006):

Zabytki architektury

• Dwór w Jadowie - Obecny zespół dworski zachowuje wygląd z czasów jego gruntownej przebudowy po 1860 roku przez rodzinę Kotarbińskich ówczesnych właścicieli majątku. Władali nim do 1945 roku, kiedy przejęto go na skarb państwa i zamieniono na gospodarstwo rybackie.

• Dwór "Zosia" w Czarnej został zbudowany w drugiej połowie XVIII wieku dla Tomasza de Tylii, podstolego ziemi warszawskiej. Jest to budowla parterowa, drewniana, o konstrukcji zrębowej. Nowi właściciele dokonali renowacji krajobrazowego parku założonego w pierwszej połowie XIX wieku.

• Dwór w Głuchach - w którym urodził się i przeżył lata dziecinne Cyprian Kamil Norwid. Jest drewnianą budowlą klasycystyczną. Na szczycie ganku od ogrodu rzeźba głowy Adama Mickiewicz dłuta Bolesława Jeziorańskiego. W 1964 roku stał się własnością Beaty Tyszkiewicz i Andrzeja Wajdy, którzy dwór odrestaurowali. Otaczający dwór park z połowy XIX wieku posiada wiele ciekawych okazów, wśród nich aleje wysadzane lipami, klonami i grabami oraz piękny okazały klon srebrzysty - pomnik przyrody.

• Dwór w Chrzęsnem - Zbudowany w 1635 roku dla w stylu renesansowym z pewnymi cechami barokowymi dla Stefana Grzybowskiego, kasztelana lubelskiego, starosty warszawskiego. Na piętrze stropy belkowe oraz rokokowe kominki z piaskowca z połowy XVIII wieku. Obok dworu budynek administracyjny, spichlerz oraz resztki parku.

• Pałac w Woli Rasztowskiej – Położony blisko szosy Radzymin – Jadów, otoczony resztkami parku krajobrazowego z pierwszej połowy XIX wieku. Został zbudowany około 1680 roku. Jest to budowla barokowa. Obecnie w pałacu znajduje się miejscowa szkoła podstawowa.

• Pałac w Dębinkach - zbudował go w pierwszej połowie XVII wieku Jan Renard, podstoli nurski, pułkownik gwardii królewskiej. Przebudowany dwukrotnie w pierwszej połowie XIX wieku. Jest to budowla klasycystyczna, parterowa. Obok pałacu znajdują się dwie oficyny dworskie z drugiej połowy XVIII wieku oraz okazały park założony w XVIII i przebudowany w następnym wieku. W nim stawy i okazy starodrzewu.

• Pałac w Markach to rezydencja rodziny Briggsów, właścicieli wielkiej fabryki przędzalniczej. Zbudowany w latach 1883-1890 według projektu Antoniego Beilla.

• Kościół p. w. Świętej Trójcy w Kobyłce - zbudowany w roku 1742 w stylu późnego baroku przez architekta włoskiego Guido Antonio Longhiego z fundacji biskupa Marcina Załuskiego. Przekształcony i rozbudowany w 1763 roku dla jezuitów przez innego włoskiego architekta, Jakuba Fontanę. Posiada bogate wyposażenie rokokowe. W 1999 roku w niszach fasady kościoła od strony wschodniej odrestaurowano freski przedstawiające drogę krzyżową.

Zobacz też

• Powiat radzymiński