Lubowidz (województwo mazowieckie)

Lubowidz – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie żuromińskim, w gminie Lubowidz. Nazwa wsi pochodzi od staropolskiego imienia Lubowid.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa ciechanowskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Lubowidz.

Wieś położona nad rzeką Wkrą, na drodze Lidzbarka Welskiego do Żuromina, 10km od Żuromina. Pierwsza wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 1345 r., kiedy to książę płocki, Bolesław III, nadając wieś Wojciechowi i Mikołajowi Nagórkom przeniósł ją na prawo niemieckie.(...) W 1531 r. król Zygmunt I Stary nadał wsi prawa miejskie. Właściciele miasta Jan i Wojciech Lubowidzcy piastowali na jego dworze urzędy pisarzy królewskich." Po wojnach szwedzkich Lubowidz prawa miejskie utracił i już nigdy nie odzyskał. Parafię w Lubowidzu erygował prawdopodobnie bp Klemens w II poł. XV w. Do 1908 r. Żuromin należał do tej parafii. We wsi stoi drewniany kościół z 1802 r. otoczony lipami (pomniki przyrody). Jest to drugi kościół w tej miejscowości. Pierwszy zbudowany zapewne w poł XIV w. dzięki fundatorom - braciom Nagórkom - spłonął 30 V 1798 r. Fundatorem nowego kościoła był K. Sierakowski - właściciel Lubowidza. Poświęcenie odbyło się 10 V 1804 r. Wnętrze kościoła podzielone jest na trzy nawy pięcioma parami słupów o toskańskich głowicach. W kościele znajdują się trzy ołtarze: ołtarz główny z pocz. XIX w., w którym znajdują się obrazy M.B. Żuromińskiej czczonej tu szczególnie jako Pani Różańcowa i na zasuwie św. Andrzeja, oraz po bokach rzeźby świętych Apostołów Piotra i Pawła; ołtarze boczne poświęcone Sercu Jezusowemu i św. Walentemu. Polichromię (1966 r.) i witraż (1968 r.) wykonał H. Domurat. Na szczególną uwagę w kościele zasługują m.in.:ambona z 1825 r., organy z XVIII w. z rzeźbami aniołków g rających na trąbce, bębnie i skrzypcach, feretron z poł. XIX w., dwa krucyfiksy z XVIII-XIX w., relikwiarz w formie krzyża św. Klemensa, trzy ornaty z tkanin: brokatu aksamitnego, tkaniny francuskiej, adamaszku z XVIII-XIX w. oraz witraże. W kościele znajduje się klasycystyczna chrzcielnica z około 1825 r. Tu przyjęli sakrament chrztu świętego kandydaci na ołtarze: Ludwika Szczęsna (Matka Klara) i bp Leon Wetmański, męczennik.

W roku 1967 Lubowidz spłonął prawie w całości. Do dnia dzisiejszego zachowało się niewiele drewnianych domów. Na uwagę zasługuje dom, który przed II wojną światową pełnił rolę szkoły.

We wsi na uwagę zasługuje także stary młyn nad rzeką Wkrą (przerobiony na elektrownię), cmentarz ze starą kaplicą oraz okoliczne lasy (z licznymi figurkami), łąki i starorzecze Wkry.

Gmina Lubowidz położona jest na skraju Górznieńsko-Lidzbarskiego Parku Krajobrazowego. Jest to doskonałe miejsce na spływy kajakowe, piesze wędrówki czy też podróże rowerem.