Dziećmarów

Dziećmarów (dawniej Dziećmarowy, cz. Dětmárov, niem. Dittmerau) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie głubczyckim, w gminie Baborów.

W latach 1975-1998 administracyjnie należała do ówczesnego województwa opolskiego.

Dziećmarów jest najwyżej położonym miejscem w gminie. Powierzchnia wsi wynosi 9,7 km2, z czego większą część stanowią użytki rolne.

Historia

Nazwa Dziećmarów (z niem. Dittmerau) pochodzi z 1263 od imienia Dziećmar, Ditmar. Wieś ta pierwotnie należała do księstwa kozielskiego, a w 1311 poprzez kupno od ówczesnego posiadacza Jana Czesnitza stała się własnością Joannitów z Grobnik. We wsi nie istniał majątek. Prawdopodobnie była to wieś oczynszowana. Najstarsza wzmianka o kościele pochodzi z 1307. Do 1660 parafia była filią parafii Babice. W 1668 erygowano parafię, której grunty wynosiły 25 ha. W 1786 kościół oraz część wioski uległy spaleniu. W ciągu trzech kolejnych lat zbudowano nowy barokowy kościół pod wezwaniem św. Archanioła Michała z fundacji joannitów, barokowo-klasycystyczny, który w latach 1896–1897 zmodernizowało i powiększono poprzez dobudowę kaplicy. Przed wybuchem II wojny światowej kościół ten kunsztownie pomalowano i założono nowe organy. W marcu 1945 kościół został trafiony bombą i zrównany z ziemią. Poświęcenie nowo wybudowanego kościoła dokonał ks. Adm. A. Kominek w 1949. Z Dziećmarowa pochodził Biskup Anastazy Sedlag (1787–1856), od 1833 bp chełmiński.

W 1723 we wsi był sołtys, 24 chłopów, 24 chałupników. Struktura mieszkańców wsi ulega zmianie i w 1783 wieś zamieszkiwało: 26 chłopów, 29 małorolnych, 46 chałupników. W 1910: 22 chłopów, 76 małorolnych, 32 chałupników. Grunty rolne wynosiły 846 ha. W wyniku pożaru w 1785 spłonęła część wsi wraz z kościołem. Liczba mieszkańców wsi wynosiła: 1783 roku – 646; 1845 – 718; 1880 – 857; 1910 – 979. Po I wojnie światowej liczba mieszkańców wynosiła 731. Na frontach I wojny światowej poległo 37 mężczyzn. W 1942 we wsi mieszkało 719 mieszkańców.

W 1880 doszło do komasacji pól. Od 1895 wieś posiadała kasę oszczędnościowo-pożyczkową, a od 1889 funkcjonował Związek Kombatantów. Na pieczęci wsi widnieje bogini sprawiedliwości z wagą i mieczem. Kaplica św. Jana istnieje we wsi od czasu pożaru jaki miał miejsce w 1780. Szkoła we wsi istniała najprawdopodobniej od czasu, kiedy Babice stały się samodzielną parafią. W 1833 zniesiono starą drewnianą szkołę, budując w jej miejsce nową – dwuklasową. Obszar gruntów szkolnych wynosił 6,44 ha. W 1910 założono wiejską szkołę dokształcającą. W 1898 przy drodze w kierunku Grobnik założono nowy 1,25 hektarowy cmentarz. Na miejscu starego cmentarza w 1900 zbudowano kaplicę Góry Oliwnej. W 1938 postawiono wieżę ciśnień, a w 1923 zelektryzowano wieś. W 1924 na wieży kościelnej założono nowe dzwony, które wcześniej usunięto i wykorzystano na potrzeby I wojny światowej. W wyniku działań wojennych w marcu 1945 wieś została zniszczona w 50%.